دلیل ایجاد چشمه‌های آبگرم
بسیاری از مردم به‌اشتباه تصور می‌کنند که سیستم آبگرم چشمه‌ها حتما به قرارگیری در کنار آتشفشان‌ها و مواد مذاب داخل زمین ربط دارد.
اما گرم بودن آب بعضی از چشمه‌ها لزوما به معنی نزدیک بودن به مواد آتشفشانی نیست. بلکه دلیل اصلی این خاصیت جالب، عبور و برخورد آب گرم با گروهی از مواد معدنی و املاح داخل زمین است.
در اثر برخورد آب با این املاح، واکنش‌هایی شکل می‌گیرد که در نتیجه آن آب خروجی از چشمه گرم خواهد شد. در توصیف این نوع چشمه‌ها تعاریف مختلفی ارائه داده‌اند، از جمله:
- چشمه‌هایی که دمای آب آنها از دمای محیط خارجی بیشتر است.
- چشمه‌هایی که دمای آب آنها بالاتر از دمای بدن انسان است.
- آب‌هایی که توسط انرژی گرمایی زمین دمای بالایی دارند.
آب گرمی که از زمین خارج می‌شود، به نقطه تبخیر خود نزدیک‌تر است. به‌همین دلیل معمولا شاهد بلند شدن بخار آب از این نوع چشمه‌ها هستیم. همچنین باید توجه داشته باشید که رنگ، بو و خاصیت آب به علت قرارگیری در مجاورت مواد معدنی مختلف متفاوت است و ظاهر همه چشمه‌های آبگرم یکسان نیست.
خاصیت درمانی
همان‌طور که می‌دانید آب گرم درجه حلالیت بالاتری دارد و میزان بیشتری از مواد و املاح معدنی در آن حل خواهد شد. به دلیل همین ویژگی برخی از مردم و متخصصان طب سنتی اعتقاد دارند که فرو رفتن در این نوع آب‌ها میزان زیادی از مواد معدنی را به بدن می‌رساند و در درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر است.
به عقیده آنها سیستم آبگرم چشمه‌ها خواص زیر ر دارند:
- قرار گرفتن در چشمه‌های آبگرم، دمای بدن و میزان مصرف کالری را بالا می‌برد، به‌همین دلیل در کاهش وزن نیز تاثیر دارد.
- بالا رفتن دمای بدن با قرار گرفتن در آب‌های گرم سبب بالا رفتن افزایش گردش خون و سطح اکسیژن داخل آن خواهد شد. در نتیجه شش‌ها نیز میزان اکسیژن بیشتری دریافت می‌کنند.
- بسیاری از متخصصان طب سنتی و پزشکان اعتقاد دارند که مواد معدنی داخل چشمه‌های آبگرم، در بهبود بیماری‌های پوستی و قارچی موثر است.
- دردهای روماتیسمی و استخوانی با قرارگیری در آب گرم این نوع چشمه‌ها تا حد زیادی تسکین می‌یابند.
- کاهش دردهای مفصلی و دیسک کمر یا گردن از نتایج آب‌درمانی در این نوع چشمه‌ها هستند.
- کاهش خستگی بدن و تمدد اعصاب نیز دو مورد دیگر از مزایا و خاصیت‌های استفاده از چشمه‌های آبگرم هستند.
کسانی که از مشکلات قلبی و عروقی رنج می‌برند، باید قبل از وارد شدن به استخرهای چشمه آبگرم طبیعی، حتما با پزشک خود مشورت کنند. همچنین ماندن در این چشمه‌ها به مدت طولانی ممکن است موجب افت فشار و بیحالی افراد شود. پس حتما در استفاده از این نوع آب‌ها احتیاط لازم را رعایت کنید.
مشهورترین چشمه‌های آبگرم ایران
در ایران چشمه‌های مختلفی با خاصیت درمانی و آب گرم وجود دارند که برای بعضی از آنها امکاناتی مانند استخر یا حمام عمومی را ساخته‌اند و تعدادی نیز بدون داشتن این امکانات از دل زمین می‌جوشند و به راه خود ادامه می‌دهند.
نام چند نمونه از معروف‌ترین این نوع چشمه‌ها به‌شرح زیر است:
1. آبگرم رینه
رینه روستایی در نزدیکی قله دماوند و در خاک استان مازندران است که با تهران فاصله کمی دارد. به عقیده بسیاری از مردم گرم شدن آب چشمه رینه و وجود مقدار زیادی گوگرد در آن، به دلیل نزدیکی به آتشفشان نیمه‌فعال دماوند است.
