سلامت نیوز:هرساله با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان شاهد افزایش تقاضا در برخی از کالاهای اساسی هستیم. این درحالی‌ست‌که در سال جاری حال و هوای کرونایی و همچنین مشکلات اقتصادی حاکم بر خانوارها باعث شده تا به رغم گفته مسئولان که بر تامین تمامی مایحتاج مردم در این ماه خبر تاکید دارند بازار رمضان با تغییر چندانی در تقاضا مواجه نباشد‌.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،موضوعی که به گفته فعالان این حوزه اگرچه رکود حاکم بر بازار زمینه آرامش را فراهم آورده است اما در برخی از کالاهای اساسی همچنان سودجویی برخی از دلالان و البته سیاست‌های نادرست دولت در توزیع به گران‌فروشی منجر شده و با وجود فراوانی کالاها به دلیل عدم اعتماد مردم به تداوم توزیع صف‌های طولانی آن هم در شرایط حاد کرونایی همچنان به چشم می‌خورد. 

گران‌فروشی در اکثر کالاهای اساسی

بررسی‌های میدانی از بازار کالاهای اساسی نشان می‌دهد در مرغ که به دلیلی برخی سوءمدیریت‌ها با گرانی مواجه بوده‌ایم با وجود اعلام قرارگاه ساماندهی بازار مرغ که از واردات 50هزار تن مرغ در روزهای اخیر و برای تامین نیاز مردم در ماه مبارک رمضان خبر داده اما همچنان در منــاطق مختلف صف‌های طولانی برای خرید مرغ با نرخ دولتی تشکیل می‌شود و نکته تأسف‌بارتر فروش همان مرغ ازسوی برخی افراد با نرخ بازار آزاد برای کسب سود از فاصله قیمتی ایجاد شده است.

در این زمینه بررسی بازار نشان می‌دهد درحالی‌که اخیرا قیمت مصوب مرغ از ۲۰هزار و ۴۰۰تومان به ۲۴هزار و ۹۰۰تومان افزایش یافته اما همچنان مرغ در فروشگاه‌ها سی‌و‌پنج هزار تومان عرضه می‌شود مسئولان وعده دادند با افزایش قیمت مرغ مصوب، قیمت مرغ غیردولتی که بالای ۳۰هزار تومان بود نیز با افزایش تولید و عرضه، کاهش پیدا کند و به قیمت مصوب نزدیک شود اما بررسی‌های حاکی از تداوم فروش مرغ در تمامی شهرهای با نرخ بیش‌از 30هزار تومان دارد که این نرخ در تهران بیش‌از 35هزار تومان است.

یادآوری این نکته نیز خالی از لطف نیست که از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا هفتم اسفندماه همان سال، ۳.۵میلیارد دلار ارز ترجیحی برای واردات نهاده‌های دامی (جهت تولید دام و طیور) اختصاص یافت اما این یارانه سر سفره مردم نیامده است و مردم جز گرانی، نشان دیگری از این اقلام ندارند. درخصوص برنج نیز با وجودیکه مسئولان از نبود هرگونه مشکل در عرضه خبر می‌دهند اما قیمت انواع برنج در خرده‌فروشی‌ها با نرخ مصوب تفاوت فاحشی دارد به‌طوری‌که هر کیلوگرم برنج هندی دانه بلند ۱۱۲۱  که نرخ مصوب 18500تومانی را یدک می‌کشد در بازار با قیمت‌ها 19تا27 هزار تومانی عرضه می‌شود.

در زمینه بازار برنج‌های ایرانی نیز هرکیلو برنج ایرانی از حداقل نرخ 23تا34 هزار تومان در نوسان است که این قیمت در خرده‌فروشی‌ها به هر کیلو 40هزار تومان نیز می‌رسد موضوعی که متولیان این حوزه هیچ‌گاه دلیل قانع‌کننده‌ای برای این میزان تفاوت نرخ عنوان  نکرده و طبق معمول توپ را به زمین دلالان می‌اندازند.

درخصوص بازار روغن وضعیت به‌گونه‌ایست که خود بازاریان نیز از گرانفروشی در این محصول ابراز گلایه می‌کنند و دلیل آن را روش دولت در عرضه روغن در فروشگاه‌های زنجیره‌ای عنوان می‌کنند. درحال حاضر قیمت روغن ۲لیتری مخصوص پخت‌وپز در فروشگاه‌های زنجیره‌ای حدود ۲۴هزار و ۵۰۰تومان و در مغازه‌های سطح شهر بالای ۳۰هزار تومان است و روغن سرخ‌کردنی هم پیدا نمی‌شد.

در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز وضعیت عرضه فقط یکبار در روز انجام می‌شود و متقاضیان نیز با اطلاع از ساعت فروش نسبت به صف‌کشی اقدام می‌کنند. این در‌حالی‌ست که وقتی موجودی قفسه تمام می‌شود، قفسه دوباره شارژ نمی‌شود و عرضه دوباره روغن به روز بعد موکول می‌شود. یکی‌از متقاضیان خرید روغن در  این رابطه به آرمان ملی می‌گوید: دولت با تصمیمات غلط، همه مردم را دلال کرده است.

