به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه پیام ما، گزارش دوسالانه «سیاره زنده» نشان می‌دهد که جمعیت حیوانات از سال ۱۹۷۰ به طور متوسط تقریبا ۷۰ درصد کاهش یافته است. آمار برآمده از این مطالعه، هشداری جدی برای بحران حیات در سیاره است؛ بحرانی که همه گونه‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد، حتی ما را.
فقط در یک سال گذشته، جنگل‌های بسیاری را در آتش دیدیم، شاهد آلودگی رودخانه‌ها و اقیانوس‌ها و افزایش بی‌سابقه دما در سراسر جهان بودیم و هزاران خانه را دیدیم که در سیل مهیب ویران شدند. ما شاهد بودیم که چگونه در این مدت کوتاه منابع غذایی در اثر خشکسالی از دست رفت و زمین‌ها غیرقابل کشت شد. شواهد این بار واضح‌تر از همیشه است. ما در بحران دوگانه نابودی فاجعه‌بار طبیعت و تغییر اقلیم زیست می‌کنیم که همه ناشی از استفاده ناپایدار ما از منابع زمین است.
در همین حال گزارش سال 2022 «سیاره زنده» (The Living planet) که مهمترین مطالعه جامع درباره تنوع زیستی جهان و سلامت سیاره است می‌گوید جمعیت حیات وحش زمین در کمتر از 50 سال، به‌طور متوسط 69 درصد کاهش یافته است؛ چرا که انسان همواره به پاکتراشی جنگل‌ها، مصرف فراتر از ظرفیت کره زمین و ایجاد آلودگی‌های صنعتی ادامه می‌دهد.آفریقا با ۶۶ درصد کاهش تنوع زیستی روی پله دوم سقوط است.
بعد از آن آسیا و اقیانوسیه با ۵۵ درصد و آمریکای شمالی با ۲۰ درصد قرار دارند. اروپا و آسیای مرکزی هم کاهش ۱۸ درصدی جمعیت حیات وحش را تجربه کرده‌اند. بر اساس این گزارش این تلفات در مجموع برابر است با نابودی جمعیت انسانی ساکن اروپا، آمریکا، آفریقا، اقیانوسیه و چین.
گزارش دوسالانه سیاره زنده (WWF) و انجمن جانورشناسی لندن (ZSL) اینطور نشان می‌دهد که از آب‌های آزاد گرفته تا جنگل‌های بارانی، فراوانی پرندگان، ماهی‌ها، دوزیستان و خزندگان در حال سقوط بوده و به طور متوسط بین سال‌های 1970 تا 2018 بیش از دو سوم کاهش یافته است. این آمار دو سال پیش 68 درصد بود و چهار سال پیش 60 درصد.
پاتریک گرینفیلد، گزارشگر تنوع زیستی و محیط زیست گاردین نوشته است که دانشمندان بسیاری معتقدند که اکنون در دوره‌ی ششم انقراض جمعی زندگی می‌کنیم که از زمان دایناسورها بزرگترین تلفات را به دست انسان در زمین رقم زده است.89 نویسنده این گزارش از سران کشورهای جهان می‌خواهند در اجلاس تنوع زیستی COP15 که ماه دسامبر در کانادا برگزار می‌شود، به توافقی بلندپروازانه دست یابند و با محدود کردن گرمایش جهانی به زیر 1.5 درجه سانتیگراد در این دهه، انتشار کربن را کاهش دهند تا در نهایت جلوی ویرانی گسترده طبیعت را بگیرند.
آمار سقوط در ۶ نقطه
«شاخص سیاره زنده»، در تحلیل جهانی خود جمعیت ۳۲۰۰۰ حیوان متشکل از ۵۲۳۰ گونه متفاوت را بررسی کرده تا تغییرات فراوانی حیات وحش در قاره‌ها و گونه‌ها را اندازه‌گیری کند و در آخر نموداری مشابه شاخص زندگی در زمین را ارائه داده است.آمریکای لاتین و منطقه کارائیب که آمازون را هم دربرمی‌گیرد، با سقوط ۹۴ درصدی در طول ۴۸ سال، بیشترین کاهش را در میانگین جمعیت حیات وحش داشته است.
