به گزارش سلامت نیوز با وجود تمام مخالفت های کارشناسی با احیای دریاچه ارومیه به وسیله پروژه های انتقال آب، پروژه بزرگ انتقال آب سد کانی سیب به دریاچه ارومیه با حضور رییس جمهور افتتاح شد.

این رخداد در حالی اتفاق افتاد که در چند دولت، میلیاردها دلار از بودجه عمومی، صرف احیای دریاچه خشک شده ارومیه شده و در نهایت نیز فایده ای نداشت. فروردین ماه 1393 دکتر پرویز کردوانی کویرشناس درباره احیا دریاچه ارومیه با انتقال آب به رسانه ها گفته بود که این کار انجام شدنی نیست.

او در توضیح این اظهارنظر این گونه شرح داده بود:« اولا اینکه آب نداریم. کجا را خشک کنیم و آبش را به دریاچه بدهیم؟ اگر همان موقعی که فکر آب سطحی بودند، به این توجه می کردند کسی چاه عمیق از یک عمقی بیشتر حفر نکند، دریاچه از بین نمی رفت. تا آن حد که مجاز بود. یعنی همان ۴ هزار تا. دیگه الان فایده ای ندارد. ضمن اینکه هر روز دارند ده ها چاه را می بندند. من و شما درکی از بسته شدن چاه نداریم. مثل این می ماند که بگویند شما دیگر حق ندارید در مطبوعات باشید. آن کشاورز نان باید بخورد، دختر و پسر دانشجو دارد. فکر می کنند با بستن چاه ها آب دریاچه تامین می شود. ضمن اینکه آب و زمین کشاورزی و همه چیزشان شور شده. اصلا نابود شدند.»

علت خشک شدن دریاچه

علاوه بر سدسازی های بی رویه در حوضه دریاچه ارومیه که با نپرداختن حقابه از یکسو و افزایش سطح زیرکشت از سوی دیگر باعث خشکی آب دریاچه شدند؛ حفر چاه های بی حساب وکتاب نیز بحران را دامن زد.

پیشترها دکتر کردوانی درباره نقش عدم پرداخت حقابه به عنوان علت اصلی خشک شدن دریاچه ارومیه گفته بود:« اگر از همان اول سهم دریاچه را از سدها باز می کردند، این اتفاق نمی افتاد. وقتی سد ساختید، اختیار آب می افتد دست بشر. بعد می گوید اولویت آنجا که هست باید بدهم. اولویت هم چی تعریف شده؟ آب شرب. همین باعث تمام بحران های آبی ایران است.»

او انتقال آب را برای نجات دریاچه ارومیه از اساس بی فایده می دانست و معتقد بود که هر آبی که به دریاچه ارومیه ریخته شود شور خواهد شد و علاوه بر اینکه دریاچه احیا نمی شود، نقطه مبدا انتقال آب نیز اسیب دیده و خشک خواهد شد.

در ابتدای مطرح شدن راهکار انتقال اب برای نجات دریاچه ارومیه، کردوانی اینگونه گفته بود:« آب ندارند که به دریاچه بدهند؛ فقط بازی می کنند. می گویند این دریاچه آب ندارد؛ آب ببندید. اما من می گویم فایده ندارد؛ سوراخ است، می رود و همه سفره های زیر زمینی را هم شور می کند. همه دریاچه های دنیا و ایران را می شود احیا کرد، دریاچه ارومیه را نمی شود. دریاچه تشک و نیریز اگر خشک شده ایراد ندارد؛ آب ببند؛ احیا می شود. اما این دریاچه را نمی شود. نباید آب به دریاچه ارومیه بدهید. اگر آب ببندید، همه جا را خشک می کند.»

کارشناسان منطقه ای چه می گویند؟

رئیس دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز اخیرا درباره انتقال آب تونل "کانی سیب" به رسانه ها گفته است که ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب، به صورت ثمربخش، موجب و سبب فعالیت های اکولوژیکی نمی شود و فایده چندانی نیز برای احیای تمامیت دریاچه ارومیه از لحاظ اکولوژیکی و توریسم و… مقابله با ریزگرد و غبارهای حاصله ندارد.

بهروز ساری صراف تاکید کرده که با احتساب انتقال آب رودخانه کانی سیب و انتقال پساپ کارخانه های صنعتی که در سه فاز و در سه مقطع زمانی آب به دریاچه اضافه می شود و در مجموع به یک میلیارد هم نمی رسد نمی تواند اکوسیستم دریاچه را احیا کند؛ چراکه نیاز آبی سالانه دریاچه ارومیه 3 میلیارد متر مکعب است.

او افزوده است:« این سطح از خشکی دریاچه ارومیه، نتیجه سیاست ها و اقداماتی است که به اسم احیای دریاچه، زودتر از زمان طبیعی نفس های آن را به شمار انداخته و روزبه روز تنگ تر و بی آب و علف تر می شود، اما عاقبت چه خواهد شد؟»