«کسانی که در کشور ما تصمیم به خودکشی میگیرند معمولا به صورت آنی و لحظهای تصمیم به این کار میگیرند و در شهرهای غربی کشور زنها معمولا به فکر خودسوزی میافتند.»
آمارها نشان میدهد در ایران کسانی که دست به خودکشی میزنند تکانشی عمل میکنند، دکتر حسن زاده با بیان این مطلب میگوید: «کسانی که در کشور ما تصمیم به خودکشی میگیرند معمولا به صورت آنی و لحظهای تصمیم به این کار میگیرند و در شهرهای غربی کشور زنها معمولا به فکر خودسوزی میافتند.»
وی نقش رسانهها را در انتخاب مدل خودکشی بسیار مهم ارزیابی میکند و میگوید: «رسانهها مثل شمشیر دولبه عمل میکنند هم سبب افزایش خودکشی میشوند و هم کاهش آن! رسانهها نقش مهمی در انتخاب مدل خوکشی دارند. بهعنوان نمونه در چین خودکشی به وسیله آفتکشها و حشرهکشها مد شده این مساله به این دلیل است که در رسانهها مطرح میشود و همه از هم تقلید میکنند. بنابراین اگر رسانهها
اخبار مربوط به خودکشی را منعکس میکنند، این اخبار را برجسته نکنند و یا اگر یک استاد دانشگاه یا یک هنرپیشه اقدام به خودکشی کرد، این موضوع در رسانهها پررنگ نشود. وی ادامه میدهد علاوه بر آن در تیتر زدن احتیاط کنند به طور نمونه اگر تیتر زده شود که یک هنرپیشه معروف سینما خودکشی کرد، این موضوع در جامعه باب میشود و سبب تقلید میشود یا اگر شخصی با مترو خودکشی کرد، این خبر در رسانهها مطرح نشود چون با نمایش آن این روش در جامعه مد میشود. بنابراین رسانهها اگر در مورد خودکشی اطلاعرسانی میکنند به قابل پیشگیری بودن آن تاکید کنند و مراکزی که به افراد مهارتهای زندگی و اجتماعی را آموزش میدهد، معرفی کنند.»
دکتر حسنزاده الگوی خودکشی در کشورمان را همانند کشور چین عنوان کرده و میگوید: «در کشور چین، زنان بیشتر از مردان خودکشی میکنند و در ایران نیز شایعترین گروهی که خودکشی میکنند زنان خانهدار هستند که بیشتر عوامل فرهنگی، اجتماعی در این آمار موثر است. ازدواج تحمیلی، خشونت علیه زنان و همچنین شرایط سخت طلاق عواملی است که از آن برای انگیزه زنان برای خودکشی در ایران میتوان نام برد.» وی تاکید میکند: «زنان در استانهای غربی بیشتر خودسوزی میکنند و متاسفانه در استانهای شمالی مثل گلستان هم خودسوزی دیده میشود.»
دکتر حسنزاده با بیان اینکه افزایش اعتماد به نفس جوانان یک عامل پیشگیرانه درخودکشی است، میافزاید: «هر چه حمایتهای اجتماعی در خانواده و جامعه بیشتر باشد، اعتماد به نفس در افراد بالاتر میرود. حمایتهای اجتماعی زمانی به وقوع میپیوندد که به عنوان نمونه یک فرد که بازنشسته میشود مطمئن باشد که از همه لحاط تامین خواهد بود و نگران آتیه خود و خانوادهاش نباشد.» وی با بیان اینکه در بسیاری از کشورهای پیشرفته، خط تلفنی برای افرادی که نیاز به مشاوره در زمینه خودکشی دارند وجود دارد، تصریح کرد: «این خط تلفن در زمانی که فرد اقدام به خودکشی کرده یا زمانی که قصد خودکشی دارد، فعال است و فرد را راهنمایی میکند. علاوه بر آن ما سازمان پیشگیری از خودکشی در تهران نداریم در حالی که قبل از انقلاب چنین سازمانی وجود داشت.»
نهادینهکردن ارزشها برای جوانان
دکتر پروین ناظمی، روانشناس بیشترین گروهی که اقدام به خودکشی میکنند را طیف جوانان ذکر میکند و میگوید: «در سنین جوانی به دلیل عدم پذیرش شرایط، محرومیت عاطفی و عدم سازگاری با محیط اطراف افراد به افسردگی روی میآورند و دست به خودکشی میزنند.»
دکتر ناظمی نهادینه شدن ارزشها را بسیار مهم ارزیابی میکند و ادامه میدهد: «جوانان ما مهارتهای زندگی را به خوبی یاد نمیگیرند و از لحاظ مقاومت و توانایی حل مشکلات تربیت نمیشوند. از سویی دیگر، همه هدفها در چند چیز خلاصه میشود و زمانی که جوان به این هدفها نرسید، افسرده میشود و به فکر خودکشی میافتد.» وی توضیح میدهد: «باید مقاومت در برابر مشکلات و ناکامیها را به جوانان یاد بدهیم. به عنوان نمونه در حال حاضر همه به فکر مدرک دانشگاهی و پول هستند. زمانی که فرد در کنکور قبول نشد، تصور میکند تمام اهداف و آیندهاش از بین رفته و احساس افسردگی به سراغش میآید در حالی که اگر انگیزه زندگی کردن و مقاوم بودن را در بچهها نهادینه کنیم فرد با شکست خوردن به فکر خودکشی نمیافتد.»
دکتر ناظمی، نقش آموزش و پرورش را بسیار مهم میداند و میگوید: «ایجاد اعتماد به نفس را باید از خانواده و بعد از مدارس شروع کنیم و دیدگاه بچهها را اینگونه شکل بدهیم که همه چیز پول و مدرک نیست بلکه ایجاد مقاومت در برابر مشکلات بسیار مهم است و شادی درونی زمانی حاصل میشود که فرد به خودش متکی باشد.»
وی در مورد نقش رسانهها در پیشگیری از ناهنجاریهای اجتماعی مثل خودکشی، خاطرنشان میکند: «رسانهها باید آمار خودکشی را بیان کنند تا خانوادهها در این زمینه آگاه شوند، اما در عین حال وظیفه اصلی رسانه دادن راهکارهاست. یعنی رسانهها باید راهکارهای مناسب برای مشکلات اجتماعی را بیان کنند. به طور مثال اگر افسرده شدیم یا ناکام شدیم چگونه میتوانیم وضعیت خود را بهبود ببخشیم. رسانهها با بیان راهکار مناسب میتوانند فرد را هدایت کنند. بنابراین رسانهها در کنار بیان آمار خودکشی باید راهکارهای مقابله با آن را نیز به مخاطبان آموزش دهند.»
منبع:سلامتیران
نظر شما