سلامت نیوز:با وجود این‌كه در سال‌های گذاشته جمعیت كشورمان بسیار جوان بوده است، بررسی‌ها نشان می‌دهد تركیب جمعیتی كشور در مسیر سالمند شدن شتاب گرفته است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم ،بنا بر آمارها اكنون حدود ۸ درصد از جمعیت ایران را سالمندان تشكیل می‌دهند كه پیش‌بینی می‌شود این عدد سال ۱۴۱۰ به ۱۵ درصد و تا سال ۱۴۲۰ به ۲۰ درصد افزایش یابد. یعنی در ۲۰ سال آینده از هر پنج ایرانی، یك نفر سالمند خواهد بود. سیر صعودی جمعیت سالمند كشور، لزوم توجه به ارتقای كیفیت زندگی سالمندان را می‌طلبد؛ سالمندانی كه مشكلات و آسیب‌پذیری‌های خاص خود را دارند.
اگر بخواهیم از شدت این آسیب‌ها در دوران سالمندی بكاهیم، باید سبك زندگی سالمندان را اصلاح و برنامه‌های ویژه‌ای را برای آنها در‌نظر بگیریم. در ادامه با احمد موذن‌زاده، فیزیوتراپیست و رئیس انجمن علمی فیزیوتراپی ایران گفت‌وگو می‌كنیم تا ببینیم چطور می‌شود در سالمندی از آسیب‌های اسكلتی و مفصلی در امان بود.
سالمندان بیشتر در معرض چه نوع آسیب‌های اسكلتی- عضلانی هستند؟
از مهم‌ترین و شایع‌ترین آسیب‌های دوران سالمندی باید به مشكلات اسكلتی و مفصلی از جمله ساییدگی مفاصل به‌خصوص اندام تحتانی و پوكی استخوان در زنان پس از یائسگی، پوكی استخوان در برخی آقایان و نیز برخی بیماری‌های اسكلتی- عضلانی اشاره كرد كه باعث می‌شود فرد سالمند حس تعادل خودش را از دست بدهد، زمین بخورد و دچار شكستگی شود.
زمین خوردن و افتادن سالمندان هم با آسیب‌های زیادی برای آنان همراه است كه می‌تواند منجر به بروز شكستگی‌ها به‌خصوص در ناحیه لگن شود كه ادامه حیات فرد را تهدید خواهد كرد.
چرا اغلب سالمندان دچار مشكلات حركتی، تخریب مفاصل زانو، دیسك كمر و دردهای آرتروزی هستند؟
به مرور زمان و با افزایش سن، آسیب مفاصل یا از دست دادن قدرت و حجم عضلات، كاهش قوام استخوان و افزایش پوكی استخوان روندی است كه به‌صورت فیزیولوژیك در طول سالمندی اتفاق می‌افتد. البته می‌شود با این مشكلات یا با بهره‌گیری از آموزش‌های مناسب، تغذیه سالم، فعالیت فیزیكی مناسب و انجام ورزش‌های روزمره مقابله كرد.
آیا پیاده‌روی روزانه از ٦٠سالگی به بعد در حفظ سلامت استخوانی و عضلانی و در سنین بالاتر از آن موثر خواهد بود؟
یكی از شاخص‌های اصلی سلامت، پیاده‌روی روزانه است. توصیه ما به تمام افراد این است كه روزانه 45 دقیقه پیاده‌روی مرتب و منظم داشته باشند. پیاده‌روی بهترین روش برای پیشگیری از پوكی استخوان است. به‌علاوه پیاده‌روی در حفظ وضعیت مطلوب قلبی- عروقی فرد نیز موثر است.یكی از شاخص‌های اصلی سلامت سالمند این است كه بدون كمك دیگران و حتی با استفاده از وسایل كمكی بتواند روزانه پیاده‌روی كند.
نقش تغذیه و مصرف مكمل‌ها چقدر در حفظ قوای اسكلتی و عضلانی در سالمندی پر‌رنگ است؟
كاركرد تغذیه در سالمندی، دانشی است كه باید به سالمند در مورد آن آموزش داده شود.برای ارائه الگوی تغذیه‌ای مناسب باید به وضعیت قلب، فشار خون، قند، پوكی استخوان و سایر بیماری‌های زمینه‌ای در شخص توجه شود. در مورد مصرف مكمل‌ها هم بر‌اساس شرایط افراد سالمند باید از مكمل‌هایی استفاده شود كه ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری لازم را دارد.
نداشتن وزن زیاد و پیشگیری از چاقی در سنین سالمندی چقدر در بروز آسیب‌های اسكلتی و عضلانی موثر است؟
یكی از عواملی كه میزان مشكلات و آسیب مفاصل و سیستم اسكلتی- عضلانی را افزایش می‌دهد، مسأله چاقی و اضافه‌وزن است.متاسفانه ۵۰ تا ۶۰ درصد سالمندان كشورمان از چاقی و اضافه‌وزن رنج می‌برند و همین موضوع، كیفیت زندگی آنها را تحت‌الشعاع قرار داده است.چاقی سالمندان می‌تواند میزان ساییدگی مفاصل، مشكلات دیسك و خطر زمین‌خوردن و شكستگی‌ها را افزایش دهد. ضروری است آموزش‌های لازم از نظر تغذیه‌ای و میزان فعالیت فیزیكی و شیوه زندگی به فرد داده شود تا فرد سالمند بتواند فعالیت طبیعی فیزیكی خود را حفظ كند و هم با رژیم غذایی مناسب، وزن خود را نیز در سطح مطلوبی حفظ كند.
ورزش‌های روزانه برای تقویت عضلات به سالمندان
از رئیس انجمن علمی فیزیوتراپی ایران پرسیدم چه ورزش‌های روزانه‌ای را برای تقویت عضلات به سالمندان توصیه می‌كنید؟مؤذن‌زاده در پاسخ گفت: بهتر است افراد سالمند به فیزیوتراپیست مراجعه كنند و با توجه به وضعیت و بیماری‌هایی كه دارند، مشاوره بگیرند.
اما به‌طوركلی توصیه می‌شود سالمندان حداقل 45 دقیقه پیاده‌روی روزانه، ورزش‌های كششی مناسب و ورزش‌های تقویتی انجام دهند كه البته همراه با اعمال فشار زیاد به مفاصل نباشد. البته استفاده از كفش مناسب و مسیر هموار برای پیاده‌روی سالمندان باید به‌شدت مورد توجه قرار بگیرد تا افراد سالمند زمین نخورند؛ زیرا شكستگی‌های ناشی از زمین‌خوردگی با مشكلاتی برای آنها همراه می‌شود؛ به‌طوری كه ۲۰ درصد افراد سالمند كه دچار شكستگی لگن می‌شوندیك سال بعد از چنین حادثه‌ای فوت می‌كنند.
نظر شما