به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خراسان، یکی از موضوعات مهم درباره حل مشکل آلودگی هوا، رسیدگی به موضوع مازوت سوزی نیروگاه توس مشهد است که یا باید سوخت مناسبی جایگزین آن شود یا با نصب فیلتر از تشدید آلودگی هوا جلوگیری شود. با وجود این مسئولان ذی ربط توپ حل این موضوع را به زمین یکدیگر می اندازند.

مسئولان محیط زیست استان می گویند که طبق ماده 2 قانون هوای پاک، نیروگاه توس از سال 1397 موظف به نصب فیلتراسیون شده، اما با وجود اخطارهای مکرر باز هم اقدامی برای نصب فیلتراسیون از سوی این نیروگاه صورت نگرفته است؛ موضوعی که در آخرین اخطار به نیروگاه توس تا پایان امسال مهلتی داده شد که در صورت اجرایی نکردن آن، پرونده آن روانه مراجع قضایی خواهد شد.

از طرف دیگر، مسئولان نیروگاه توس در بیان دلایل خود برای نصب نکردن فیلتراسیون، اشاره به مشکلات کم آبی دشت مشهد می کنند و مدعی هستند که «شرکت برق حرارتی یا توانیر اعلام کرده سراغ این موضوع نروید چون دشت مشهد بی آب است.»همه پاسکاری می کنند و این مشهدی ها هستند که زیر فشار آلودگی شدید هوا زیست می کنند و باید آلودگی شدید مازوت سوزی یک نیروگاه تولید برق را هم تحمل کنند.

نیروگاه توس از انواع دیگر فیلتراسیون استفاده کند

زیبا معظمی فرد، رئیس اداره ارزیابی زیست محیطی و آلودگی هوا و تغییر اقلیم محیط زیست استان درباره قانون نصب فیلتراسیون در نیروگاه ها به «خراسان رضوی» می گوید: ماده 2 قانون هوای پاک به صراحت اعلام می کند وزارت نیرو موظف است تا پایان تیرماه 1397 کلیه نیروگاه هایی را که در سال 1397 به دلیل مصرف سوخت مازوت بیش از سی روز، حدود مجاز انتشار آلایندگی را رعایت نکنند با تایید سازمان به نصب تجهیزات کاهش نشر آلاینده های هوا مجهز کند، یعنی این تکلیف قانونی برای آن ها وجود دارد و این موضوع به شدت در حال پیگیری است.

وی در پاسخ به این سوال که چرا نیروگاه توس هنوز اقدام به نصب فیلتراسیون نکرده و محیط زیست در این زمینه چه اقدامی کرده، اظهار می کند: نیروگاه بحث های فنی را مطرح می کند، اما ما می گوییم فناوری آن قدر پیشرفت کرده که بتوانند این کار را انجام دهند. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به کمبود آب برای نصب فیلتراسیون در نیروگاه، راهکار چیست؟ می افزاید: اتفاقا آقای سلاجقه در سفری که به استان داشتند بحث تهاتر را مطرح کردند که پیشنهاد وی این بود که تهاتر بین آب و برق صورت بگیرد به طوری که تصفیه خانه توس پساب استاندارد شده را در اختیار نیروگاه بگذارند و نیروگاه هم در برابر، برق را در اختیار آن ها بگذارد.

فرخ لقا امینی، کارشناس مسئول بررسی آلودگی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست خراسان رضوی نیز در پاسخ به این سوال که مشکل نصب فیلتراسیون نیروگاه توس چیست؟ می گوید: نیروگاه توس در این باره مشکلات فنی را بیان می کند چون فیلتراسیونی که می خواهد نصب شود آب بر است و فناوری اش قرار است آب زیادی مصرف کند، مشهد هم دشتی است که بحران آب دارد و این توجیهات را می آورند.

