به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولند کلینیک، آبله میمونی یک بیماری نادر است که توسط ویروس آبله میمونی ایجاد می شود. منجر به راش و علائم شبیه آنفولانزا می شود. مانند ویروس شناخته شده تری که باعث آبله می شود ، عضوی از خانواده به نام ارتوپاکس ویروس است.
این بیماری علائمی شبیه آنفولانزا مانند تب و لرز و بثورات پوستی ایجاد می کند که ممکن است هفته ها طول بکشد تا برطرف شود. هیچ درمان اثبات شده ای برای آبله میمونی وجود ندارد، اما معمولاً خود به خود از بین می رود.
آبله میمون در سال 1958 کشف شد. این بیماری عمدتاً از طریق تماس انسان با جوندگان آلوده منتقل می شود، اما گاهی اوقات می تواند از طریق تماس پوست به پوست با فردی که آلوده است نیز سرایت کند. دو نوع شناخته شده ویروس آبله میمون وجود دارد :
- یکی از آفریقای مرکزی
- دیگری در غرب آفریقا
شیوع جهانی کنونی (2022) توسط ابله میمونیِ غرب آفریقا ایجاد می شود.
آبله میمونی چقدر شایع است؟
آبله میمون نادر است. اما تعداد موارد در آفریقا و همچنین در مناطقی که قبلاً این عفونت ها را ندیده اند در حال افزایش است.
آبله میمونی کجا یافت می شود؟
برای چندین دهه، آبله میمونی بیشتر در آفریقا دیده می شد. با این حال، گاهی اوقات در کشورهای دیگر از جمله ایالات متحده یافت می شود. در بهار سال 2003، اولین شیوع آبله میمونی در خارج از آفریقا در ایالات متحده رخ داد. یک محموله از حیوانات آلوده از غنا به تگزاس وارد شد. جوندگان آلوده، ویروس را به سگهای خانگی پریری منتقل کردند که سپس 47 نفر را در غرب میانه آلوده کرد.
با رایجتر شدن سفرهای بینالمللی، ویروسهایی که زمانی نسبتاً محدود به مکانهای خاصی بودند، میتوانند راحتتر در سراسر جهان پخش شوند. در تابستان 2021، یک مورد آبله میمون در یکی از ساکنان ایالات متحده که از نیجریه به ایالات متحده سفر کرده بود، پیدا شد. سپس، سال 2022 شیوع بیماری در مناطق خارج از آفریقا، از جمله اروپا، آمریکا و استرالیا را به همراه داشت.
آبله میمونی چه کسانی را مبتلا می کند؟
هر کسی ممکن است به آبله میمونی مبتلا شود. در آفریقا، بیشتر موارد در کودکان زیر 15 سال است. در خارج از آفریقا، به نظر می رسد این بیماری دربین مردان همجنس گرا شایع تر است، اما موارد متعددی در افرادی وجود دارد که در این دسته قرار نمی گیرند.
راش آبله میمون به صورت لکه های قرمز مسطح شروع می شود که برجسته می شوند، با مایع و چرک پر می شوند، سپس پوسته می شوند و می ریزند. راش آبله میمون می تواند دردناک باشد.
علائم و نشانه های آبله میمون چیست؟
پس از قرار گرفتن در معرض آبله میمونی، ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد تا علائم ایجاد شود. علائم اولیه آبله میمون شامل علائمی شبیه آنفولانزا است، از جمله:
- تب
- لرز
- سردرد
- دردهای عضلانی
- خستگی
- غدد لنفاوی متورم
پس از چند روز، بثورات پوستی اغلب ایجاد می شود. بثورات به صورت برآمدگی های صاف و قرمز شروع می شود که می تواند دردناک باشد. این برجستگی ها تبدیل به تاول هایی می شوند که با چرک پر می شوند. در نهایت، تاول ها پوسته می شوند و می ریزند؛ کل فرآیند می تواند دو هفته تا چهار هفته طول بکشد. همچنین ممکن است در دهان، واژن یا مقعد زخم ایجاد کند.
همه افراد مبتلا به آبله میمونی همه علائم را ندارند. در واقع، در شیوع فعلی (2022)، بسیاری از موارد از الگوی معمول علائم پیروی نمی کنند. این علائم غیر معمول فقط شامل چند ضایعه، بدون تورم غدد لنفاوی، تب کمتر و سایر علائم بیماری است. شما می توانید آن را داشته باشید و آن را ندانید. حتی اگر علائم زیادی از عفونت را نشان نمی دهید، باز هم می توانید از طریق تماس نزدیک طولانی مدت آن را به دیگران منتقل کنید.
