به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولند کلینیک، تب دنگی یک بیماری است که می توانید از نیش پشه حامل یکی از چهار نوع ویروس دنگی (DENV) به آن مبتلا شوید. این ویروس بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری از جمله آمریکای مرکزی و جنوبی، آفریقا، بخشهایی از آسیا و جزایر اقیانوس آرام یافت میشود.
دنگی از فردی به فرد دیگر مسری نیست مگر زمانی که از یک فرد باردار به فرزندش منتقل شود. علائم معمولاً با اولین عفونت خفیف هستند، اما اگر عفونت دیگری با نسخه دیگری از DENV دریافت کنید، خطر عوارض شدید شما افزایش می یابد.
اگر در منطقه ای زندگی می کنید یا در حال بازدید از منطقه ای هستید که دنگی در آن شایع است، در صورت مشاهده علائم هشدار دهنده دنگی شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این شامل درد شکمی، خون در استفراغ یا مدفوع، خونریزی لثه یا بینی، استفراغ مکرر یا خستگی یا بیقراری شدید است.
آلوده شدن برای بار دوم خطر ابتلا به علائم جدی را افزایش می دهد. اگر قبلاً یک بار دنگی داشته اید، می توانید واکسینه شوید.
علائم دنگی عبارتند از: بثورات پوستی، درد چشم، حالت تهوع یا استفراغ و درد عضلانی. علائم شدید خون در استفراغ یا مدفوع، درد شکم و موارد دیگر است.
تب دنگی چه کسانی را مبتلا می کند؟
دنگی بیشتر در آمریکای مرکزی و جنوبی، آفریقا، بخشهایی از آسیا و جزایر اقیانوس آرام یافت میشود. برخی از مناطق ایالات متحده نیز مبتلا به دنگی هستند. کسانی که در این مناطق زندگی می کنند یا به آنها سفر می کنند - بیش از نیمی از مردم جهان - بیشتر در معرض خطر هستند. کودکان و افراد مسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های جدی هستند.
تب دنگی چقدر شایع است؟
تحقیقات تخمین میزند که تقریباً 400 میلیون نفر در سال به دنگی مبتلا میشوند، اما اکثر آنها (حدود 80 درصد) هیچ علامتی ندارند.
آیا می توانید در برابر تب دنگی مصون باشید؟
بله، شما می توانید پس از آلوده شدن به یک نسخه از ویروس دنگی مصونیت داشته باشید. از آنجا که حداقل چهار نسخه (سویه) از ویروس (DENV) وجود دارد، این بسیار پیچیده است.
سیستم ایمنی بدن شما ابزارهایی دارد که می تواند از آن برای تشخیص عفونت ها و بهتر شدن در مبارزه با آنها استفاده کند. همانطور که بدن شما با یک ویروس مبارزه می کند، از طریق جعبه ابزار خود نگاه می کند تا بفهمد کدام ابزار (آنتی بادی) دارد که می تواند آن تهدید خاص را از بین ببرد.
آنتیبادیها برای هر مهاجم مضر بدن شما خاص هستند و مانند کلید یک قفل به آنها متصل میشوند. آنتی بادی ها به هدف خاص خود می رسند و سیستم ایمنی شما آن را از بین می برد. هنگامی که بدن شما بداند چگونه با آن ویروس خاص مبارزه کند، بعید است که دوباره به آن مبتلا شوید.
پس از دریافت یکی از چهار سویه DENV، دیگر نمی توانید آن را دریافت کنید. اما آنتی بادی های آن سویه کاملاً با نسخه های دیگر مطابقت ندارند. بنابراین اگر بعداً توسط نسخه دیگری از DENV آلوده شوید، در واقع میتواند از این تناسب ناقص برای فریب دادن سیستم ایمنی شما (افزایش وابسته به آنتیبادی) استفاده کند.
بیشتر بدانید: تب دنگی خطر ابتلا به ویروس کرونا را افزایش میدهد
سویههای مختلف میتوانند از اولین سویهای که داشتید توسط آنتیبادی گیر کرده و به داخل سلولهای شما کشیده شوند، اما (به دلایلی که کاملاً درک نشدهاند) از بین نمیروند. سپس در داخل سلول های شما قرار می گیرد بدون اینکه سلول های شما بدانند مضر است. این باعث می شود که ویروس راحت تر شما را آلوده کند و باعث بیماری جدی تر شود.