البته بحث تحریم هم مطرح می شود. وی می افزاید: طبق قانون این ها مکلف به نصب فیلتراسیون هستند، فقط یک نوع فیلتراسیون نیست که بگوییم فقط این نوع فیلتراسیون را نصب کنید که بیان می کنید چون آب بر است نمی توانیم این کار را انجام بدهیم. ما از آن ها می خواهیم انواع دیگر فیلتراسیون را که قابل استفاده است و در نیروگاه های دیگر سطح دنیا استفاده می شود، بررسی کنند. بنابراین ما پیگیر این قضیه هستیم و این گونه نیست که آن ها بگویند نمی شود انجام داد و ما هم قبول کنیم. به هرحال مصوبه هیئت دولت قانون هوای پاک است و باید این کار را انجام بدهند.

آخرین مهلت نیروگاه توس تا پایان امسال

صادق زمانی، رئیس اداره پایش و امور آزمایشگاهی محیط زیست استان نیز در پاسخ به این سوال که چه تعداد نیروگاه در داخل استان ملزم به نصب فیلتراسیون هستند؟ به «خراسان رضوی» می گوید: در استان خراسان رضوی، نیروگاه توس به عنوان عمده مصرف کننده مازوت در واحدهای نیروگاهی مشمول اجرای موضوع بوده که تاکنون با وجود پیگیری های متعدد از نصب سیستم های مهار آلودگی خودداری کرده است.

وی می افزاید: در تمام این سال ها اخطارها و پیگیری نصب فیلتراسیون این نیروگاه انجام و چند نوبت برای آن ها اخطار زیست محیطی صادر شده است، فکر می کنم طی همین دو تا سه سال اخیر حداقل سه بار اخطار داده ایم و در آخرین مرحله هم حدود یک ماه و نیم پیش پرونده آن در کارگروه ماده 14 قانون هوای پاک مطرح شد و مصوب شده که آخرین مهلت سه ماهه نصب فیلتراسیون داده شود که حدودا تا پایان سال زمان آن فرا می رسد. فرایند قانونی این گونه است که وقتی آخرین مهلت داده شود، پرونده از حوزه ما وارد حوزه حقوقی می شود، مواردی که قانون تکلیف کرده که به مرجع قضایی معرفی کنند، از آن بخش پیگیری خواهد شد.

وعده کاهش میزان گوگرد مازوت به 0.8 درصد تا سال 1404

پیگیری ها در این زمینه را از داریوش گل علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور ادامه می دهیم. وی در پاسخ به این سوال که تمهیدات ملی برای رفع مشکل نیروگاه توس چیست؟ به «خراسان رضوی» می گوید: در آینده میزان گوگرد مازوت را از 3.5 درصد به زیر یک درصد یعنی 0.8 درصد می رسانیم. ضمن این که پیگیر هستیم تا بازدهی نیروگاه ها ارتقا پیدا کند و وابستگی مان به نیروگاه های سوخت فسیلی هم کاهش یابد، این برنامه را هم از وزارت نیرو گرفتیم که طی سه سال آینده 10 هزار مگاوات از محل نیروگاه های تجدیدپذیر اضافه شود.

وی تصریح می کند: این برنامه سه ساله است که پالایشگاه ها از منابع داخلی خودشان با همکاری وزارت نفت، شرکت ملی پالایش پخش و مدیران نیروگاه ها حداکثر تا سال 1404 هم بخشی از مازوت به حداقل می رسد یعنی میزان مازوت را کم و تبدیل به بنزین و گازوئیل می کنند، هم ویژگی های مازوت تولیدی منطبق با ویژگی های استاندارد جدید ما که زیر یک درصد است می شود. وی می گوید: برنامه های کیفی سازی سوخت در همه زمینه ها بوده و فقط مازوت نیست بلکه شامل بنزین و گازوئیل هم می شود که میزان و کیفیت آن افزایش یابد.

