به گزارش سلامت نیوز به نقل از شهروند، درحالیکه سالهاست طرح های مختلفی برای ساماندهی متکدیان اجرا می شود با این حال، هنوز نه تنها تعداد آنها در سطح شهر تهران کاهش پیدا نکرده که براساس آخرین آماری که مسئولان شهرداری اعلام می کنند، تعداد آنها نسبت به سال گذشته ٥ برابر شده است.موضوعی که نشان می دهد اجرای این طرح ها نتیجه ای نداشته و تهران، همچنان بهشت گدایان کشور است.
دستگیری متکدیان شهر تهران
قانون، ساماندهی متکدیان در پایتخت برعهده شهرداری تهران است گرچه در این میان، قانون برای سایر دستگاه‌ها نیز وظایف مشخصی را تعریف کرده است. براساس مصوبه شورای عالی اداری در سال ۱۳۷۸ حدود ۱۱ دستگاه مختلف در حوزه ساماندهی متکدیان به‌عنوان مسئول معرفی‌شده اند. ازجمله این دستگاه‌ها می‌توان به کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی، نیروی انتظامی، دادگستری استان‌ها، اداره کار و امور اجتماعی، شهرداری، استانداری، فرمانداری، وزارت کشور و صداوسیما اشاره کرد؛ هریک از این دستگاه‌ها وظایفی در خصوص ساماندهی متکدیان دارند که به نظر می‌رسد این وظایف بنا به دلایلی روی زمین‌مانده است.
مطابق همین قانون، برای شهرهایی که بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند شهرداری موظف است تا با مدیریت فرمانداری با راه‌اندازی اردوگاه، این افراد را جمع‌آوری و سپس متناسب با شرایط و مشکل هر کدام، آنها را به ارگان‌های خدماتی مرتبط ارجاع دهد. مثلا درمان آنها با دانشکده علوم پزشکی، اشتغال با اداره کار، ارائه مشاوره بر عهده بهزیستی و ارائه آموزش و مدرک بر عهده اداره کل فنی و حرفه‌ای و دیگر اقدامات بر عهده دیگر دستگاه‌هاست.
با این حال به نظر می رسد اجرای طرح‌های مختلف برای جمع‌آوری و ساماندهی متکدیان از سطح خیابان‌ها، چندان موفق نبوده است و حالا تهران به جایی تبدیل شده که نه تنها تعدادمتکدیان آن کاهش پیدا نکرده که حتی تعداد قابل تاملی از گدایان سایر شهرها نیز به طمع کسب درآمد بیشتر راهی تهران می شوند. درست مانند خبر گدای اصفهانی که هر روز با هواپیما به تهران می آمد و بعد از یک روز گدایی پرسود!، دوباره شب هنگام به نصف جهان باز می گشت!
آمار متکدیان پایتخت
این رویه وقتی معنادارتر می شود که چند روز قبل سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران، شمار متکدیان حرفه‌ای ساماندهی شده شهر تهران در سال جاری تا ابتدای آذرماه را ٨٩١ عنوان و رسما اعلام کرد که براساس این آمار تعداد متکدیان حرفه‌ای پایتخت امسال نسبت‌به سال قبل (۱۷۷متکدی حرفه‌ای در سال ۱۴۰۲) افزایش پنج برابری داشته است. اما این ساماندهی چگونه و برچه اساسی بوده است؟ سوالی که سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران در پاسخ به آن به «شهروند» می گوید: متکدیان شهر تهران طرح‌های ساماندهی آسیب‌های اجتماعی از طریق گشت‌های فوریت‌های اجتماعی حامی شهر سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی جمع آوری و ساماندهی می شوند.البته آمار دقیقی در مورد متکدیان فعال در تهران وجود ندارد ولی در عین حال، از ابتدای سال ۱۴۰۳ چهار مرحله طرح ساماندهی آسیب‌های اجتماعی اجرا شده است. در مرحله اول که اواخر فروردین ماه اجرا شد ۷۲۹۸ آسیب دیده اجتماعی ساماندهی شدند که شامل ۶۵۱ متکدی ۲۹۳۳ معتاد متجاهر ۴۸۲ کودک کار و ۳۲۳۲ فرد کارتن خواب و بی‌خانمان می‌شدند.
وی با ذکر اینکه در مرحله دوم طرح ساماندهی که در خرداد ماه اجرا شد ۳۶۲۲ آسیب دیده اجتماعی ساماندهی شدند: در این دوره نیز یکصد متکدی، ۲۰۸۵ معتاد متجاهر ۷۹ کودک کار و ۱۳۵۸ کارتن خواب ساماندهی شدند.
