به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر،زهرا نیک‌اقبالیان، فلوشیپ خواب و متخصص بیهوشی، هشدار می‌دهد که داروهای خواب‌آور تنها باید تحت نظارت پزشک تجویز شوند و مصرف بی‌رویه آنها ممکن است به اعتیاد و بروز مشکلات جدید منجر شود.

داروهای خواب‌آور: چالش‌ها و خطرات مصرف خودسرانه

بی‌خوابی و کم‌خوابی از مشکلات شایع در جامعه امروز هستند، اما برای درمان این اختلالات نباید به داروهای خواب‌آور به‌صورت خودسرانه متوسل شد. زهرا نیک‌اقبالیان به خبرنگار مهر گفت: داروهای خواب‌آور مانند بنزودیازپین‌ها (لورازپام، آلپرازولام) اگر بدون تجویز پزشک مصرف شوند، به تدریج به وابستگی و ایجاد مقاومت دارویی منجر می‌شوند. این به این معناست که فرد پس از مدتی باید دوز دارو را افزایش دهد، چرا که دوز قبلی دیگر تأثیرگذار نخواهد بود.

اختلالات خواب: حاد یا مزمن؟

اختلالات خواب به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شوند. اگر بی‌خوابی به دلیل استرس‌های روزمره و موقتی باشد، ممکن است اختلال خواب حاد ایجاد شود. در این موارد، اگر سریعاً مداخله صورت نگیرد، این اختلال می‌تواند به اختلال خواب مزمن تبدیل شود. نیک‌اقبالیان توضیح داد که درمان بی‌خوابی‌های حاد و مزمن با یکدیگر متفاوت است و نیاز به مشاوره و تشخیص دقیق دارد.

راه‌حل‌های درمانی برای بی‌خوابی

برای درمان بی‌خوابی، ابتدا باید علل آن شناسایی شوند. در برخی موارد، استرس و اضطراب می‌تواند منجر به بی‌خوابی شود. درمان این نوع اختلالات نیازمند رویکردهایی چون مشاوره و اصلاح بهداشت خواب است. اصلاح بهداشت خواب شامل عادات ساده‌ای مانند محدود کردن استفاده از گوشی قبل از خواب و ایجاد محیطی آرام برای استراحت است.

خطرات داروهای خواب‌آور و وابستگی

نیک‌اقبالیان تأکید کرد که داروهایی مانند زولپیدم که برای بی‌خوابی تجویز می‌شوند، تنها یک درمان موقتی هستند. مصرف طولانی‌مدت این داروها به وابستگی و نیاز به دوز بالاتر منجر می‌شود. همچنین برخی افراد به داروهایی مانند ریتالین و مودافینیل برای افزایش انرژی روزانه روی می‌آورند، اما این داروها می‌توانند بی‌خوابی شبانه را تشدید کنند.

استرس و تأثیر آن بر خواب

استرس می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت خواب داشته باشد. نیک‌اقبالیان توضیح داد که در زمان‌هایی که فرد استرس زیادی را تجربه می‌کند، افکار آزاردهنده می‌توانند او را از خواب راحت بازدارند. این افکار منجر به بیدار شدن‌های مکرر و کاهش کیفیت خواب می‌شوند. در چنین شرایطی، مشاوره و درمان‌های غیر دارویی از جمله روش‌های شناختی رفتاری (CBT-I) می‌توانند مؤثر باشند.

در نهایت، برای خواب بهتر به پزشک مراجعه کنید

درمان اختلالات خواب، به‌ویژه بی‌خوابی و کم‌خوابی، نیازمند یک رویکرد جامع و تحت نظارت متخصص است. مصرف داروهای خواب‌آور تنها باید در صورت لزوم و با تجویز پزشک صورت گیرد تا از بروز مشکلات جدید مانند وابستگی و اثرات منفی طولانی‌مدت جلوگیری شود.