سلامت مردم اولویت است حتی به قیمت خاموشی

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور همچنین در پاسخ به این سوال که آیا برنامه کیفی سازی سوخت، نافی نصب فیلتراسیون نیروگاه توس می شود؟ بیان می کند: در خروجی هر صنعتی باید از هر سوختی که استفاده می کنند حدود مجاز ما را رعایت کنند، بنابراین باید سیستم های کنترلی نصب کنند تا آن را به اندازه حدود مجاز ما برسانند در غیر این صورت طبق آن ضوابط و مقرراتی که داریم، اعمال می کنیم. وی در اشاره به راه حل های نصب فیلتراسیون می افزاید: باتوجه به شرایط کم آبی کشور در جلساتی که گذاشتیم این گزینه (فیلتراسیون مبتنی بر منابع آبی) جزو گزینه های اول ما قرار نگرفت و به سمت سولفور زدایی از سوخت رفتیم یعنی سوخت پاک تر در اختیار آنان قرار بگیرد.

وی می افزاید: سلامت مردم برای ما اولویت اول را دارد حتی اگر منجر به این شود که بخشی از شهر دچار خاموشی شود. گل علیزاده در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به مهلت نیروگاه توس تا پایان سال مبنی بر نصب فیلتراسیون، این کار عملی می شود یا خیر؟ می گوید: من بعید می دانم طی دو تا سه ماه بتوانند فیلتراسیون نصب کنند چون اصلا امکان پذیر نیست.

وی در پاسخ به این که اگر نصب فیلتراسیون به تاخیر بیفتد طبق قانون هوای پاک چه اتفاقی خواهد افتاد؟ بیان می کند: این ها به دنبال این بودند که مصوبه را لغو کنند که ما چنین اجازه ای ندادیم و گفتیم باید زیرساخت آن را فراهم کنید و برنامه بدهید که مثلا 10 سال بعد، 5 سال بعد و...چه اقدامی می کنید.

پنج سال از قانون هوای پاک گذشت و همچنان کاسه چه کنم، چه کنم در دست گرفته اند که این صرف نمی کند و آب ندارد و...این که نشد. ما در حال انجام پیگیری هایمان در بحث جرایم و آلایندگی و پیگیری حقوقی هستیم، سازمان راسا نمی تواند پلمب کند بلکه اقدامات حقوقی را انجام می دهد و مراجع قضایی با توجه به شرایط کشور در آن خصوص تصمیم گیری می کنند.

160 میلیون لیتر مازوت سوزی در نیروگاه توس تا آذر ماه امسال

مجتبی غفوری نژاد مدیر دفتر مهندسی برنامه ریزی و نظارت نیروگاه توس هم در پاسخ به این که میزان مازوت سوزی نیروگاه توس چقدر است؟ می گوید: مازوتی که سال گذشته سوزاندیم از ابتدای سال تا نیمه آذر 1400 حدود 310 میلیون لیتر بوده و در بازه زمانی مشابه در امسال این میزان تقریبا 45 درصد کاهش یافته و به حدود 160 میلیون لیتر رسیده است، به خاطر پیگیری شما که زحمت کشیدید نگرانی ما را انعکاس دادید، سهمیه سوخت گاز ما را زیاد کردند.

وی در پاسخ به این سوال که ماجرای نصب فیلتراسیون به کجا رسید؟ می گوید: در مرداد سال 1399 سازمان حفاظت محیط زیست تهران احساس نگرانی کرد و جلسه مهمی با سازمان های مربوط تشکیل داد، نتایج حاکی از این بود که اگر بخواهند فیلتراسیون را انجام دهند 660 تن آهک و روزانه یک ونیم میلیون متر مکعب آب نیاز دارد که هزار تن پسماند آهکی تولید می کند.