علائم تب دنگی چیست؟
بیشتر عفونت های دنگی علائمی ایجاد نمی کنند.تب بالا (104 درجه فارنهایت / 40 درجه سانتیگراد) در تب دنگی معمول است، برخی علامت های دیگر عبارتند از:
- کهیر
- درد شدید پشت چشم
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد عضلات، استخوان و مفاصل
علائم تب دانگ 4 تا 10 روز پس از نیش پشه ظاهر می شود و می تواند سه تا هفت روز طول بکشد. حدود 1 نفر از هر 20 نفر مبتلا به دنگی پس از شروع به محو شدن علائم اولیه، دچار دنگی شدید می شوند.
تب دنگی شدید (تب خونریزی دهنده دنگی)
دنگی شدید یک بدتر شدن علائم دنگی تهدید کننده زندگی است. علائم هشدار دهنده تب شدید معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از برطرف شدن تب مشاهده می شود.
دنگی شدید یک مورد اورژانس پزشکی است که می تواند کشنده باشد. اگر مبتلا به دنگی هستید یا در منطقه ای زندگی می کنید که تب دنگی شایع است، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید:
- درد معده/شکم
- استفراغ مکرر
- مشاهده ی خون در مدفوع
- خونریزی بینی یا خونریزی لثه
- خستگی شدید، بی قراری یا تحریک پذیری
بیشتر بدانید: تب دنگی برای بیماران قلبی مرگبار است
چه چیزی باعث تب دنگی می شود؟
تب دنگی توسط یکی از چهار ویروس دنگی ایجاد می شود. وقتی یک پشه آلوده به ویروس دنگی شما را نیش می زند، این ویروس می تواند وارد خون شما شود و از خودش کپی کند. خود ویروس و پاسخ سیستم ایمنی شما می تواند باعث ایجاد احساس بیماری در شما شود.
این ویروس میتواند قسمتهایی از خون را که تشکیل لخته و ساختاری به رگهای خونی شما میدهند، از بین ببرد. این، همراه با مواد شیمیایی خاصی که سیستم ایمنی شما ایجاد می کند، می تواند باعث نشت خون از رگ های شما و خونریزی داخلی شود که منجر به علائم تهدید کننده زندگی دنگی شدید می شود.
تب دنگی چگونه گسترش می یابد؟
دنگی توسط پشههای آئدس که حامل ویروسهایی مانند زیکا و چیکونگونیا هستند، منتقل میشود. پشه ها فرد مبتلا به تب دنگی را نیش می زنند و سپس شخص دیگری را نیش می زنند و باعث عفونت می شوند.
آیا تب دنگی مسری است؟
تب دنگی مانند آنفولانزا مستقیماً از فردی به فرد دیگر مسری نیست. تنها راه ابتلا به دنگی از شخص دیگر این است که فرد باردار مبتلا شود. اگر باردار هستید و به تب دنگی مبتلا هستید، می توانید آن را در دوران بارداری یا زایمان به کودک خود منتقل کنید.
تب دنگی چگونه تشخیص داده می شود؟
تب دنگی با آزمایش خون تشخیص داده می شود. پزشک شما نمونهای از خون را از طریق سیاهرگ میگیرد و آن را به آزمایشگاه میفرستد تا نشانههای ویروس دنگی را جستجو کند. همچنین ممکن است مشخص کند که کدام یک از چهار نسخه را دارید. پزشک میتواند از آزمایش خون برای یافتن ویروسهای دیگری که باعث علائم مشابه میشوند استفاده کند.
تب دنگی چگونه درمان می شود؟
هیچ دارویی برای درمان تب دنگی وجود ندارد. پزشک به شما توصیههایی در مورد نحوه مدیریت علائم و اینکه آیا و چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید، میدهد.
چگونه علائم تب دنگی را مدیریت کنم؟
مدیریت علائم تنها راه برای درمان تب دنگی است. توصیه های پزشک خود را دنبال کنید، که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- با نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات، خود را هیدراته نگه دارید.
