به گزارش سلامت نیوز به نقل از هلث شاتز، احساس سرگیجه بعد از خوردن وعده‌های غذایی می‌تواند یک تجربه ناراحت‌کننده باشد و ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. این احساس می‌تواند از عوامل ساده‌ای مانند پرخوری یا کم‌آبی بدن ناشی شود یا در مواردی جدی‌تر نشانگر مشکلات پزشکی باشد.

آیا سرگیجه بعد از غذا خوردن خطرناک است؟

سرگیجه خفیف پس از خوردن غذا، به ویژه پس از مصرف وعده‌های پرکربوهیدرات یا چرب، معمولاً نگران‌کننده نیست و می‌تواند به دلیل نوسانات قند خون یا فشار خون رخ دهد. با این حال، اگر این مشکل به‌طور مکرر اتفاق بیفتد یا علائم دیگری نظیر ضعف شدید، تپش قلب، یا تهوع همراه آن باشد، ممکن است نشانگر بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون پایین یا اختلالات گوارشی باشد. در این موارد، مشورت با پزشک ضروری است.

علل رایج سرگیجه بعد از غذا خوردن

1. افت فشار خون پس از غذا (Postprandial Hypotension)افت فشار خون پس از غذا یک علت شایع سرگیجه است. این حالت زمانی رخ می‌دهد که فشار خون به‌طور قابل‌توجهی پس از صرف غذا کاهش یابد. دلیل این امر انحراف جریان خون به سمت اندام‌های گوارشی برای هضم غذا است که منجر به کاهش خون‌رسانی به مغز می‌شود. این مشکل بیشتر در افراد مسن یا کسانی که فشار خون بالا دارند شایع است. علائم شامل ضعف، سرگیجه و در موارد شدید، غش کردن است.

2. عدم تعادل قند خون: وعده‌های غذایی پرکربوهیدرات ممکن است باعث افزایش سریع قند خون و سپس کاهش ناگهانی آن شود. این نوسانات می‌تواند سرگیجه، ضعف و حتی احساس لرزش ایجاد کند. افراد مبتلا به دیابت یا مقاومت به انسولین بیشتر در معرض این حالت قرار دارند. هیپوگلیسمی (افت قند خون) نیز ممکن است منجر به سرگیجه و گیجی شود.

3. کم‌آبی بدن: کم‌آبی یکی از علل شایع سرگیجه است که می‌تواند با مصرف غذاهای شور یا ناتوانی در تأمین آب کافی بدن پس از غذا بدتر شود. کمبود مایعات باعث کاهش حجم خون و در نتیجه کاهش خون‌رسانی به مغز می‌شود.

4. گاستروپارزی: گاستروپارزی یا تأخیر در تخلیه معده می‌تواند باعث نفخ، حالت تهوع و سرگیجه پس از غذا شود. این مشکل به‌ویژه در افراد مبتلا به دیابت شایع است.

5. پرخوری: وعده‌های غذایی حجیم و سنگین، به‌ویژه غذاهای چرب، بدن را مجبور به صرف انرژی بیشتری برای هضم می‌کند. این امر ممکن است باعث افت فشار خون و در نتیجه سرگیجه شود.

چگونه با سرگیجه بعد از غذا مقابله کنیم؟

برای کاهش یا جلوگیری از سرگیجه بعد از غذا، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

1. وعده‌های غذایی کوچک‌تر و مکرر بخورید: به جای خوردن وعده‌های بزرگ، چندین وعده کوچک در طول روز مصرف کنید. این روش به تثبیت قند خون و کاهش بار سیستم گوارشی کمک می‌کند.

2. هیدراته بمانید: اطمینان حاصل کنید که مایعات کافی مصرف می‌کنید، به خصوص قبل، حین و بعد از غذا. از مصرف بیش از حد کافئین و الکل که می‌توانند به کم‌آبی بدن کمک کنند، خودداری کنید.

3. وعده‌های غذایی متعادل مصرف کنید: ترکیب پروتئین‌های بدون چربی، چربی‌های سالم و کربوهیدرات‌های پیچیده در وعده‌های غذایی می‌تواند از نوسانات قند خون جلوگیری کند. همچنین، مصرف غذاهای غنی از فیبر به سلامت گوارش کمک می‌کند.

4. از دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا خودداری کنید: برای کمک به هضم بهتر و جلوگیری از افت فشار خون، حداقل 30 دقیقه بعد از غذا در حالت ایستاده بمانید یا پیاده‌روی سبک انجام دهید.

5. ورزش منظم داشته باشید: فعالیت بدنی منظم به بهبود جریان خون و تنظیم قند خون کمک می‌کند و می‌تواند خطر سرگیجه را کاهش دهد.

6. آزمایش‌های پزشکی انجام دهید: اگر سرگیجه بعد از غذا خوردن به‌طور مکرر اتفاق می‌افتد، ممکن است نیاز به بررسی سطح قند خون، فشار خون یا سایر عوامل داشته باشید. مشاوره با پزشک و انجام آزمایش‌های مناسب ضروری است.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر سرگیجه بعد از غذا خوردن به همراه علائم زیر رخ دهد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• ضعف شدید یا غش کردن

• درد قفسه سینه یا تپش قلب

• تهوع یا استفراغ مداوم

• زردی پوست یا چشم‌ها

• علائم مربوط به قند خون بسیار بالا یا بسیار پایین

در آخر

سرگیجه بعد از غذا خوردن ممکن است ناشی از عوامل ساده‌ای مانند کم‌آبی یا پرخوری باشد، اما در برخی موارد می‌تواند نشانگر مشکلات جدی‌تری مانند افت فشار خون، هیپوگلیسمی یا گاستروپارزی باشد. با رعایت نکات مربوط به تغذیه و هیدراتاسیون و انجام بررسی‌های پزشکی در صورت نیاز، می‌توانید از این مشکل جلوگیری کنید و سلامت کلی خود را بهبود بخشید.