برق حرارتی نامه ای برای ما در مهرماه همان سال فرستاد با این مضمون که با توجه به مطالعه صورت گرفته توسط گروه جایکا در باره امکان سنجی فناوری حذف گوگرد از سوخت مازوت در ایران و با عنایت به مصرف بسیار زیاد آب توسط فناوری مذکور و همچنین دسترسی نداشتن به منابع آب های زیر زمینی که جزو منابع استراتژیک کشور هستند، حذف گوگرد از مازوت در محل نیروگاه ها از لحاظ فنی و اقتصادی امکان پذیر نبوده و لازم است حذف گوگرد در محل تولید سوخت مازوت و در پالایشگاه انجام شود.

وی در پاسخ به این سوال که چرا فیلتراسیون نصب نشد؟ می گوید: در دشت مشهد سالی 80 تا 90 سانتی متر ذخایر آبی ما پایین تر می آید و این دشت یکی از بی آب ترین نقاط ایران است، این یک و نیم میلیون متر مکعب آب روزانه برای فیلتراسیون را از کجا تامین کنیم؟ خود شرکت برق حرارتی یا توانیر می گوید سراغ این موضوع نروید چون دشت مشهد بی آب است.

هزار تن پسماند آهکی روزانه را ما کجا معدوم کنیم که آلایندگی خاک و هوا نداشته باشد؟ غفوری نژاد تصریح می کند: ماده 18 قانون هوای پاک می گوید وزارت نفت موظف است سوخت مصرفی کشور را مطابق استاندارد ملی کشور تولید و عرضه کند، خوب است که شما پیش قدم شوید و محیط زیست هم پا جلو بگذارد که وزارت نفت را موظف کند سوخت عاری از گوگرد را در اختیار نیروگاه ها بگذارد.

وی می افزاید: نمی دانم چرا آن جا فشاری وارد نمی شود و کسی به دنبالش نیست اما به وسیله ماده 2 قانون هوای پاک به سمت نیروگاه ها هجمه وارد می کنند، ما هر فصل پول جریمه آلایندگی هوا را می دهیم. کارکنان نیروگاه، زن و بچه ما هم در همین شهر هستند چه دلیلی دارد که ما اصرار به مازوت سوزی کنیم؟ چرا در تهران مازوت نمی سوزانند؟ این مسئله حمیت استانی می خواهد، همگی متحد شوند تا به ما هم مثل اصفهان اجازه بدهند که از سوخت گاز استفاده کنیم.

شایان ذکر است، در این زمینه با شرکت تولید برق استان هم تماس گرفتیم اما پاسخی به تماس های ما داده نشد با این حال این آمادگی وجود دارد که توضیحات شرکت تولید برق خراسان هم در این زمینه منتشر شود.

هشدار قضایی به متخلفان قانون هوای پاک

در کارگروه نظارت و پیگیری حقوق عامه خراسان رضوی، مصوب شد برای اشخاص، سازمان ها و دستگاه هایی که نسبت به قانون هوای پاک تخلف کنند پرونده قضایی تشکیل شود. به گزارش روابط عمومی دادگستری استان، مقرر شد در همین زمینه اداره کل حفاظت محیط زیست استان برابر وظیفه قانونی و نظارتی خود بر نحوه عملکرد اشخاص، سازمان ها و دستگاه ها موضوع ماده ۲ قانون هوای پاک نظارت کند.

پیگیری کاهش میزان مصرف مازوت و سوخت های آلاینده از دستگاه های مربوط، حل موضوع ریزگردها از طریق همکاری های منطقه ای و تعامل با کشورهای همسایه توسط اداره کل محیط زیست با همکاری اداره کل هواشناسی استان، اجرای طرح های بیابان زدایی توسط سازمان جهاد کشاورزی استان با همکاری اداره کل منابع طبیعی، تاسیس و تکمیل شبکه های هشدار رخدادهای توفان، گرد و غبار و سیل توسط اداره کل هواشناسی با همکاری و نظارت اداره کل محیط زیست استان و... از جمله مهم ترین مصوبات جلسه کارگروه نظارت و پیگیری حقوق عامه استان خراسان رضوی بود.