سلامت نیوز:حدود ۱۱ ماه از شیوع ویروس کرونا در کشور می‌گذرد و آموزش و تحصیل دانش‌آموزان در این دوران، آسیب بسیار جدی دید. در این بین آموزش و پرورش با ساخت پلتفرم «شاد»، سعی داشت که سلامت دانش‌آموزان را همراه با تحصیل‌شان فراهم کند، اما این روزها میلیون‌ها کودک و دانش‌آموز که از گوشی هوشمند و تبلت بی‌بهره هستند، در آستانه بازماندگی از تحصیل قرار دارند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ، چند روز پیش بود که وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که حدود سه میلیون دانش‌آموز گوشی هوشمند و تبلت ندارند، البته پیش‌تر نیز معاون آموزش ابتدایی از احتمال ترک‌تحصیل بیش از ۳ میلیون دانش‌آموز به‌دلیل نداشتن تبلت و گوشی هوشمند ابراز نگرانی شدید کرد. اما روز گذشته سید جواد حسینی، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور گفت: «هم اینک افزون بر ۷۹درصد از دانش‌آموزان کشور به‌صورت مجازی آموزش می‌بینند، ولی ۳۰ درصد دانش‌آموزان یعنی حدود پنج میلیون دانش‌آموز از وسایل هوشمند آموزش بی‌بهره هستند.» این درحالی است که در ورودی دانش آموزان در مهرماه امسال، بیش از ۱۴ میلیون دانش آموز وارد فضای آموزشی که قالبا پلتفرم شاد بود، شدند.
این آمار نشان می‌دهد مشکلاتی که کرونا بر آموزش و پرورش تحمیل کرده با دوران جنگ تحمیلی نیز قابل مقایسه نیست و دولت در این رابطه موظف است طبق اصل ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حداقل امکانات رایگان آموزشی را برای همه دانش آموزان از مقطع دبستان تا پایان متوسطه فراهم سازد. موضوعی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، حتی به آن فکر نشده و تهیه تبلت و گوشی هوشمند برای این افراد، یا درحال پاسکاری میان چند وزارتخانه است، یا برعهده مردم و خیرین گذاشته شده است. این درحالی است که کاهش قدرت خرید گوشی‌های هوشمند در کاهش عدالت آموزشی تأثیر بسیاری گذاشته است که یکی از مهم‌ترین آرمان‌های کشور و تکالیف مصرح حاکمیت براساس قانون اساسی است.
خودکشی دانش‌آموزان
اگرچه تلقی عمومی تاکنون از دسترسی نداشتن بخشی از خانواده‌های طبقه فرودست به ابزارهای آموزش مجازی حکایت داشت اما تحولات اخیر بازار ارز و فعل و انفعالات متاثر از آن در بازار موبایل، عملا بخش مهمی از خانواده‌های عضو طبقه متوسط را نیز به مرز ناتوانی در خرید موبایل و تبلت کشانده است. بررسی میدانی در بازار موبایل حاکی از افزایش سه تا سه و نیم برابری قیمت موبایل‌های هوشمند پایین‌رده در یک سال اخیر است. معنی دیگر این افزایش قیمت البته کاهش قدرت خرید خانواده‌ها هم هست. در این بین شاید بتوان خودکشی چندین دانش‌آموز، که وزارت بهداشت این موضوع را قویا بی‌ارتباط با نداشتن تبلت و گوشی برای تدریس می‌داند، بی‌اهمیت به این موضوع ندانست.
7 میلیون در آستانه بازماندن از تحصیل
برای بررسی بیشتر این موضوع یک کارشناس آموزشی می‌گوید: بی‌عدالتی آموزشی و توزیع ناعادلانه امکانات آموزش، قبل از شیوع کرونا در کشورمان وجود داشت. با توجه به سطح مالی خانواده‌ها، خودشان برای بچه‌ها هزینه می‌کردند و کیفیت آموزشی را از این طریق افزایش می‌دادند. محمدرضا نیک‌نژاد در ادامه خاطرنشان کرد:
دولت تا پیش از شیوع کرونا، در کف کیفیت آموزشی نسبت به مناطق آموزشی و مدارس دولتی، غیردولتی و هیات امنایی قرار داشت، اما با شیوع کرونا و مشکلاتی که با خود به همراه آورد، بی‌عدالتی آموزشی به بالاترین سطح خود رسید، یعنی پیش از شیوع کرونا ما نهایتا دو میلیون دانش‌آموز (از 14 میلیون) داشتیم که در مدارس خاص، غیردولتی تحصیل می‌کردند و از کیفیت آموزشی بهتری برخوردار بودند، اما حالا از پنج میلیون نفری که از امکانات تحصیل، بی‌بهره هستند اکثرشان از خانواده‌های نابرخوردار و در معرض بی‌عدالتی قرار دارند که از امکانات سخت افزاری (تبلت و گوشی هوشمند) و نرم‌افزاری (گستردگی اینترنت در همه نقاط کشور) بی‌بهره مانده‌اند.