«تانیا استیل»، مدیر اجرایی WWF لندن می‌گوید: «این گزارش به ما نشان می‌دهد که بیشترین کاهش جمعیت در ناحیه آمریکای لاتین رخ داده که خانه عظیم‌ترین جنگل‌های بارانی دنیاست؛ یعنی آمازون. آمار جنگل‌زدایی در آمازون در حال شتاب گرفتن است، پاکتراشی این اکوسیستم منحصربه‌فرد فقط به معنی قطع درختان نیست، بلکه به معنی مرگ حیات وحش وابسته به درختان است و همینطور از دست رفتن توانایی جنگل‌های آمازون به عنوان یکی از متحدان ما در مقابل تغییر اقلیم.»
آفریقا با ۶۶ درصد کاهش تنوع زیستی روی پله دوم سقوط است. بعد از آن آسیا و اقیانوسیه با ۵۵ درصد و آمریکای شمالی با ۲۰ درصد قرار دارند. اروپا و آسیای مرکزی هم کاهش ۱۸ درصدی جمعیت حیات وحش را تجربه کرده‌اند. بر اساس این گزارش این تلفات در مجموع برابر است با نابودی جمعیت انسانی ساکن اروپا، آمریکا، آفریقا، اقیانوسیه و چین.89 نویسنده این گزارش از سران کشورهای جهان می‌خواهند در اجلاس تنوع زیستی COP15 که ماه دسامبر در کانادا برگزار می‌شود، به توافقی بلندپروازانه دست یابند و با محدود کردن گرمایش جهانی به زیر 1.5 درجه سانتیگراد در این دهه، انتشار کربن را کاهش دهند تا در نهایت جلوی ویرانی گسترده طبیعت را بگیرند
استیل می‌گوید: «با وجود علم، پیش‌بینی فجایع، سخنرانی‌ها و وعده‌های پرشور، جنگل‌های سوخته، کشورهای غرق شده، رکوردهای دمایی و آوارگی میلیون‌ها انسان، رهبران کشورها همچنان عقب نشسته‌اند و خاکستر شدن این جهان را پیش چشمشان تماشا می‌کنند. بحران‌های اقلیمی و طبیعی که سرنوشتشان به هم گره خورده، تهدیدهایی دور از دسترس نیستند که انتظار داشته باشیم روزی نوه‌های ما با فناوری‌هایی که بعداً کشف می‌شود، آنها را حل کنند.»
او اضافه می‌کند: «ما نیاز داریم که نخست وزیر جدید بریتانیا با تضمین وعده‌هایش نشان دهد که این کشور در کمک به مردم، طبیعت و رشد اقتصاد جدی است. کوتاه آمدن از این وعده‌ها، نه فراموش می‌شود و نه بخشیده می‌شود.» خیریه‌های برجسته طبیعت، «لیز تراس» نخست وزیر بریتانیا را متهم کرده‌اند که اقتصاد را بر حفاظت از طبیعت و محیط زیست مقدم می‌داند. آنها درباره احتمال کنار گذاشتن برنامه حفاظت گونه‌های گیاهی و جانوری کمیاب نگران هستند.
این گزارش تاکید دارد که همه کشورها در روند زوال طبیعت نقطه آغاز یکسانی ندارند. به‌طور مثال بریتانیا بر اساس شاخص دست‌نخوردگی تنوع زیستی، در مقایسه با گذشته اکنون فقط ۵۰ درصد از غنای تنوع زیستی خود را دارد؛ این موضوع بریتانیا را را به یکی از ضعیف‌ترین کشورهای جهان در زمینه تخریب طبیعت تبدیل کرده است.
