به گزارش سلامت نیوز به نقل از "الف"، نتیجه یك بررسی محدود و مصاحبه با برخی داروخانهداران سطح تهران توسط كارشناسان ناجا نشان میدهد كه اخیراً تولید الكل سفید در كشور به دلیل تقاضای بیشمار افراد، افزایش یافته و در مقیاس وسیع نیز توزیع میگردد.
افزایش تقاضا برای دریافت این ماده موجب گردیده است كه حتی برخی داروخانهداران نیز قادر به تأمین نیازهای متقاضیان نباشند، در نتیجه شبكة وسیعی از كانالهای توزیع الكل سفید در كشور به صورت علنی و رسمی مشغول فعالیت هستند. به عنوان مثال در فروشگاههای بزرگ بویژه نقــاط شمـالی شهر تهران، الكل سفید در زمرة كالاهای قابل عرضه قرار دارد. حتی برخی فروشگاهها الكل سفید را همراه با كالاهای دیگر و در بستهبندی ویژه عرضه میكنند.
یك بررسی ساده در مورد فروش این ماده توسط داروخانهها نشان میدهد بطور متوسط ماهانه هر داروخانه بیش از 360 بطری حاوی الكل سفید در اختیار متقاضیان (كه غالباً در ردة سنی زیر 25 سال هستند) قرار میدهد.
به رغم آنكه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی به منظور نظارت بر تولید و كنترل مصرف غیرمجاز الكلسفید،كارخانهداران را ملزم به افزودن مادة تلخكننده (دتاتونیوم بنزوات) كرده است اما این نظارت مختص تولیدكنندگان دولتی بوده و نظارت كمتری بر شركتهای خصوصی در این زمینه اعمال میشود.
لذا اقدام موردنظر تأثیر چندانی بر كاهش تقاضا نداشته است. كما اینكه شركتهای خصوصی همچنان به تولید الكلهایی اقدام میكنند كه حاوی اسانس های خوراكی و با طعمهای مختلف ذرت، خرما، گندم، نشاسته و ... میباشد.
از طرفی پایین بودن قیمت عرضة این محصول (700 تومان برای 220 سیسی) و فقدان آموزش در خصوص صدمات و عوارض ناشی از مصرف آن و ناآگاهی در خصوص عواقب بعدی موجب شده است روند مصرف همچنان بالا باشد.
این در حالی است كه برابر نظر متخصصان مصرف بلندمدت این ماده موجب اختلال در بینایی، كوری، اختلال در قوة اراده، بیماریهای خونی، قلبی، ریوی، پوستی و كبدی میشود.
از طرفی بالابودن قیمت مشروبات الكلی خارجی و همچنین مشكل دستیابی به آنها، موجب شده است افرادی در سطح كشور نسبت به تهیه و ساخت و توزیع مشروبات دستساز اقدام نمایند. (كشف و انهدام بیش از500 كارگاه تولید مشروبات الكی دستساز در سال 84 مؤید این واقعیت است).
ضمن اینكه در همین سال حدود 5/2 میلیون لیتر مشروبات الكلی و 5/1 میلیون بطر- قوطی از انواع مشروبات فوق توسط مأمورین انتظامی كشف گردیده است.
بیتردید حجم گسترده برخورد مأمورین انتظامی و میزان كشفیات موردنظر نشان میدهــد شیوههــای دستیابی به مشروبات الكلــی و مــصرف آن متأثر از شرایط جدید و فشـارها و محدودیتهایی است كه درخصوص ورود محصولات خارجی و توزیع و مصرف آن اعمال میشود.
با توصیف عوارض مصرف الكلسفید، این سؤال مطرح میشود كه چرا موج جدید تقاضا برای آن افزایش یافته است؟ آیا جوانان ما نمی دانند كه مصرف این ماده دارای چه میزان آثار و تبعات زیانبار روحی و جسمانی است؟ اگر میدانند چرا آن را مصرف میكنند؟ در پاسخ به این سؤال میتوان گفت طی سالهای اخیر نیازهای نسل جوان همواره پرمخاطرهتر، جسورانهتر و متنوعتر شده است.
