سلامت نیوز: کرمانشاه هفت ماه پیش کابوس دید، کابوسی که هنوز هم گاه‌به‌گاه خواب مردمان این خطه را آشفته می‌کند،21 آبان‌ماه سال 96 روزی بود که زمین مصمم شد با تکانی 7.3 ریشتری جان 621 نفر از اهالی این سرزمین را بگیرد. این کابوس بیش از هر جای دیگر، مردمان سرپل‌ذهاب و ثلاث باباجانی را بدخواب کرد.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه جهان صنعت در ادامه می نویسد: از 21 آبان تاکنون که واپسین روزهای اردیبهشت‌ماه سپری می‌شود، هفت ماه از التهاب روزهای تلخ و شوری که یادآوری‌اش طعم دهان مردمان این سرزمین را گس می‌کند می‌گذرد، حالا دیگر نشانی از آن همهمه و شلوغی روزهای نخست نیست و مردمان این خطه آرام‌تر برای ادامه زندگی گام بردارند. آرامشی که البته گاه با مشکلات زندگی رنگ می‌بازد. اینجا سرپل‌ذهاب است جایی که با خبرنگاران ‌سایر رسانه‌های کشور برای بررسی اوضاع زلزله‌زد‌گان و میزان کمک‌های دولتی به اینجا آمده‌ایم. هنوز هم چهره شهر ‌از آرایش کانکس‌ها و چادرها پاک نشده و گوشه ‌و‌ کنار همین چادرها زندگی مردم در جریان است. مغازه‌ها بازند، اجناس خرید‌وفروش می‌شود، تاکسی‌ها برقرارند و انگار نه‌ انگار که زلزله اوضاع شهر را به هم ریخته است. زندگی با محرومیت برای مردم این دیار چندان موضوع جدیدی نیست. آنها سال‌هاست که با این شرایط خو گرفته‌اند. هرچند که در نگاه نخست داغ دل مردمان این سرزمین از دیده پنهان می‌ماند. ساختمان‌های اداری هم از آسیب در امان نمانده‌اند. ساختمان فرمانداری پل ذهاب هنوز پابرجاست با وجود ترک‌‌های عمیق و درشتی که بر پیکره‌اش خورده محل تردد اهالی شهر است. اضطراب و دلهره در چهره مردم موج می‌زند، ‌جنگ اعصاب هم ظاهرا کم نیست، خانه‌ها تخریب شده، رقم بیکاری بالا رفته و مسوولان استانداری و فرمانداری هم به زعم خود با سکوت و گاهی خویشتنداری پاسخگوی مردم هستند. هر کدام با مشکلی به این ساختمان آمده‌اند یکی مستاجر است که با تخریب خانه‌ استیجاری‌‌اش، صاحبخانه بی‌پول شده و او هم آواره خانه مادرشوهر شده است و به دنبال راه‌چاره می‌گردد و دیگری زن بارداری است که به دنبال پرداخت نشدن کمک بلاعوض برای خرید وسایل خانه خودش را به فرمانداری رسانده است، این دو نفر تنها نمونه کوچکی از افرادی هستند که هر روز برای رفع مشکلات‌شان به اینجا سر می‌زنند.

بازسازی منازل روستایی تا پایان شهریورماه امسال
انتظار این بود که کانکس‌ها و چادرها از سطح شهر جمع‌آوری شده باشند اما با ارقام و آماری که مسوولان استان می‌دهند ظاهرا جمع‌آوری زودهنگام آنها انتظار بزرگی است. به گفته طهمورث الیاسی رییس سازمان برنامه و بودجه استان کرمانشاه 9 شهرستان از 14 شهرستان در این منطقه درگیر زلزله بود، 23 درصد از جمعیت کل استان و 46 درصد از مساحت استان درگیر زلزله شد که رقم کمی نیست. آنطور که آنها می‌گویند این کانکس‌ها و چادرهایی که حالا در سرتا‌سر شهر برپاست براساس برنامه‌ریزی‌ها بعد از مرحله امدادرسانی بخشی از طرح اسکان موقت زلزله‌ز‌دگان است تا مسوولان بتوانند خودشان را برای مرحله بعدی یعنی اسکان دائم آماده کنند، مرحله‌ای که حالا در بخش‌های بزرگی از مناطق زلزله‌زده کرمانشاه آغاز شده است.
به گفته مهرداد سالاری، معاون‌ هماهنگی ‌امور عمرانی استانداری کرمانشاه در نخستین روزهای زلزله مهیاکردن امکانات ساده همچون آب و برق، سرویس بهداشتی امری زمانبر بود و این امر کار امداد و کمک‌رسانی به مردم را به کندی پیش می‌برد. زلزله بالغ بر 5 هزار میلیارد تومان خسارت به کل منطقه وارد کرد و جبران چنین هزینه‌هایی به سرعت کار را برای مسوولان سخت می‌کرد.

