طبق همان عادت قدیمی و همیشگی. البته در این مساله هزینه بالای مراجعه به روانشناس و روانپزشک هم نقش زیادی دارد. با افزایش اختلالات روانی استفاده خودسرانه از داروهای اعصاب و روان هم بیشتر شده است و خیلی‌ها حتی برای یکدیگر فلوکستین و سرترالین و … تجویز می‌کنند و از خوبی‌هایشان‌ می‌گویند. بدون این‌که بدانند ممکن است این داروها بلای جان‌شان شود. داروهایی که در کنار تمام فوایدشان مشکلاتی ایجاد می‌کنند. به خصوص اگر بدون تجویز پزشک مصرف شوند. بد نیست این داروهای پرطرفدار و عوارض‌شان را بررسی کنیم.

سرترالین

سرترالین از داروهای ضد افسردگی است و برای درمان افسردگی، حمله‌های هراس یا پانیک اتک، اختلالات وسواس، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال بدریختی بدن و شکل شدیدی از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) استفاده می‌شود. با توجه به این که افسردگی سهم زیادی میان اختلالات روانی شایع در ایران دارد، مصرف این دارو هم بالاست. البته این فقط مخصوص ایران نیست و سرترالین از پرمصرف ترین داروهای ضد افسردگی در کل جهان محسوب‌ می‌شود.

قرص سرترالین باعث افزایش روحیه فرد، کیفیت خواب، اشتها و سطح انرژی می‌شود و همچنین ممکن است به فرد کمک کند علاقه اش را به زندگی روزمره دوباره به دست آورد. مصرف این دارو در روزها و هفته‌های اول ممکن است مشکلاتی ایجاد کند و حتی افکار ناراحت کننده فرد بیشتر شوند اما به مرور زمان و با کمک پزشک این مساله برطرف‌ می‌شوند. اینجاست که مصرف خودسرانه مشکلاتش را نشان‌ می‌دهد. چون هنگام بروز این مشکلات کسی که خودسرانه مصرف دارو را آغاز کرده راهنما ندارد.

غیر از این گیجی، خواب آلودگی، خشکی دهان، افزایش تعریق، از دست دادن اشتها، درد معده، اسهال، مشکلات خواب ، خونریزی یا کبودی غیر طبیعی، کاهش توان یا میل جنسی، گرفتگی عضلانی، لرزش، کاهش ناگهانی وزن، مدفوع تیره یا خونی، درد چشم، ورم یا قرمزی چشم، گشادی مردمک و تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان دور منابع نوری موقع شب) از عوارض احتمالی این داروست که لازم است گاهی برای آنها با پزشک در تماس باشید.

داروهایی مانند سرترالین برای جلوگیری از افکار یا اقدام به خودکشی هم استفاده می‌شود اما تعداد کمی از افراد مصرف کننده داروهای ضد افسردگی (خصوصا افراد زیر ۲۵ سال) ممکن است دچار افسردگی شدید، دیگر اختلالات روانی و افکار یا اقدام به خودکشی شوند. این مساله لزوم مصرف دارو را تحت نظر پزشک تایید می‌کند. باید بدانید که اگر سابقه اختلال دوقطبی یا افسردگی شیدایی، مشکلات خونریزی، بیماری‌های کبدی، تشنج، بیماری تیروئید و سابقه گلوکوم (آب سیاه) در خانواده دارید باید حتما تحت نظر پزشک این دارو را مصرف کنید.