سه روز است برای خرید روغن سرخ‌کردنی مراجعه می‌کنم اما می‌گویند تمام شده است. می‌گویند چون ارز ارزان برای روغن می‌دهند، دلال‌ها روغن را جمع می کنند… باید طوری تصمیم‌گیری شود که دلال‌ها فرصت دلالی نداشته باشند. درخصوص گوشت قرمز که متاسفانه عملا به کالایی لوکس مبدل شده و از سفره بسیاری از خانوارها یا حذف شده و یا با محصولاتی دیگر همچون مرغ و حبوبات جایگزین شده است هم‌اکنون قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی ۱۶۲هزار تومان و گوشت گوساله (مغز ران) ۱۳۱هزار تومان است. این درحالی‌ست که رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی معتقد است به دلیل نوسان بازار نمی‌توان برای گوشت قیمت ثابتی تعیین کرد چرا که بعد از تعطیلات نوروز بازار گوشت به ثبات نرسیده است.

علی‌اصغر ملکی، بااشاره‌به اینکه در ماه مبارک رمضان اتفاق خاصی در بازار گوشت گوسفندی رخ نمی‌دهد، اضافه کرد: عرضه دام به وفور انجام می‌شود و زیاد است ضمن اینکه توزیع گسترده مرغ که درحال انجام است، بسیار در بازار گوشت تأثیر دارد و باعث می‌شود قیمت گوشت نیز کاهش یابد. ملکی ادامه داد: براساس تجربیات سال‌های اخیر، مردم در سه روز اول ماه مبارک رمضان خریدهای خود را انجام می‌دهند و بعد از آن شاهد رکود در بازار هستیم .به گفته وی طی ۷روز اخیر نیز قیمت گوشت گوسفندی بین شش تا هفت هزار تومان کاهش یافته است.

 کاهش تقاضا در آستانه ماه مبارک رمضان

قاسم علی‌حسنی، دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی درخصوص دلایل گرانی کالاها در آستانه ماه مبارک رمضان به  می‌گوید: 5کالای مرغ، برنج، حبوبات، شکر و خرما کالاهای اساسی ماه مبارک رمضان را تشکیل می‌دهند که در هیچ‌کدام کمبودی وجود ندارد. وی در ادامه افزود: در بحث مرغ با افزایش عرضه قیمت‌ها در اکثر مناطق کشور ثابت شده است، همچنین خرما نیز تنها با افزایش 10درصدی قیمت آن هم به‌دلیل افزایش نرخ حمل‌و‌نقل همراه بوده است. این درحالی‌ست که در برنج نیز تغییری در نرخ‌ها صورت نگرفته است.

وی در پاسخ به اینکه با وجود اینکه از عدم تغیییر در قیمت‌ها گفته می‌شود چرا در بازار شاهد افزایش قیمت‌ها هستیم گفت: هرساله با نزدیک شدن به ماه رمضان تقاضا در این کالاها افزایش می‌یابد این درحالی‌ست که امسال به دلایل مختلف هیچ‌گونه رشد تقاضایی در بازار صورت نگرفته است و اگر هم افزایش قیمتی رخ داده بیشتر به‌لحاظ روانی بوده و جنبه گران‌فروشی دارد که ضرورت دارد سازمان حمایت و تعزیرات ورود پیدا کنند.

حسنی در این رابطه به گران‌فروشی در روغن اشاره کرد و گفت: در روغن به دلیل سیاست‌ها دولت در توزیع با مقوله گران‌فروشی مواجه هستیم چرا که اگر کمبودی در بازار بود امکان خرید روغن با نرخ‌های آزاد هم وجود نداشت این درحالی‌ست که متقاضیان می‌توانند هرمیزان روغن را با نرخ آزاد تهیه کنند. دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه تمام فرآیند تأمین و توزیع روغن از صفر تا صد از جمله اختصاص ارز ترجیحی، تأمین مواد اولیه، قیمت‌گذاری و توزیع در اختیار دولت است، افزود:

فارغ از فسادی که ارز ترجیحی در بازار روغن ایجاد کرده، نباید از نقش دلالان در شبکه توزیع هم غافل بود بنابراین ارز ترجیحی باید از واردات روغن خام حذف شود تا رانت موجود روی قیمت روغن از بین برود؛ اگر ارز ترجیحی حذف شود، انگیزه سوءاستفاده و دلالی از بین می‌رود و با ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا، گران‌فروشی از بین خواهد رفت.

آنچه مسلم است بازار کالاهای اساسی قبل از هر شاخصه اقتصادی تحت تاثیر جو روانی و همچنین سیاست‌های دلالان و مافیای بازار قرار دارد وگرنه در شرایطی که مشکلات اقتصادی و گسترش ویروس کرونا رمق را از مردم گرفته و حتی روزه‌داران نیز برای تامین نیازهای خود چندان به استقبال بازار این ماه نمی‌روند توجیه برای گران‌فروشی کالاهای اساسی تنها در سیاست‌های غلط دولت و تمامیت‌خواهان بازار نهفته است.