وی معتقد است که تا پیش از شیوع کرونا، کشور ما سه میلیون دانش‌آموز داشت که یا بازمانده از تحصیل بودند، یا کیفیت آموزشی بالایی نداشتند و ممکن بود تحصیل را به مرور زمان رها کنند، اما حالا با پنج میلیون دانش‌آموزی که از امکانات هوشمند بی‌بهره هستند و به‌طور کلی حدود 7 میلیون دانش‌آموز در خطر بازماندگی از تحصیل قرار دارند، یعنی حدود نیمی از دانش‌آموزان کشور.
بدون تردید پی بردن به تبعات بازماندگی از تحصیل آنها ترسناک خواهد بود. نیک نژاد در رابطه با تبعات اجتماعی افزایش بازماندگی از تحصیل می‌گوید: این موضوع می‌تواند پیامدهای کوتاه مدت و بلند مدت به‌همراه داشته باشد. جاماندگی از آموزش، پیامدهای کوتاه مدت دارد مثلا خانواده‌هایی که نمی‌توانند به بچه‌هایشان آموزش دهند، این امر برای دانش آموزان عقب افتادگی ایجاد می‌مند و جبران این عقب افتادگی برای اینگونه خانواده‌ها سخت‌تر است. همان‌طور که می توان خودکشی چندین دانش‌آموز را برای عدم توانایی خانواده‌ها برای فراهم ساختن امکانات آموزشی مثال زد.
اما بی‌عدالتی آموزشی در درازمدت بر روحیه دانش‌آموزان اثرگذار خواهد بود. به‌هر حال تنفری که یک بخشی از جامعه که نتوانسته‌اند به ادامه تحصیل بپردازند و در کودکی در این افراد شکل خواهد گرفت و همیشه همراه‌شان خواهد بود، در آینده بسیار آسیب‌زا خواهد شد. آنها وقتی که پا به سن می‌گذارند، افرادی را می‌بینند که زندگی و امکانات خوبی دارند و همه ناکامی زندگی خود را در این ترک تحصیل یا جاماندگی از تحصیل می‌بینند.
امروزه داشتن گوشی هوشمند و تبلت برای برخی از مردم لاکچری شده و این زندگی لاکچری از دید خانواده‌های نابرخوردار، متاسفانه در درازمدت باعث بروز آسیب‌های اجتماعی و فردی می‌شود که جبران این موضوع برای دولت بسیار سخت‌تر از تهیه چند میلیون گوشی هوشمند در حد متوسط است.
خدشه به اصل 30 قانون اساسی
این کارشناس آموزشی در پاسخ به نادیده گرفتن اصل 30 قانون اساسی و امکان تحصیل رایگان نیز می‌افزاید: سال‌های طولانی است که به اصل 30 قانون اساسی خدشه وارد شده است. آموزش رایگان برای هیچ دانش‌آموزی در کشور وجود ندارد و ما حتی در مدارس دولتی و مناطق کم برخوردار، مدارس از دانش آموزان پول می‌گیرند، در صورتی که طبق این قانون بر تحصیل دوران پیش دبستانی تا پایان دوره متوسطه «کاملا رایگان بودن تحصیل» تاکید جدی شده، ولی هنوز اجرا نشده است. در شرایط امروز دولت موظف است که امکانات آموزش رایگان را برای دانش‌آموزان فراهم کند.
اما دولت در تهیه معلم، مدرسه و امکانات مقدماتی با کیفیت نسبی عاجز است، چه برسد به تامین تبلت و گوشی همراه برای پنج میلیون دانش آموز. افراد خیری که برای دانش‌آموزان تبلت و گوشی تهیه می‌کنند، تقریبا صفر درصد است و باید پنج میلیون نفر در زیر سایه اصل 30 قانون اساسی آسیب می‌بینند.
نظر شما