از منظر آسیبشناسی اجتماعی شاید علت فزونی گرفتن تقاضا در این واقعیت نهفته باشد كه هنوز درك واقعی از نیازهای نسل جوان از انرژی فراوان این قشر وراههای تخلیه آن صورت نگرفته است تا با خلق فرصتهای واقعی، این انرژی به مجاری صحیح خود هدایت شود.
كشورهایی كه از ساختار جمعیتی جوان برخوردار هستند بیش از سایر كشورها در معرض رفتارهای انحرافی، بحرانهای اجتماعی و تنوع و رشد جرایم و آسیبهای اجتماعی قرار دارند و معمولاً گرایش به مصرف موادمخدر و مشروبات الكلی در آنها به میزان زیادی بالاست.
تحقیقات جهانی نیز نشان میدهد مصرف الكل در میان جوانان به عنوان یكی از پرخطرترین رفتارها، سالانه موجب مرگ میلیونها نفر و تحمیل میلیاردها دلار هزینه بر جوامع بشری میگردد.بدیهی است در این كشورها برخورد با این پدیده نیز از حساسیت ویژهای برخوردار است. از جمله منعفروش مشروبات الكلی به افراد زیر 18 سال نمونهای از این اقدامات است.
در كشور ما به دلیل پارهای از مشكلات، تاكنون تحقیقات عمیق و گستردهای در این زمینه صورت نگرفته است. معالوصف در تحقیقی كه پیرامون میزان شیوع مصرف موادمحرك، انواع داروهای روانگردان ، الكل و سیگار بر روی 8 هزار جوان 15 تا 35 سال مناطق 22گانة شهر تهران صورت گرفته است نشان میدهد كه متوسط سن مصرف الكل به 20 سالگی رسیده و 5/26 درصد از جوانانی كه به مصرف الكل روی آوردهاند، سابقة مصرف این گونه مشروبات در خانواده خود را داشتهاند.
بررسی در مورد 490 نفر از افراد مصرفكنندة الكل در اصفهان در سال 83 توسط معاونت اجتماعی استان نیز بیانگر آن است كه سطح تحصیلات 88 درصد افراد مبتلا به الكل، پایینتر از دیپلم بوده است.
نتایج تحقیق دیگری كه توسط آقای دكتر سراجزاده بر روی 5231 نفر دانشجو در 21 دانشگاه كشور در سال تحصیلی 82-81 صورت گرفته است، بیانگر آن است كه 6/47 درصد از دانشجویان فوق ابراز داشتهاند به میزان زیاد و خیلی زیاد مشروبات الكلی را به صورت تفریحی مورداستفاده قرار میدهند و 8/28 درصد از دانشجویان نیز اعلام داشتهاند كه در حد زیاد و خیلی زیاد به مشروبات الكلی اعتیاد دارند.
نگاهی به آمار دستگیری وكشفیات مشروبات الكلی طی ده سال اخیر نیز مؤید آن است كه به رغم كلیه اقدامات به عمل آمده در زمینه برخورد با قاچاق مشروبات الكلی خارجی و یا كشف و انهدام شبكههای تولید داخلی از یك سو و اعمال سیاستهای مختلف در برخورد با این پدیدة زشت، روند سوءمصرف مشروبات الكلی در بین نسل جوان طی ده سال گذشته همچنان رو به رشد بوده است.
ضمن اینكه الگوهای جوانان در نحوه و نوع مصرف و بویژه رویآوردن دختران به مصرف مشروبات نیز دستخوش تغییرات قابل توجه گردیده است.
نتیجــه :
كشف میلیونها لیتر انواع مشروبات الكلی در سال 84 كه تنها بخش اندكی از میزان مشروباتی است كه در سطح كشور تولید و یا عرضه میشود، بیانگر میزان بسیار زیاد تقاضا برای مصرف آن است.