با این حال سالاری می‌گوید که قرار است برای اسکان دائم مردم زلزله‌زده در مناطق روستانی براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، بازسازی خانه‌‌ها تا پایان تابستان امسال به مرحله نازک‌کاری برسد. او البته در میان سخنانش تاکید می‌کند که با وجود همه برنامه‌ریزی‌ها ممکن است مشکلات در بخش‌هایی باقی بماند و در زمان مقرر حل نشود. کار ساخت‌وساز در مناطق روستایی ‌زودتر آغاز و پایان می‌یابد چرا‌که بازسازی خانه‌ها در بافت روستانی نسبت به شهری با مشکلات کمتری مواجه است. در مناطق شهری مباحثی همچون مالکیت، قیمت خانه، ساختار بافت مسکونی شهری و... مطرح می‌شود که روند اسکان دائم مردم را با دشواری بیشتری رو‌به‌رو می‌کند. با این حال براساس گفته‌های وی از میان هفت هزار و ۵۰۰ ملک تخریب شده اکنون عملیات ساخت بیش از شش هزار خانه آغاز شده است. سالاری منکر مشکلات موجود نیست و می‌گوید پس از زلزله و تخریب مشکلات مختلف کار صدور مجوز را برای ادامه بازسازی منازل را در شهرها با کندی روبه‌رو کرده است.

معاون عمرانی استانداری کرمانشاه درباره حاشیه‌هایی که برای امدادرسانی به مردم ایجاد شده می‌گوید که کمک‌های مردمی بسیار خوب بود اما برخی از افراد به صورت احساسی وارد بحث کمک‌رسانی شدند و در مناطقی بازسازی‌های غیر‌اصولی انجام گرفت که دولت مجبور به تخریب آن شد، این موضوع هم در برخی رسانه‌ها نادرست منعکس شد. ما دست همه کسانی که کمک می‌کنند را می‌بوسیم اما علاقه‌مندیم این کمک‌ها اصولی باشد و اخبار مبنی بر ممانعت دولت در خدمات‌رسانی به مردم را تکذیب می‌کنیم. این مقام دولتی تاکید کرد: در جریان این بازسازی‌ها و ارائه خدمات دولت بسیار مظلوم بود. رییس‌جمهور در زمانی بسیار کوتاه از وقوع زلزله در این مکان حضور یافت و اعتبارات اختصاص یافته برای ارائه خدمات نسبت به زلزله‌های دیگر بی‌نظیر بوده است. سالاری خاطرنشان کرد: زلزله‌دیدگان دچار خسارت‌ها و مشکلات فراوانی شده‌اند که دولت هر قدر هم خدمات به مردم ارائه دهد شاید به چشم آنها نیاید.

حمایت دولت استثنایی بود
مجید جودی مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی که تجربه حضور در بازسازی زلزله‌ها‌ در شهرهای دیگر را هم داشته درباره روند بازسازی‌ در کرمانشاه می‌گوید: 110 هزار واحد در مناطق مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند. از این میان 20 هزار واحد مسکونی روستایی ارزیابی شد که نیاز به بازسازی دارند، با این حال از میان این تعداد، بازسازی 12 هزار واحد مسکونی روستایی و هشت هزار واحد شهری استان کرمانشاه که بر اثر زلزله به طور کامل تخریب شدند را در اولویت اول قراردادیم. 59 هزار واحد نیز خسارت دیده و نیاز به مرمت داشتند.
وی گفت: در زلزله کرمانشاه حمایت دولت استثنایی بود به گونه‌ای که سه روز پس از زلزله دولت مصوبه‌ای را برای جبران خسارات به تصویب رساند و روز چهارم این تسهیلات به بانک‌ها ابلاغ شد و از یک هفته پس از زلزله تسهیلات قابل پرداخت بود‌ درحالی که در زلزله بم 9 ماه بعد نخستین وام پرداخت شد.
جودی همچنین تسهیلات در نظر گرفته شده برای ساخت هر واحد شهری را 40 میلیون تومان وام و شش میلیون تومان کمک بلاعوض و برای واحدهای روستایی 30 میلیون تومان تسهیلات و پنج میلیون تومان کمک بلاعوض عنوان کرد و گفت: برای خرید وسایل زندگی نیز 10 میلیون تومان وام 4 درصدی 10 ساله و دو میلیون تومان کمک بلاعوض در نظر گرفته شده است. جودی درباره واحدهای تعمیری هم اعلام کرد که برای آنها 12 میلیون تومان وام و دو میلیون تومان کمک بلاعوض در نظر گرفته شده است.به گفته مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن عملیات بازسازی واحدها از اوایل اسفندماه آغاز شده و دو هزار و 700 میلیارد تومان تسهیلات برای بخش مسکن تامین شده است. براساس گفته‌های جودی هدف این است که بازسازی 8 هزار واحد مسکونی شهری نیز تا پایان امسال اجرایی شود اما از آنجایی که بازسازی در مناطق شهری دارای پیچیدگی است برنامه‌ریزی‌ها را برای اتمام این تعداد شهریور ماه سال آینده تعیین کرده‌اند. علاوه بر این عملیات مرمت 45 هزار واحد مسکونی شروع شده و کار مرمت بیش از 26 هزار واحد نیز به اتمام رسیده است.
جودی گفت: این موضوع را قبول دارد که مردم نسبت به سیستم بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ناراضی هستند چرا که حدود 70 تا 80 هزار نفر برای گرفتن وام با بانک قرار می‌بندند و این روند پرداخت را طولانی می‌کند. هرکدام از وام‌ها را طی 4 مرحله می‌گیرند، این وام‌ها متناسب با پیشرفت کار و نظارتی که وجود دارد به تدریج به مردم داده می‌شود.