چگونه آبله میمونی میگیرید؟
آبله میمون زمانی پخش می شود که با حیوان یا فردی که به ویروس آلوده شده است در تماس باشید. انتقال از حیوان به انسان از طریق پوست زخمی، مانند گاز گرفتن یا خراش، یا از طریق تماس مستقیم با خون حیوان آلوده، مایعات بدن یا ضایعات آبله (زخم) صورت می گیرد.
آبله میمونی می تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند، اما کمتر شایع است. سرایت از فرد به فرد زمانی اتفاق میافتد که با زخمها، دلمهها، قطرات تنفسی یا مایعات دهانی فردی که آلوده است، معمولاً از طریق موقعیتهای نزدیک و صمیمی مانند در آغوش گرفتن، بوسیدن یا رابطه جنسی در تماس باشید. تحقیقات در حال انجام است، اما محققان مطمئن نیستند که آیا ویروس از طریق مایع منی یا واژن منتقل می شود یا خیر.
همچنین با تماس با مواد آلوده اخیر مانند لباس، ملافه و سایر ملحفه هایی که توسط یک فرد آلوده یا حیوان آلوده استفاده می شود،ممکن است به آبله میمون مبتلا می شوید.
آبله میمونی چگونه تشخیص داده می شود؟
از آنجا که آبله میمون نادر است، یک پزشک ممکن است ابتدا به سایر بیماری های راش مانند سرخک یا آبله مرغان مشکوک شود؛ اما غدد لنفاوی متورم معمولاً آبله میمون را از سایر آبله ها متمایز می کند.
برای تشخیص آبله میمون، پزشک از یک زخم باز (ضایعه) نمونه بافتی می گیرد. سپس آن را برای آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) به آزمایشگاه می فرستد. همچنین ممکن است لازم باشد برای بررسی وجود ویروس آبله میمون یا آنتی بادی هایی که سیستم ایمنی شما در دفاع از آن می سازد، نمونه خون بدهید.
آیا آبله میمونی قابل درمان است؟
آبله میمون معمولا یک بیماری خود درمان شونده است که علائم آن از دو هفته تا چهار هفته طول می کشد. اکثر افراد مبتلا به آبله میمون به خودی خود بدون درمان بهبود می یابند. پس از تشخیص، پزشک وضعیت شما را بررسی میکند و سعی میکند علائم شما را تسکین دهد، از کمآبی بدن جلوگیری کند و در صورت بروز عفونتهای باکتریایی ثانویه، آنتیبیوتیک به شما بدهد.
چگونه از ویروس آبله میمونی جلوگیری کنیم؟
واکسن آبله از آبله میمون محافظت می کند، اما استفاده از آن در حال حاضر محدود به آزمایشات بالینی است. پیشگیری به کاهش تماس انسان با حیوانات آلوده و محدود کردن انتقال فرد به فرد بستگی دارد. بهترین راه برای جلوگیری از انتشار ویروس آبله میمون این است که:
- از تماس با حیوانات آلوده (به خصوص حیوانات بیمار یا مرده) خودداری کنید
- از تماس با ملافه و سایر مواد آلوده به ویروس خودداری کنید
- تمام غذاهای حاوی گوشت حیوانی را کاملا بپزید
- دست های خود را مرتب با آب و صابون بشویید
- از تماس با افرادی که ممکن است به ویروس آلوده باشند خودداری کنید
- رابطه جنسی ایمن را تمرین کنید
- در مکاان هاش شلوغ از ماسکی استفاده کنید که دهان و بینی شما را بپوشاند
- سطوحی که اغلب لمس می شوند را تمیز و ضد عفونی کنید
- هنگام مراقبت از افراد آلوده به ویروس از تجهیزات محافظ شخصی (PPE) استفاده کنید
آبله میمونی چقدر طول می کشد؟
آبله میمون به طور معمول حدود دو هفته تا چهار هفته طول می کشد تا دوره خود را طی کند. اگر در معرض آبله میمون هستید، پزشک شما تا زمانی که بثورات برطرف نشود، شما را تحت نظر خواهد داشت.