- تا حد امکان استراحت کنید.
- درمان درد فقط با استامینوفن (مانند Tylenol®) انجام بگیرد
- ایبوپروفن (مانند Advil®) یا آسپرین مصرف نکنید. چرا که می تواند خطر خونریزی داخلی تهدید کننده زندگی را افزایش دهد.
چگونه می توانم خطر ابتلا به تب دنگی را کاهش دهم؟
دو راه اصلی برای محافظت از خود در برابر تب دانگ، اجتناب از نیش پشه و واکسیناسیون است.
حفاظت در برابر پشه
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به تب دنگی محافظت از خود در برابر نیش پشه است:
- از مواد دافع حشرات ثبت شده در EPA که حاوی 20 تا 30 درصد DEET یا سایر مواد شناخته شده برای کمک به دور نگه داشتن پشه های Aedes هستند استفاده کنید.
- پوست در معرض دید را در فضای باز بپوشانید، به خصوص در شب که احتمال حضور پشه ها در اطراف بیشتر است.
- آب راکد (سطل ها یا بشکه ها، حمام پرندگان، لاستیک های قدیمی که ممکن است آب باران را در خود نگه دارند) را بردارید و نقاط کم ارتفاعی که آب می تواند در آن جمع شود را پر کنید.
- با ترمیم سوراخ ها و بسته نگه داشتن پنجره ها و درها در صورت امکان، پشه ها را خارج از خانه خود نگه دارید.
- شب ها در مناطقی که تب دانگ شایع است از پشه بند استفاده کنید.
- اگر باردار هستید، در صورت امکان از سفر به مناطقی که تب دنگی شایع است خودداری کنید.
- هنگام سفر، حتماً مشورت کنید تا متوجه شوید که آیا در مقصد شما شیوع بیماری وجود دارد یا خیر.
واکسن دنگی
واکسن دنگی (Dengvaxia™) تنها در صورتی توصیه می شود که قبلاً تب دنگی داشته اید. اگر در آینده نسخه دیگری از ویروس دنگی دریافت کنید، می تواند خطر ابتلا به دنگی شدید (تب خونریزی دهنده دنگی) را کاهش دهد.
اگر قبلاً به تب دنگی مبتلا نشده اید، دریافت واکسن توصیه نمی شود. از آنجایی که یک بار آلوده شدن به تب دنگی در صورت ابتلا به نسخه دیگری از ویروس (تقویت وابسته به آنتی بادی) احتمال ابتلای شما را بیشتر می کند، واکسینه شدن قبل از اولین بار ابتلا به دنگی می تواند خطر ابتلا به دنگی شدید را افزایش دهد. پزشک یک آزمایش خون برای بررسی علائم عفونت قبلی تب دنگی انجام میدهد تا تأیید کند که قبل از تزریق واکسن به تب دنگی مبتلا شدهاید.
واکسیناسیون برای همه در دسترس نیست. به عنوان مثال، مسافران از ایالات متحده هنوز واجد شرایط نیستند. با پزشک خود مشورت کنید تا متوجه شوید که آیا واجد شرایط واکسیناسیون تب دنگی هستید یا خیر.
اگر تب دنگی داشته باشم چه انتظاری می توانم داشته باشم؟
بیشتر موارد تب دنگی علائمی ندارند یا همراه با علائم خفیف هستند، اما گاهی اوقات ممکن است یک مورد جدی تری داشته باشید که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
تب دنگی چقدر طول می کشد؟
علائم اولیه دنگی سه تا هفت روز طول می کشد. بیشتر مردم پس از این احساس بهتری پیدا میکنند، اما برخی از آنها مبتلا به دنگی شدید تهدید کننده زندگی هستند که نیاز به درمان در یک مرکز پزشکی دارد.
آیا می توانید از تب دنگی جان سالم به در ببرید؟
اکثر مردم از تب دنگی بدون هیچ گونه عارضه پایدار بهبود می یابند. اگر علائم تب دنگی را دارید، تقریباً 1 در 20 احتمال بدتر شدن آن به دنگی شدید دارید. اگر دنگی شدید دارید و بلافاصله در بیمارستان یا مرکز درمانی تحت درمان قرار می گیرید، بیش از 99 درصد شانس بهبودی دارید.
