به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند، براساس این گزارش مساحت جنگلهای ایران طی ٢٠ساله منتهی به سال ٢٠٢١میلادی رشد ١٥درصدی داشته است. به بیانی در سال ٢٠٠١میلادی مساحت مناطق جنگلی در ایران ٩,٣میلیون هکتار بوده اما این رقم در سال ٢٠٢١به ١٠.٧میلیون هکتار افزایش یافته که معادل همان رشد ١٥درصدی است.
رشد ١٥درصدی پهنه جنگلی ایران طی دو دهه گذشته در حالی مطرح شده که مساحت جنگلهای جهان در این دوره بهشدت کاهش داشته است. آمریکای جنوبی، جنوب آفریقا و آسیای جنوبشرقی کانون نابودی پهنههای جنگلی طی دو دهه گذشته بودهاند. براساس این گزارش، ایران جزو کشورهای پیشرو در توسعه مناطق جنگلی خود در این مدت بوده است، علاوه بر ایران، چین، کوبا، روسیه، هند، آلمان، فرانسه، آمریکا، کانادا و مغولستان ازجمله کشورهایی بودهاند که مناطق جنگلی خود را در این مدت توسعه دادهاند.
اما برزیل، آرژانتین، پاراگوئه، اکوادور، سودان، ساحل عاج و پاکستان ازجمله کشورهایی بودهاند که مساحت جنگلهای آنها کاهش پیدا کرده است.
براساس این گزارش در دو دهه گذشته ٢,٤درصد از کل جنگلهای دنیا برابر با ١٠٠میلیون هکتار از بین رفته است که معادل مساحت کشوری بهاندازه مصر است، گرچه سرعت جنگلزدایی در جهان کندتر شده بهطوری که در دهه ١٩٩٠میلادی هرساله ١٦میلیون هکتار جنگل از بین میرفت، اما این رقم از سال ٢٠١٥میلادی به ١٠میلیون هکتار در سال رسیده است.
رتبه ١٨ایران در افزایش پوشش جنگلی
این آمار در مورد ایران نشان میدهد که کشور ما در میان ٢٢٧کشور در رتبه ١٨از نظر افزایش پوشش جنگلی خود قرار گرفته است. ٨٧کشور ازجمله ایران توانستهاند پوشش جنگلی خود را طی دو دهه گذشته افزایش دهند و ٩٥کشور نیز با کاهش مساحت جنگلهای خود مواجه شدهاند. پوشش جنگلی ٤٥کشور نیز افزایش یا تغییری نداشته است.
اما نبی شعبانیان، معاونت امور جنگل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، بر این باور است که نباید به این خبر چندان دل خوش کرد، چراکه ریشه اصلی این افزایش وسعت جنگلها، در تغییر «تعریف» جنگل است.البته او این خبر را نه تأیید و نه رد میکند، چراکه معتقد است ١٥درصد عدد بالایی است. وی در این زمینه میگوید: اولا که آمارهایی که بانک جهانی اعلام کرده خیلی دقیق نیست مساحتهای جنگلهای ما تا ٧سال قبل حدود ١١,٨میلیون هکتار بود اما حالا ١٤.٣میلیون هکتار است. دلیل تغییر این عدد، این نیست که مساحت جنگلها افزایش داشته بلکه به این معناست که تعریف جنگل تغییر کرده است.
شعبانیان در تشریح تعریف جدید جنگل میگوید: «جنگل تعریف مشخصی دارد. تا چند سال پیش جاهایی را که پوشش تاجی درختان آن بالای ١٠ درصد بود، جنگل میگفتند، اما در سال ١٣٩٥تعریف جنگل عوض شد و حالا جاهایی که پوشش تاجی بین ٥تا ١٠ درصدی هم دارند جزو جنگل به شمار میروند. به بیان ساده این تعریف سبب شد تا مساحت جنگلها روی آمارها افزایش پیدا کند.»
او تأکید میکند: «مثلا مساحت جنگلهای زاگرس ٥میلیون هکتار بود که در تعریف جدید هماکنون ٦میلیون هکتار شده است. عملا در کل کشور دو میلیون هکتار به مساحت جنگلها از نظر آماری اضافه شده که ممکن است بر همین اساس آمار مساحت جنگلها افزایش پیدا کرده است.»
او با تأکید بر اینکه انتقادهایی هم به این آمار جدید وارد شده و برخی میگویند این تعریف جدید، تنها آمار را تغییر میدهد، تصریح میکند: «اما باید به این اتفاق نگاه مثبت داشت.
وقتی فائو قانع شد که ٥تا ١٠درصد پوشش تاجی درختان را هم جزو جنگل به شمار بیاورد، از نظر من بهعنوان کارشناس، نکته مثبتی است، چراکه قوانین حاکم بر جنگل بر این مناطق نیز غالب میشود. یعنی حتی اگر ما جاهایی را که پوشش تاجی زیر ١٠درصد دارند، از تعریف جنگل خارج کنیم بحثهایی مانند تصرف یا چرای دام میتواند بر آنها سایه انداخته و آنها را دچار مشکل کند.
اما اگر این تعریف بین ٥تا ١٠ درصد هم در تعریف جنگل بماند و قوانین جنگل هم بر آن حاکم باشد قوانین جنگل سختگیرانهتر است و همین امر باعث میشود تا این مناطق از تاختوتاز در جنگل مصون بماند.»او در پاسخ به این سؤال که آیا کاشت یک میلیارد درخت توانسته بر آمار جنگلهای ما تأثیرگذار باشد، ادامه میدهد: «هماکنون نمیتوان در این مورد اظهارنظر کرد چراکه هنوز آمار کاشت به میزان موردنظر نرسیده و بخشی از این کاشت به زراعت چوب مربوط است و تأثیری بر افزایش جنگلها ندارد.»
معاون سازمان امور جنگلها با اشاره به اینکه ایران جزء کشورهای کمجنگل در دنیا محسوب میشود و سرانه جنگل در کشور یکهزار و ۷۰۰ مترمربع است، ادامه میدهد: «سطح جنگلهای کشور ۱۴.۳ میلیون هکتار است. بهطوریکه سرانه جنگل در کشور یکهزار و ۷۰۰ مترمربع است، درحالیکه این عدد در دنیا بهطور میانگین ۶هزار مترمربع و در آسیا نیز ۷هزار مترمربع است که این امر بدان معناست که کمتر از یکسوم دنیا، جنگل داریم. این درحالی است که بهترین جنگلها را از نظر تنوع و قدمت داریم. بهعنوان مثال جنگلهای هیرکانی قدمت ۴۰ تا ۶۰ میلیون سال دارند و از نظر تنوع به اندازه قاره اروپا تنوع جنگلی داریم.»
او تأکید میکند که با وجود این، ایران جزو کشورهایی است که در بحث مدیریت جنگل موفق عمل کرده که این اتفاق خوبی است.درهرحال بهنظر میرسد، باید این گزارش و مسئله افزایش دومیلیون هکتاری جنگلها در ایران را به فال نیک گرفت، چراکه با این اتفاق مناطق بیشتری در سیطره جنگل قرار گرفته و قوانین سختگیرانهتری بر آن حاکم خواهد بود.
نظر شما