به گفته نقیب مرحله سوم طرح یاد شده، در مرداد ماه اجرا شد. مرحله ای که به گفته نقیب در آن ۲۲۱۰ نفر ساماندهی شدند که شامل ۶۶ متکدی ۱۱۷۵ معتاد متجاهر ۴۶ کودک کار و خیابان و ۹۲۳ فرد بی‌خانمان بودند.وی در تشریح آخرین مرحله اجرا شده طرح ساماندهی آسیب های اجتماعی که بخشی از آن همان جمع آوری متکدیان است نیز می گوید: در نهایت نیز در مرحله چهارم که شهریور ماه انجام شد ۲۴۵۸ آسیب دیده اجتماعی ساماندهی شدند که شامل ۷۴ متکدی ۷۸ معتاد متجاهر، یک کودک کار و ۱۴۰۵ کارتن خواب بودند. به زبان ساده، سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی در مجموع ۸۹۱ متکدی را در سطح شهر تهران ساماندهی کرده و این آخرین آماری است که در ساماندهی متکدیان توسط شهرداری تهران تا اوایل آذر ماه به ثبت رسیده است.
این مقام مسئول اشاره ای هم به آمار ساماندهی متکدیان در چند سال گذشته می کند و می گوید: طرح ساماندهی متکدیان حدود سه سال عمر دارد.براساس گزارش های موجود، در سال ۱۴۰۱، ٤٩٢ متکدی، در سال ۱۴۰۲، ٥هزار و ٣١متکدی و در سال‌جاری نیز تا ابتدای آذر ماه ۴۶۵متکدی در خیابان‌های تهران شناسایی، جمع‌آوری و ساماندهی شده‌اند. با این همه، درآمد بالایی که تکدی‌گری برای متکدیان به همراه دارد باعث شده تا متکدیان حرفه‌ای که خلأهای قانونی موجود را خوب می‌شناسند و به خوبی هم می‌توانند احساسات مردم را تحریک و از آنها طلب کمک کنند، حاضر نباشند تا دست از این کار بردارند و از کودکان، زنان و سایر افراد آسیب دیده سوء استفاده کنند.
بعد از جمع آوری
با این حال هنوز یک سوال کلیدی باقی است. اینکه بعد از جمع آوری چه سرنوشتی در انتظار متکدیان است؟ نقیب با ذکر اینکه شهرداری تهران مسئول رسیدگی به ساماندهی متکدیان در پایتخت است بیشترین تمرکز این سازمان را روی ساماندهی متکدیان حرفه ای عنوان کرده و می گوید: همانطور که بارها اعلام شده،؛ تکدی گری جرم محسوب می شود. در همین راستا ما نیزپس از شناسایی این افراد آنها را به مراجع قضایی معرفی می کنیم تا نسبت به وضعیت آنها تعیین تکلیف شود. اینها اکثرا سازماندهی شده هستند کمااینکه بررسی گردش حساب روزانه آنها نیز این موضوع را تایید می کند.
اما در این میان تکلیف متکدیان غیرحرفه ای چه خواهد شد؟ سوالی که نقیب در مورد آن می گوید: در مورد متکدیان غیرحرفه‌ای و افراد نیازمند نیز، این افراد توسط شهرداری تهران به نهادها و ارگان‌های حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی رحمت الله علیه، سازمان بهزیستی، موسسه‌های خیریه و.... معرفی می شوند تا مورد حمایت قرار گیرند در عین حال شهرداری تهران هم برای تهیه شغل مناسب در مراکز خود به آنها کمک خواهد کرد.
نقیب تصریح می کند: از سویی یکی از وظایف ما کمک به افراد نیازمند و کم برخوردارهستند. ما این افراد را که شامل متکدیان غیرحرفه ای می شود را شناسایی می کنیم و تحت پوشش ما قرار گرفته و قطعاً مورد حمایت قرار می‌گیرند. مثلا در بازه های زمانی مختلف به آنها بسته های معیشتی اعطا می شود. در این میان به نظر می رسد که بخش قابل توجهی از متکدیان تهرانی را متکدیان شهرستانی و اتباع تشکیل می دهند. مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران با تایید این مطلب می گوید: اصولا بسیاری از متکدیان تهرانی را، شهرستانی هایی تشکیل می دهند که راهی پایتخت شده‌اند و از اقتصاد کف خیابان در معابر چهارراه‌ها میادین و با تکدی گری ، درآمدزایی می‌کنند. همین مساله در مورد اتباع نیز صادق است یعنی اتباع زیادی وجود دارند که در پایتخت مشغول تکدی گری هستند. بنابراین ساماندهی این اتباع غیر مجاز و رد مرز آنها و همچنین برخورد قضایی با متکدیان حرفه‌ای در پایتخت می‌تواند این آسیب اجتماعی را تا حدودی کاهش دهدبرای همین وقتی ما این اتباع متکدی را جمع آوری می کنیم؛ آنها را به مراجع مرتبط با ساماندهی اتباع تحویل می دهیم.
نظر شما