آب این چشمه خاصیت درمانی زیادی دارد و بازدیدکنندگان زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. در حال حاضر در روستای رینه حمام‌ها و استخرهای مختلفی برای استفاده عمومی مردم وجود دارند.
همچنین لوله‌کشی آب چشمه به داخل سویت‌ها و خانه‌های ویژه مسافران، امکان استفاده از خواص درمانی سیستم آبگرم چشمه رینه را برای همه بازدیدکنندگان از این روستا فراهم کرده است.
2. آبگرم اهرم
یکی از 5 چشمه معدنی برتر ایران در استان بوشهر و شهر اهرم قرار دارد. این چشمه آب گرم که منشاء آن کوه‌های زاگرس است، خاصیت درمانی و طبی بسیار زیادی دارد.
وجود حمام‌ها و استخرهای عمومی در آبگرم اهرم و وجود مناظر طبیعی و دیدنی بسیار زیبایی که در اطراف این چشمه به‌وجود آمده‌اند، اهرم را به منطقه‌ای تفریحی و توریستی تبدیل کرده‌اند.
3. آبگرم دلفان
از میان چشمه‌های آبگرم ایران می‌توانیم دلفان را به‌عنوان یکی از زیباترین نمونه‌ها معرفی کنیم. این چشمه که در شهرستان دلفان و در روستای سیالیا قرار دارد، تجهیزات و امکانات بالایی ندارد و تنها اهالی منطقه با ساختن حوضچه‌هایی سیمانی امکان استفاده از آب چشمه دلفان را فراهم کرده‌اند. اما طبیعت بی‌نظیر اطراف چشمه آن را یکی از دیدنی‌ترین آبگرم‌های ایران تبدیل کرده است.
4. آبگرم محلات
شهرستان محلات واقع در استان مرکزی که به هلند ایران نیز معروف است، از اصلی‌ترین قطب‌های آبگرم کشور به‌شمار می‌آید.
در نزدیکی این شهرستان چشمه‌های مختلفی با نام‌های سودا، شفا، حکیم، سلیمانیه و غیره وجود دارند که با نعمت آب گرم خود، جاذبه طبیعی و درمانی مهمی را برای این شهرستان به‌وجود آورده‌اند. آبگرم‌های محلات استخرهای و حمام‌های مختلفی دارند و همه افراد می‌توانند با پرداخت مبلغ کمی از خاصیت‌های درمانی آنها استفاده کنند.
5. آبگرم سرعین
از مشهورترین چشمه‌هایی با آب گرم در ایران می‌توانیم به نمونه‌های موجود در سرعین اردبیل اشاره کنیم. این چشمه‌ها هر ساله از سراسر ایران تعداد زیادی گردشگر به‌خود جذب می‌کنند و سبب رونق صنعت توریسم در منطقه می‌شوند.
امکانات این چشمه‌ها بهتر از بسیاری از نمونه‌های مشابه در سایر نقاط کشور بوده و تعداد آنها نیز بسیار زیاد است و به 118 دهنه می‌رسد.
6. سایر چشمه‌ها
5 موردی که در بالا معرفی کردیم تنها نمونه‌های آبگرم ایران نیستند، بلکه چشمه‌های کوچک وبزرگ بسیار زیادی در سراسر کشور وجود دارند که در زیر چند نمونه از آنها را نام می‌بریم:
- گنو در استان هرمزگان
- دهلران در استان ایلام
- فردوس در استان خراسان جنوبی
- لاله‌زار و سیرچ در استان کرمان
- خمیر در استان هرمزگان
- چشمه‌های تفتان در سیستان و بلوچستان
- نیلو در بوشهر
- شهر کهنه در استان خراسان رضوی
- فلکده در استان مازندارن
- قلعه کندی در استان آذربایجان شرقی
- چالدران در آذربایجان غربی
- ورتون در استان اصفهان
سخن نهایی
همان‌طور که از نام چشمه‌های آبگرم پیدا است، آب آنها درجه حرارت بالایی دارد که دلیل اصلی ایجاد آن را در ابتدای این مطلب بیان کردیم. همچنین پس از ذکر خاصیت‌های درمانی این نوع آب‌ها، تعدادی از چشمه‌های معروف ایران را نیز نام بردیم.
نظر شما