به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایلنا،محمدمهدی سید ناصری، پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودک و مدرس دانشگاه، درباره وضعیت کودکان کار در ایران هشدار داد و از ظهور نسل جدیدی از کودکان کار در کشور سخن گفت. او افزود که مشکلات اقتصادی، افزایش تورم و فقر شدید در خانواده‌ها موجب رشد قابل توجه این پدیده شده است. طبق برآوردها، تعداد کودکان کار در ایران بین ۱٫۶ تا ۲ میلیون نفر است، که نشان‌دهنده افزایش چشمگیر این آمار نسبت به سال‌های گذشته است.
سید ناصری با اشاره به وضعیت خاص کودکان کار در ایران، تصریح کرد: «در حالی که ایران از ۲۰ سال پیش به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته است، نسل جدیدی از کودکان کار در حال ظهور است که عمیق‌تر از گذشته آسیب می‌بینند و بسیاری از آنها خشمگین و به شدت نیازمند حمایت‌های اجتماعی هستند.»
وی در توضیح ابعاد این بحران به نقص‌های ساختاری و قانونی در کشور اشاره کرد و افزود که ایران به یک برنامه کلان برای مدیریت وضعیت کودکان کار نیاز دارد. «ما به یک سیستم هنجاری و ساختاری یکپارچه برای حمایت از حقوق کودکان نیاز داریم که در حال حاضر فاقد آن هستیم.» این پژوهشگر در ادامه بیان کرد که ضعف در قوانین و نبود یک نهاد مسئول برای نظارت و اجرای تصمیمات موجب شده است که حتی تلاش‌های دولت در ساماندهی وضعیت کودکان کار نتایج مطلوبی نداشته باشد.
افزایش چشمگیر کودکان کار دختر و مهاجران
سید ناصری با اشاره به افزایش کودکان کار دختر در کشور گفت: «در سطح جهانی، حدود ۴۲ درصد از ۱۵۲ میلیون کودک کار، دختران هستند. در ایران نیز به ویژه در مشاغل غیررسمی و خیابانی، شاهد افزایش تعداد دختران هستیم. این گروه به دلیل شرایط خاص خود، بیشتر در معرض آسیب‌های جسمی، روانی و جنسی قرار دارند.»
وی همچنین به مهاجرت گسترده خانواده‌ها اشاره کرد و گفت: «حدود ۷۰ درصد از کودکان کار در تهران، مهاجر هستند که بیشتر آنها از افغانستان آمده‌اند. این کودکان به دلیل نداشتن مدارک قانونی و حقوقی، آسیب‌پذیرتر از دیگر کودکان هستند و در معرض خطرات بیشتری قرار دارند.»
۲۲ نهاد مسئول، اما بی‌ثمر بودن اقدامات
این پژوهشگر حقوق کودک بیان کرد که در ایران ۲۲ نهاد مسئول در حوزه حقوق کودک وجود دارند، اما به دلیل ضعف‌های ساختاری و ناهماهنگی میان آنها، اقدامات انجام‌شده در این حوزه نتیجه‌ای نداشته است. «این نهادها باید تحت یک وحدت فرماندهی کار کنند و یک قانون جامع برای حمایت از کودکان کار و نظارت بر آنها تصویب شود.»
خطرات متعدد برای سلامت و آینده کودکان کار
سید ناصری با اشاره به شرایط دشوار این کودکان گفت: «کودکان کار به‌ویژه دختران، در معرض سوءاستفاده‌های جسمی و جنسی قرار دارند و همچنین با مشکلاتی مانند سوءتغذیه، بیماری‌های محیطی و اختلالات روانی همچون اضطراب و افسردگی روبه‌رو هستند.» او تاکید کرد که این کودکان علاوه بر خطرات جسمی و روانی، از حق تحصیل و فرصت‌های آموزشی محروم هستند.
این پژوهشگر افزود که کودکان کار به دلیل تجربه شرایط سخت و استثماری در محیط‌های کاری، در آینده نیز با مشکلات جدی در بزرگسالی مواجه خواهند بود و بیشتر به مشاغل کم‌درآمد و غیررسمی روی خواهند آورد. تحقیقات نشان می‌دهند که حدود ۷۰ درصد از کودکانی که در دوران کودکی مجبور به کار بوده‌اند، در بزرگسالی به مشاغل یدی و غیرماهرانه گرایش پیدا می‌کنند.
نقش باندهای سازمان‌یافته در کار کودکان
سید ناصری همچنین به فعالیت باندهای سازمان‌یافته اشاره کرد که کودکان کار را از مناطق دورافتاده به شهرهای بزرگ منتقل می‌کنند و از آنها در زمینه‌های غیرقانونی مانند تکدی‌گری، فروش مواد مخدر و دیگر فعالیت‌های مجرمانه سوءاستفاده می‌کنند. او از دولت خواست تا با افزایش نظارت پلیس و ایجاد واحدهای ویژه برای شناسایی این باندها، جلوی این سوءاستفاده‌ها را بگیرد.
لزوم اتخاذ راهکارهای حمایتی
این پژوهشگر تاکید کرد که دولت ایران باید برای مقابله با پدیده کودک کار به ویژه دختران و مهاجران، سیاست‌های حمایتی و پیشگیرانه را اتخاذ کند. همچنین باید برنامه‌های آموزشی و حمایتی برای توانمندسازی این کودکان فراهم شود تا از وقوع آسیب‌های اجتماعی و روانی جلوگیری شود.
«باید به فکر حمایت و تحقق حقوق کودکان به‌ویژه کودکان کار در کشور باشیم. آینده این کودکان در گرو تصمیمات مسئولین و رهبران کشور است و نباید اجازه دهیم که نسل جدیدی از کودکان کار، تبدیل به نسل‌های خشونت‌زا و بزهکار شوند.»
نظر شما