تغییر کاربری اراضی؛مهمترین تهدید تنوع زیستی
بر اساس این گزارش، تغییر کاربری اراضی همچنان مهمترین عامل از دست دادن تنوع زیستی در سراسر سیاره است.«مایک‌بارت»، مدیر اجرایی علوم و حفاظت در WWF لندن می‌گوید: «در سطح جهانی، کاهش‌هایی که شاهد آن هستیم در درجه اول ناشی از تخریب و تکه‌تکه‌شدن زیستگاه‌ها به دنبال کشاورزی بی‌رویه در جهان و نابودی زیستگاه‌های بکر برای تولید غذاست.»
محققان بر این باورند که حرکت حیوانات در خشکی‌ها دشوارتر شده است چون زیستگاه‌ها در محاصره زیرساخت‌ها و زمین‌های کشاورزی مسدود و محدود شده‌اند. فقط ۳۷ درصد رودخانه‌های بلندتر از هزار کیلومتر (۶۰۰ مایل) در تمام طول خود جریان آزاد دارند، در حالی که فقط ۱۰ درصد مناطق حفاظت‌شده جهان در خشکی به هم متصل هستند.
نویسندگان این گزارش که هیمالیا، جنوب شرقی آسیا، سواحل شرقی استرالیا، ریفت آلبرتین و کوه‌های قوس شرقی در شرق آفریقا و حوضه آمازون را در اولویت می‌بینند، می‌گویند روند کاهشی جمعیت حیات وحش در آینده، اجتناب‌ناپدیر است.
بشر در حال ویران‌کردن پایه‌های حیات
اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) در حال توسعه استاندارد اندازه‌گیری حفاظت از جانوران است که به نام «وضعیت سبز» شناخته می‌شود و به محققان امکان می‌دهد تا مسیری را برای بهبودی شماری از گونه‌های در معرض خطر انقراض (از میان یک میلیون گونه) در زمین ترسیم کند. در بررسی‌های سال گذشته، کبوتر صورتی، کانگوروی دم‌قلم‌مویی حفره‌کن و کرگدن سوماترایی در ردیف گونه‌هایی با پتانسیل حفاظتی خوب مشخص شدند.
«رابین فریمن»، رئیس واحد شاخص‌ها و ارزیابی در ZSL می‌گوید واضح است که بشر در حال ویران کردن پایه‌های حیات است و به همین دلیل به اقدامی فوری نیاز دارد. «برای رسیدن به هرگونه خمیدگی در منحنی نمودار کاهش تنوع زیستی تنها راهکار حفاظت نیست بلکه تغییر روند تولید و مصرف است. و تنها راه برای قانون‌گذاری یا مطالبه آن، داشتن همین اهداف واضح و قابل اندازه‌گیری مطرح کردن درخواست اقداماتی برای بازگشت فراوانی، کاهش خطر انقراض و توقف این روند در کنفرانس COP15 در ماه دسامبر است.
سیاره زنده در شرح این گزارش می‌گوید بحران اقلیمی و بحران طبیعت فقط یک موضوع محیط زیستی نیست بلکه ابعاد اقتصادی، توسعه‌ای، امنیتی، اجتماعی و اخلاقی را در برمی‌گیرد. آسیب‌پذیرترین مردم، مکان‌ها و گونه‌های زمین؛ آنها که کمترین نقش را در وقوع این بحران دارند، در معرض بزرگترین تهدید هستند و در حال حاضر از تبعات این روند رنج می‌برند. اگر می‌خواهیم از دست دادن طبیعت در این دهه را جبران کنیم، تلاش‌ها برای حفاظت کمک‌کننده است اما در عین حال پیگیری اقدام فوری ضرورت دارد. همه ما در ساختن آینده‌ای بهتر برای حیات وحش، آب و هوا و خودمان نقش داریم.
در همین حال مدیر اجرایی WWF لندن هم می‌گوید: «طبیعت در سراسر جهان به زانو درآمده است و سران کشورها با بی‌توجهی به این روند و ناکامی در اقداماتشان، عواقب فاجعه‌باری را رقم زده‌اند. ما به سمت سیاره‌ای داغ‌تر در حرکتیم که در آن طبیعت – و همراه با آن، غذا، خانه و معیشت ما – بدون اقدام فوری توان زنده ماندن ندارد.»
نظر شما