آنچه كه در این میان حائزاهمیت است مصرف نسبتاً علنی آن در محافل خانوادگی و دوستانه و حتی محافل نسبتاً رسمیتر مثل محیطهای دانشجویی و یا دانشآموزی است كه به نظر میرسد قبح و زشتی آن را نزد كودكان و نوجوانان از میان برده است و آنان را از همان سالهای اولیه نوجوانی در زمره مصرفكنندگان مشروبات الكلی قرار میدهد.
برخی از جوانان و حتی نوجوانان از مصرف مشروبات الكلی درجمع خانواده و به صورت مشترك یاد میكنند. شاید یكی از دلایل آن، عكسالعمل در قبال فشار ناشی از برخورد با مصرفكنندگان در ملاءعام و مكانهای عمومیتراست.
پرواضح است تداوم و گسترش این رفتار، چه آثار زیانباری را در آینده در پی خواهد داشت كه در این صورت مقابلهبا این معضل به مرور زمان مشكلسازتر از آنچه كه در حال حاضر با آن مواجه هستیم، خواهد بود.
در انتها باید به این نكته نیز اشاره داشت كه تغییر ذائقه فرهنگی و مصرف در جوانان ما به دلایل متعدد در حال شكلگیری است و با برخورد فیزیكی صرف نمیتوان بر آن فائق آمد بلكه میباید به فكر جایگزینهای مناسب و مشروع بود. در غیر اینصورت، نیازها از طرق غیرقانونی و یا غیراخلاقی اشباع خواهدشد.
برای روشن شدن ابعاد موضوع و پاسخ به بسیاری از ابهامات در این زمینه انجام تحقیقات و پژوهشهای میدانی یك ضرورت اجتنابناپذیر است.
اما برای مواجهه و برخورد با این پدیده در شرایط فعلی چه سازوكارهایی را میتوان در نظر گرفت؟ در این زمینه میتوان محورهای زیر را مورد تأكید قرار داد :
1- نوشابههای خاص غیرالكلی از قبیل انواع ماءالشعیرها كه در سالهای گذشته با تولید آن،مورد استقبال جوانان نیز قرار گرفت، با بهرهگیری از نیازها و ذائقههای نسل جدید، تولید شود و با قیمت مناسب در اختیار آنان گذاشته شود.
2- فیلمها و مستندات اجتماعی و یا كتابهای مناسب برای نشان دادن عوارض استفاده از مشروبات الكلی تهیه و چاپ شوند (به عنوان مثال با نمایش فیلمهایی كه شخصیتهای منفی و یا منفور در آن، مشروبات الكلی مصرف میكنند، قبح و زشتی مصرف مشروبات الكلی مورد تأكید قرار گیرد).
3- برخی اخبار هدفمند رامیتوان تولید و بر روی سایت اطلاعرسانی درج نمود. به این ترتیب كه نشان داده شود در اثر مصرف برخی مشروبات الكلی وارداتی و یا الكل سفید یك یا چند نفر از جوانان دچار مسمومیت شدید شده و جان باختهاند. (با این اقدام نیاز كمتری برای برخورد با مصرفكنندگان الكلسفید وجود داشته و زمینه عدم مصرف در جوانان به خودی خود فراهم میشود).
4- برخورد با قاچاقچیان عمده و مراكز تولید داخلی محور اساسی در مواجهه پلیس با مشروبات الكلی قرار گیرد.
5- تولیدكنندگان داخلی الكلسفید موظف به افزودن اسانسهای تلخكننده به الكلهای تولیدی باشند.
6- با انجام میزگردهای علمی با حضور صاحبنظران به خانوادهها برای عدم مصرف مشروبات الكلی هشدار داده شده و بر این نكته تأكید گردد كه در كشورهای اروپایی و آمریكایی نیز مصرف خارج از قاعده مرسوم نیست و حتی مصرف آن در جهان در حال كاهش است.
7- تهیه بروشورهای آگاهیدهنده برای توزیع در بین مدارس با استفاده از نقطهنظرات صاحبنظران و اساتید فن یكی دیگر از اقدامات پیشنهادی است.
نظر شما