فلوکستین

داروی پر طرفدار بعدی فلوکستین است که از داروهای ضدافسردگی است و برای درمان پرخوری عصبی، افسردگی و وسواس اجباری هم تجویز می‌شود. فلوکستین هم از داروهایی است که خیلی‌ها بدون تجویز پزشک از آن استفاده‌ می‌کنند اما باید بدانید که در صورت باردار یا شیرده بودن، سابقه بیماری‌هایی نظیر تیروئید پر کار، مشکلات کبدی، صرع، دیابت، یبوست‌های مزمن، بیماری قلبی عروقی، چشمی و یا بیماری‌های اعصاب و سایر بیماری‌ها باید با پزشک مشورت کنید. در کنار درمان افسردگی به دلیل این که این دارو در درمان پرخوری عصبی موثر است خیلی‌ها از آن به عنوان داروی لاغر کننده استفاده‌ می‌کنند. در صورتی که فلوکستین تنها به درمان پرخوری عصبی کمک‌ می‌کند و نقشی در درمان چاقی ندارد. احساس خستگی و کوفتگی، سوهاضمه، اسهال خفیف، سردرد و تغییرات خلق و خو، عصبانیت و اضطراب، گیجی، ضعف و تاری دید از عوارض این داروست و در ابتدای درمان ممکن است افکار ناراحت کننده شما از گذشته بیشتر شوند. به همین دلیل باید با پزشک در تماس باشید.

سندرم سروتونین یا مسمومیت با سروتونین عارضه خاصی است که ممکن است، دچارش شوید چون این دارو باعث افزایش سروتونین‌ می‌شود. احتمال وقوع این عارضه کم است اما در صورت عدم رسیدگی درمانی‌ می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد. یک دلیل دیگر برای این که باید دارو را با نظر پزشک مصرف کنید.

زولپیدوم

بسیاری از کسانی که اختلال خواب دارند با داروی زولپیدوم آشنا هستند. داروی خواب‌آور و آرام‌بخشی که بیشتر در درمان کوتاه‌مدت بی‌خوابی استفاده می‌شود. این مساله که زولپیدوم عوارض کمتری دارد باعث شده پرطرفدار شود اما باید بدانید که خود زولپیدوم می‌تواند باعث اعتیاد مصرف‌کننده شود.

افرادی که مدت زیادی قرص زولپیدوم مصرف می‌کنند، در ابتدا تحمل بدنشان نسبت به اثر آن بالا می‌رود و مجبور می‌شوند مقدار بیشتری از دارو را برای تجربه همان اثر قبلی مصرف کنند. همچنین مصرف‌کنندگان بعد از مدتی دیگر نمی‌توانند مصرف آن را به راحتی ترک کنند و در صورتی که دارو را برای مدتی مصرف نکرده باشند، دچار علائم ناخوشایند و آزاردهنده خماری می‌شوند. یکی از نشانه‌های اعتیاد به زولپیدوم این است که بیمار پس از قطع مصرف، در چند شب نخست توقف مصرف دارو با عوارض ناخوشایندی روبه‌رو می‌شود. از عوارض قطعی آن این است که فرد به سختی به خواب می‌رود یا در طول شب از خواب بیدار می‌شود. قطع مصرف این دارو با طیف وسیعی از علائم دیگر همراه است؛ اضطراب، تعریق و احساس گرگرفتگی، دل‌پیچه و دل درد و شدت گرفتن بی‌خوابی.

آلپرازولام

از داروی آلپرازولام برای درمان اضطراب و اختلال هراس استفاده می‌شود. اگر برای مدتی طولانی دوز بالایی از آلپرازولام مصرف شود، احتمال بروز علائم ترک ناگهانی دارو، بالا می‌رود، در نتیجه قطع ناگهانی دوز مصرفی این دارو ممکن است به علائمی نظیر تشنج منجر شود.

هرچند مصرف داروی آلپرازولام به درمان بیماران زیادی کمک کرده است، اما گاهی منجر به اعتیاد دارویی شده و سابقه‌ هرگونه سوءمصرف مواد (مصرف بیش از حد الکل یا مواد مخدر)، خطر اعتیاد به داروی آلپرازولام را افزایش‌ می‌دهد.

مصرف آلپرازولام ممکن است منجر به عوارضی مثل خواب‌آلودگی، گیجی، افزایش تولید بزاق و تغییر در میل یا توان جنسی شود. در صورت تشدید یا تداوم هرکدام از این علائم باید با پزشکتان صحبت کنید.