آیا آبله میمون کشنده است؟
ابله میمونی کم شدت غرب آفریقا باعث شیوع فعلی جهانی (2022) می شود. تا به امروز هیچ کس در اثر این شیوع فوت نکرده است. اما آبله میمون می تواند منجر به عوارض دیگر مانند ذات الریه و عفونت در مغز (آنسفالیت) یا چشم شود که می تواند کشنده باشد.
نکاتی که باید به آنها توجه داشته باشید
اگر علائم آبله میمون دارید، داروهای بدون نسخه وجود دارد که می تواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید، از جمله:
- مسکن و کاهش دهنده تب: داروهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن می توانند به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید.
- حمام بلغور جو دوسر: خوابیدن در وان حمام گرم با بلغور جو دوسر می تواند احساس خشکی و خارش ناشی از بثورات پوستی را تسکین دهد.
- اگر آلوده هستید خود را قرنطینه کنید: تا زمانی که همه ضایعات شما پوسته پوسته نشده اند از تماس با دیگران خودداری کنید.
- ضایعات و زخم های آبله را بپوشانید: از گذاشتن گاز یا بانداژ برای محدود کردن انتشار به دیگران و محیط استفاده کنید.
- خوب از خودتان مراقبت کنید: مهم است که در هنگام بیماری در خانه بمانید و استراحت کنید، در اطراف دیگران ماسک بپوشید و مایعات فراوان بنوشید.
- با حیوانات تماس نداشته باشید: از تماس با حیوانات خانگی (به ویژه جوندگان) خودداری کنید.
چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنم؟
اگر شما:
- با تب، درد یا غدد لنفاوی متورم احساس بیماری کنید.
- بثورات یا زخم های جدید داشته باشید.
- با فردی که آلوده شده است در تماس نزدیک بوده اید.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
در صورت بروز علائم زیر به دنبال مراقبت های پزشکی باشید:
- مشکل در تنفس
- درد قفسه سینه که شدید می شود
- گرفتگی گردن
- گیجی
- مشکل در صحبت کردن یا حرکت کردن
- از دست دادن هوشیاری
- تشنج
بیشتر بدانید: همه چیز درباره آبله میمونی + توصیههای وزارت بهداشت
تفاوت آبله میمونی و آبله مرغان
اگرچه هر دو باعث ایجاد بثورات پوستی می شوند، ویروس های مختلف باعث آبله میمون و آبله مرغان می شوند. آبله میمون یک ویروس ارتوپاکس است، در حالی که آبله مرغان یک ویروس تبخال است. هر دو ویروس می توانند از طریق پوست به پوست یا تماس چهره به چهره طولانی مدت منتقل شوند، اما آبله مرغان بسیار مسری است و راحت تر از آبله میمون پخش می شود. احتمال تورم غدد لنفاوی در افراد مبتلا به آبله میمون بیشتر از افراد مبتلا به آبله مرغان است.
راش ها نیز متفاوت عمل می کنند. در حالی که بثورات آبله مرغان می تواند به صورت دوره ای ظاهر شود، زخم های آبله میمون در همان زمان ایجاد می شوند. علائم آبله مرغان، از جمله بثورات، در عرض دو هفته بهبود مییابد، در حالی که رفع بثورات ناشی از آبله میمون دو هفته تا چهار هفته طول میکشد.
بیشتر بدانید: شباهت علائم آبله میمونی و آبله مرغان
آبله و آبله میمون هر دو بخشی از خانواده ارتوپاکس ویروس ها هستند، بنابراین توسط ویروس های مشابه اما متمایز ایجاد می شوند. به لطف واکسنهای مؤثر، آبله تا سال 1980 ریشهکن شد (دیگر یک بیماری در گردش نیست). آبله بسیار مسری بود و راحتتر از آبله میمون پخش میشد. علائم آبله میمون شبیه آبله است، اما خفیف تر است.
دو سال گذشته فوقالعاده چالشبرانگیز بوده است - همهگیری COVID-19 در نحوه زندگی و کار ما بسیار تغییر کرده است. اکنون، درست زمانی که ما شروع به بازگشت به زندگی عادی خود کرده ایم، داستان های رسانه ای در مورد آبله میمون به عنوان یک تهدید نوظهور می شنویم؛ اما آبله میمون یک بیماری نادر است. این بیماری از طریق تماس نزدیک، مانند بوسیدن و رابطه جنسی، سرایت میکند، اگرچه ما هنوز در حال یادگیری نحوه انتشار آبله میمون در بین انسان ها هستیم. بهترین راه برای محافظت از خود اجتناب از تماس با افراد آلوده، شستن مکرر دست ها و استفاده از ماسک صورت در فضاهای شلوغ و سرپوشیده است. علائم اولیه آبله میمون شبیه آنفولانزا است و شامل تب، لرز و بدن درد است. پس از چند روز، بثورات شروع به ظاهر شدن می کنند. در صورت بروز علائم به پزشک مراجعه کنید.
