به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو، اگر گذرتان به جنوب کشور افتاده باشد، ممکن است یکی از این لاک پشت‌ها را دیده باشید؛ لاک پشت‌هایی که از شرق دریای عمان سیستان‌وبلوچستان تا غربی‌ترین نقطه از خلیج فارس زندگی می‌کنند و از گونه‌های ارزشمند کشورمان محسوب می‌شوند. امروز 3خرداد، روز جهانی لاک پشت و فرصتی خوب برای حرف‌زدن از پوزه‌عقابی‌هاست.
بیش از 250 گونه لاک پشت در سراسر جهان زندگی می‌کنند. در میان همه این گونه‌ها، جنوب کشورمان میزبان گونه‌ای است که در معرض انقراض قرار دارد و شوربختانه یا خوشبختانه، در جنوب ایران بیش از هرجای دنیا یافت می‌شوند. این لاک پشت‌ها چهل‌پنجاه سال عمر می‌کنند و در سال‌های گـــــــــــــــــــذشته به‌واســــــطه شکار بی‌رویه آنها، از تعدادشان کاسته شده است. پوزه آنها شبیه به منقار عقاب است و وزنشان به هشتاد کیلوگرم هم می‌رسد. برخلاف دیگر لاک پشت‌ها که از جانوران کوچک‌تر هم تغذیه می‌کنند، پوزه‌عقابی‌ها بیشتر اسفنج می‌خورند و برای اینکه بتوانند از لابه‌لای مرجان‌ها و صخره‌ها، اسفنج‌ها را بیرون بکشند، پوزه آنها در مسیر تکاملشان شبیه به منقار عقاب شده است. در فهرست IUCN (اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط‌زیست) پوزه‌عقابی‌ها ازجمله جانورانی هستند که در معرض شدید انقراض قرار دارند و فقط یک‌قدم تا این اتفاق فاصله دارند.
لاک پشت‌هایی که روزی‌روزگاری میلیون‌ها عدد از آنها وجود داشت، اما حالا شمارشان به‌زحمت به 8هزار می‌رسد. رقمی که در سال‌های گذشته کم و کمتر شده است. در چند سال گذشته استان‌های جنوبی کشورمان بیش از هر زمان دیگری پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بودند. توجه مردم پس از سالیان سال، به دیدنی‌های بی‌شمار این خطه جلب شد و این اتفاق را می‌شد به فال نیک بگیریم، اگر محیط‌زیست آن لطمه نمی‌دید. چندی پیش جواد قارائی، مستندساز و ایرانگرد، درحالی‌که از ساحل عبور می‌کرد، فیلمی را منتشر کرد که نشان می‌داد چطور بچه‌لاک پشت‌هایی که تازه از تخم سر در آورده‌اند، گرفتار زباله‌ها می‌شوند و هرگز به دریا نمی‌رسند. در این فیلم کوتاه و غم‌انگیز، بچه‌لاک پشتی در زباله‌های انسانی گیر افتاده بود و شاید اگر قارائی آنجا نبود، به‌دلیل پوست نازک و دوری از آب دریا، زیر پرتو داغ خورشید جان می‌داد. در فصل تخم‌ریزی این لاک پشت‌ها که برای بالغ‌شدن به بیست سال سن نیاز دارند، رفت‌وآمد به سایت‌های تخم‌ریزی ممنوع می‌شود، اما بازهم گردشگران بی‌مسوولیت راهی این مناطق می‌شوند و اجازه تخم‌گذاری به لاک پشت‌ها را نمی‌دهند. این لاک پشت‌ها فقط در تاریکی و شب تخم‌گذاری می‌کنند و در جایی دور از آلودگی‌های نوری و صوتی. به همین دلیل، آنها به آرامش و آسایش نیاز دارند و رفت‌وآمد انسان‌ها به محیط زندگی‌شان می‌تواند به انقراض زودهنگام آنها منجر شود. چندماه پیش که فیلمی از حضور محلی‌ها و گردشگران در زمان تخم‌ریزی یک لاک پشت منتشر شد، خشم دوستداران محیط‌زیست را برانگیخت.
یکی از بومی‌های جزیره قشم، گردشگران را شبانه بالای سر لاک پشت نگون‌بخت برده بود و آنها هم با فلاش‌های روشن گوشی از فرایند تخم‌ریزی حیوان بیچاره فیلم‌برداری می‌کردند و همین امر موجب شد موجی از نگرانی‌ها و انتقادها ایجاد شود. پوزه‌عقابی‌ها خریدوفروش می‌شوند و به‌دلیل رنگ و زیبایی لاکشان، از دست قاچاقچیان حیوان در امان نیستند. گاهی در تورهای ماهیگیری به دام می‌افتند و گاهی هم در جریان حفاری‌های دریایی از بین می‌روند. وقتی قلاب ماهیگیری به پارگی دهانشان منجر می‌شود، سخت می‌توان به زنده‌ماندنشان امید داشت و روباه‌ها، پرندگان و خزندگان تخم‌های این گونه را شکار می‌کنند. از طرفی تخم پوزه‌عقابی در صنعت دارو و پزشکی ارزش زیادی دارد و به همین دلیل انسان‌ها آن را جمع‌آوری می‌کنند. لاک پشت‌های پوزه‌عقابی 52 زیستگاه در ایران دارند و از این تعداد 15 زیستگاه در جزایر قرار دارد، 26 زیستگاه در سواحل خلیج‌فارس و 11 زیستگاه دیگر در سواحل دریای عمان است. زیستگاه‌هایی که اگر از آنها محافظت نشود، شاید خیلی زود شاهد ازبین‌رفتن این گونه کمیاب باشیم. اگر گذرتان به جنوب ایران افتاد، حواس تان باشد که زباله‌های تان را در ساحل رها نکنید؛ زباله‌های رهاشده را جمع‌آوری کنید و در ماه‌های خنک سال به سایت‌های تخم‌ریزی پوزه‌عقابی
نزدیک نشوید.
نظر شما