مشکلاتی که همچنان به قوت خود باقی است
بسیاری از روستاییان وام خود را دریافت کرده‌اند، در حالی که معتقدند با این وام نمی‌توانند خانه خود را به آن قرص و محکمی که می‌خواهند بسازند، افرادی که به صورت شخصی خانه‌‌شان را بازسازی کرده‌اند خانه‌ای به نسبت محکمتر از پیمانکارانی که از سوی دولت معرفی شده‌اند ساخته‌اند. این را باقر احمدی یکی از روستاییان اهالی فتاح بگ می‌گوید. گاهی برخی از پیمانکاران با کم گذاشتن در مصالح خانه‌ها روند بازسازی خانه‌ها را با مشکل و تاخیر روبه‌رو می‌کنند و تا زمانی که کار بازسازی خانه‌ها پیشرفتی نداشته باشد مالک نمی‌تواند مابقی وام خود را از بانک دریافت کند، در این شرایط صاحبخانه برای ادامه روند بازسازی مجبور می‌شود به ساخت خانه‌ای تن دهد که لزوما از استحکام کافی برخوردار نیست. از این موارد کم و بیش در روستاهایی که به آن سر زدیم دیده می‌شود. مشکل سرویس‌های بهداشتی و حمام هنوز هم پابرجاست و بسیاری از آنها یا به خانه همسایه‌ها می‌روند یا اقوام. وضعیت حمام هم همین است و مردم از حمام‌های عمومی استفاده می‌کنند. این شاید یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این مردم در چند ماه اخیر باشد. مسوولان در پاسخ به آن معتقدند نمی‌توان برای 18 هزار کانکسی که در اختیار مردم قرار داده شده 18 هزار سرویس بهداشتی یا حمام ساخت. مشکلات در شهرها به مراتب سخت‌تر از روستاست. روند ساخت و سازها در شهر با فرآیند کندتری پیش می‌رود مساله‌ای که خود مسوولان استان هم به آن اذعان داشته‌اند. برخی از اهالی درگیر فرآیند حل معضل وراث هستند، عده‌ای دیگر زمین‌هایشان بعد از زلزله قابل تفکیک با مالک مجاور نیست، عده‌ای به روستاها و شهرهای اطراف مهاجرت کرده‌اند، مستاجران در شهرها پس از تخریب منازل صاحبخانه، آواره شده‌اند، هرچند که دولت به آنها قول داده طی شرایطی خاص، از تسهیلات بانکی بهره‌مند شوند. این مسائل منجر به کندشدن فرآیند بازسازی شده است و زلزله‌زدگان مجبور هستند همچنان در همان کانکس‌ و چادر شب و روز خود را سر کنند. علاوه بر این بسیاری از مالکان در گفت‌و‌گو با خبرنگاران از افزایش قیمت مصالح نگران هستند و می‌گویند با این میزان تسهیلات نمی‌توان خانه‌ای در شهر ساخت چرا که روزبه‌روز قیمت‌‌ها بالا می‌رود. همچنان عده‌ای از مردم هم از رفتارهای مسوولان این استان در شهرداری ناراضی هستند و می‌گویند که برخی از مسوولان این نهاد سر راه مردم سنگ‌اندازی می‌کنند.
در پایان لازم به ذکر است هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه در رابطه با کمک‌های مردمی گفت: مردم ‌63 میلیار تومان به هلال‌احمر، 2 میلیارد تومان به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و دو میلیارد تومان به کمیته امداد کمک‌ کردند. او همچنین افزود: صادق زیبا‌کلام سه میلیارد و 200 میلیون تومان، علی دایی هشت میلیارد و 500 میلیون تومان و نرگس کلباسی پنج میلیارد و 200 میلیون تومان کمک‌های مردمی را جمع‌آوری کردند که ما نیز برای نحوه هزینه آن به آنها مشاوره دادیم.