آبله ی میمونی مانند کووید نخواهد شد
اگر بخواهیم به طور واضح به این پرسش پاسخ بدهیم باید بگوییم که آبله میمونی، کووید دیگری نیست و برای مهار شیوع آبله میمونی هنوز هم به قرنطینه نیازی نیست.
با این حال، این یک شیوع غیرمعمول و بی سابقه از بیماری آبله میمونی است. متخصصان این بیماری، کاملا غافلگیر شدهاند و زمانیکه یک ویروس رفتار معمول خود را تغییر می دهد نگران کننده میشود.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان جهانی بهداشت، در بیشتر موارد، علائم بیماری آبله میمونی در عرض چند هفته خود به خود از بین می روند با این حال این بیماری در برخی افراد می تواند منجر به عوارض پزشکی و حتی مرگ شود.
- نوزادان، کودکان و افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی هستند ممکن است در معرض خطر ابتلا به نوع شدید بیماری و حتی مرگ ناشی از آبله میمونی باشند.
- همچنین از عوارض آبله میمونی می توان به بروز عفونت های پوستی ثانویه، ذات الریه، گیجی و مشکلات چشمی اشاره کرد.
آمارهای پیشین از کشورهای درگیر با این بیماری نشان میدهد که در گذشته بین یک تا ۱۰ درصد افراد مبتلا به آبله میمونی جان خود را از دست داده اند.
بیشتر بدانید: شدید بودن آبله میمونی در کودکان/ دوره کمون بیماری ۶ تا ۱۳ روز استدر عین حال توجه به این نکته نیز ضروری است که میزان مرگ و میر در مناطق مختلف ممکن است به دلیل تعدادی از عوامل مانند میزان دسترسی به مراقبت های بهداشتی متفاوت باشد.
زیستگاه طبیعی این ویروس، حیوانات وحشی هستند که در واقع تصور می شود جوندگان باشند تا میمون ها. فردی در جنگلهای استوایی غرب و مرکز آفریقا با یک موجود آلوده تماس پیدا میکند و باعث می شود ویروس در بین گونه ها جهش یابد. بثورات پوستی ظاهر میشود، سپس تاول میزند و پوسته پوسته میشود.
اما در حال حاضر این ویروس خارج از زیستگاه معمول خود قرار دارد و در تلاش برای گسترش یافتن است. در چند ماه اخیر برای اولین بار این ویروس در افرادی یافت می شود که هیچ ارتباط واضحی با غرب و مرکز آفریقا ندارند.
پروفسور "سر پیتر هوربی"، مدیر مؤسسه علوم همه گیری دانشگاه آکسفورد در این باره گفت: در موقعیت بسیار جدیدی قرار داریم که تعجب آور و نگران کننده است. این، کووید دوم نیست اما باید به درستی اقدام کنیم تا از نفوذ بیشتر ویروس جلوگیری نماییم؛ این چیزی است که واقعا می خواهیم از آن اجتناب کنیم.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آبله میمونی هستند؟
افرادی که با فرد مبتلا به آبله میمونی زندگی کرده یا با وی تماس نزدیک دارند و همچنین افرادی که در تماس با حیواناتی هستند که ممکن است به این ویروس آلوده شوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. کارکنان بهداشتی نیز می بایست در هنگام مراقبت از بیماران آبله میمونی اقدامات بهداشتی پیشگیرانه را به منظور عدم ابتلا به این بیماری رعایت کنند.
افرادی که در برابر آبله واکسینه شده اند ممکن است در برابر آبله میمونی نیز ایمنی نسبی داشته باشند با این حال بعید است جوانان علیه بیماری آبله واکسینه شده باشند زیرا واکسیناسیون آبله در بیشتر مناطق جهان پس از ریشهکنی آن در سال ۱۹۸۰ میلادی متوقف شد.
همچنین افرادی که علیه بیماری آبله واکسینه شدهاند نیز می بایست اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه توصیه شده را برای محافظت از خود و دیگران انجام دهند.
نظر شما