عوارض تب دنگی در بارداری
اگر باردار هستید و تب دنگی دارید، می تواند باعث سقط جنین، وزن کم هنگام تولد یا زایمان زودرس شود. مهم است که اقداماتی را برای جلوگیری از ابتلا به دنگی در دوران بارداری انجام دهید تا از خود و فرزند متولد نشده خود محافظت کنید.
آیا می توانید چندین بار به تب دنگی مبتلا شوید؟
بله. از آنجایی که حداقل چهار نوع (سویه) از ویروس دنگی وجود دارد، شما می توانید بیش از یک بار به تب دنگی مبتلا شوید.
معمولاً در برابر اولین سویه ای که با آن بیمار می شوید مصون می شوید و نمی توانید دوباره به آن مبتلا شوید. اما بعد از آن می توانید با یکی از سه سویه دیگر بیمار شوید. در واقع، اگر بیش از یک بار به تب دنگی مبتلا شوید، احتمال اینکه به شدت بیمار شوید، بیشتر است.
اگر دنگی داشته باشم چگونه از خودم مراقبت کنم؟
اگر قبلاً مبتلا به دنگی بوده اید، اگر در آینده نسخه دیگری از ویروس را دریافت کنید، به احتمال زیاد به بیماری جدی مبتلا خواهید شد. واکسن زدن و اقدامات احتیاطی بیشتری را برای محافظت از خود در برابر نیش پشه در نظر بگیرید، به خصوص اگر در مکانی زندگی می کنید که تب دانگ شایع است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر در منطقه ای زندگی می کنید یا اخیراً از منطقه ای بازدید کرده اید که دنگی در آن شایع است، در صورت داشتن علائم دنگی با پزشک خود تماس بگیرید. آنها به شما توصیه می کنند که چگونه از خود مراقبت کنید و چه زمانی به دنبال درمان اضافی باشید.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
اگر علائم هشداردهنده دنگی شدید دارید، حتی اگر علائم اولیه شما بهتر شده باشد، فورا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید. دنگی شدید می تواند خیلی سریع زندگی را تهدید کند.
آیا دنگی کشنده تر از مالاریا است؟
نه. در حالی که تنها درصد کمی از مبتلایان به هر یک از این بیماری ها در اثر آن می میرند، مالاریا در سراسر جهان از تب دنگی کشنده تر است.
از حدود 400 میلیون نفر در سراسر جهان که هر سال به دنگی مبتلا می شوند، حدود 40000 نفر به دلیل آن می میرند (حدود 0.01٪). از حدود 271 میلیون نفر در سراسر جهان که هر ساله به مالاریا مبتلا می شوند، حدود 627000 نفر به دلیل آن می میرند (حدود 0.3٪).
یادآوری این نکته مهم است که هر بیماری در برخی از نقاط جهان می تواند کشنده تر از سایر نقاط جهان باشد. کودکان آفریقایی به طور نامتناسبی در معرض خطر مرگ ناشی از مالاریا هستند، در حالی که مردم آسیایی بیشترین آسیب را به تب دنگی میدهند.
سالانه صدها میلیون نفر به دنگی مبتلا می شوند. حتی اگر بیشتر موارد خفیف یا حتی بدون علامت باشند، فکر دنگی شدید می تواند ترسناک باشد. کلمه "دنگی" حتی ممکن است از کلمه ای برای یک روح شیطانی که تصور می شود عامل بیماری است آمده باشد.
خوشبختانه، شما می توانید اقداماتی را برای کاهش خطر نیش پشه انجام دهید و مراقب علائم هشدار دهنده دنگی شدید باشید. اگر در سفر مریض شدید، مطمئن شوید که از کجا باید مراقبت های پزشکی اورژانسی دریافت کنید. اگر به شدت به تب دنگی مبتلا شوید، تا زمانی که درمان فوری پزشکی دریافت کنید، به احتمال زیاد بهبود خواهید یافت.
نظر شما