سلامت نیوز- الهه موسوی: تله کابینی سراسر ابهام، تخلف و دروغ؛ آنهم از سوی مسوولانی که قرار است مردم را به بهشت ببرند و برای شهری در قلب اکوسیستم هیرکانی، بهشتی توسعه یافته بیافرینند. حالا به دلیل این تخلف ها و کوچک نمایی وسعت پروژه و میزان تخریب از سوی متقاضی با هدف فرار از انجام "مطالعات ارزیابی محیط زیستی" EIA، شورایعالی شهرسازی و معماری کشور با بازنگری دوباره طرح و شنیدن استدلال های کنشگران و استادان قدیمی ترین دانشگاه منابع طبیعی کشور و نمایندگان دو سازمان متولی، اعطای هر گونه مجوز را منوط به انجام مطالعات ارزیابی زیست محیطی و نتیجه آن، اعلام کرده است.  

طرح تله کابین ناهارخوران گرگان در جلسات "شورایعالی شهرسازی و معماری کشور" با مخالفت های جدید دو سازمان متولی مواجه شد؛ نمایندگان "سازمان حفاظت محیط زیست" و "سازمان جنگل ها،مراتع وآبخیزداری کشور" که پیش از این در ادارت کل استان گلستان با این طرح موافقت کرده بودند در جلسات بررسی شورایعالی معماری وشهرسازی کشور به صراحت اعلام کردند که "متقاضی درباره مساحت طرح، حقیقت را نگفته و اندازه های طرح را با هدف "مشمول ارزیابی نشدن"، کوچک کرده و بدین سان موافقت دریافت کرده است."

 نماینده سازمان حفاظت محیط زیست کشور در این جلسه، با صراحت اعلام کرد که « کار متقاضی تله کابین گرگان در جهت کوچک کردن پروژه برای اینکه مشمول "مطالعات ارزیابی نشود"؛ مثل این بوده که برای تخمین سطح اشغال پارکینگ، فقط فضای زیر لاستیک ها را محاسبه کنند.»

بر اساس قوانین محیط زیست، مجتمع های تفریحی و توریستی و پروژه های گردشگری که در قالب "طرح های خدماتی" قرار می گیرند اگر قرار باشد در شمال کشور و منطقه خزری اجرا شوند، در صورتی که مساحت شان بالای 5 هکتار باشد مشمول "مطالعات ارزیابی زیست محیطی" می شوند. بر همین اساس متقاضیان برای اینکه "طرح تله کابین ناهارخوران" را کوچک کرده و مشمول مطالعات ارزیابی نشود؛ آنرا مختص به ایستگاه مبدا و مقصد کردند و سطح اشغال را از حدود 12 هکتار به حدود 2 هکتار کوچک کردند تا از بررسی و ارزیابی زیست محیطی و مخالفت احتمالی "کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست" فرار کنند.

در این بین هیچیک از دستگاه های متولی نیز نپرسید که پس ایستگاه های میانی، دکل ها و سطح اشغال آنها چه می شود؟ مگر می شود پروژه ای به این بزرگی، فقط ایستگاه مبدا و مقصد داشته باشد و قرار است مردم را چگونه از ایستگاه مبدا، به آن بالا برد؟! نکند قرار است شهروندان بال درآورده و ناگهان از مبدا به ایستگاه مقصد در قلب جنگل های هیرکانی رفته و از ایستگاه مقصد سردربیاورند؟! مساحت بین این دو ایستگاه را چگونه می توان جزو طرح به حساب نیاورد؟!

اینکه چنین روش غیرشفاف، غیرعلمی و فریبکارانه برای گرفتن مجوز تله کابین ناهارخوران، اولین بار به ذهن چه کسی رسیده پرسشی است که کسی پاسخش را نمی داند؛ اما نقش برخی بازنشسته های اداره کل منابع طبیعی گلستان و البته مدیران و کارشناسان وقت، که تعدادی از آنها ارتقا یافته و برای موافقت با طرح های مشابه "تله کابین" به تهران و "شورایعالی جنگل ومرتع" منتقل شدند بسیار پررنگ است. گفته شده برخی از این افراد در قالب "مشاور طرح تله کابین ناهارخوران" راهکارهایی برای دورزدن قانون و فریب متولی را به متقاضی تله کابین ناهارخوران پیشنهاد داده اند که یکی از آنها همین کوچک کردن سطح اشغال و کم نشان دادن تخریب طرح بود.

از جمله اینکه آنها ادعا می کردند برای اجرای این طرح، حتی یک درخت هم قطع نخواهد شد؛ این در حالی است که تنها برای انجام گمانه خاک منطقه- که البته بدون مجوز و به طور غیرقانونی انجام شد- چند درخت قطع شدند و آسیب دیدند. چند روز پیش نیز یکی از اعضای شورای شهر گرگان ادعا کرده فقط 9 درخت در مسیر قطع خواهد شد.

کارزار مخالفت با تله کابین در جنگل ناهارخوران

نهم تیرماه 1400 درخواست لغو احداث تله‌کابین در جنگل ناهارخوران شهر گرگان از سوی یک شهروند گرگانی به نام "عاتیکه کابلی" در پلتفرم "کارزار" ثبت شد. این کارزار که امضاهای آن طی 2 ماه، به ۱۷۹۵۷ نفر رسید از تجربه های موفق کارزار است که در تاریخ نهم شهریور ١٤٠٠ به پایان رسید و توانست پیگیری بسیاری از مراجع و دستگاه های نظارتی را ثبت کند.

این کارزار که از سوی عموم مردم و شهروندان گرگانی و با هشتگ رسمی "#لغو_تله‌کابین_گرگان" خطاب به سمیه رفیعی رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی و مسعود منصور معاون وزیرجهادکشاورزی و رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور امضا شد، پاسخی بود به سخنان خلاف واقع برخی متقاضیان تله کابین که در طی مدت اخیر، از روش های مختلف برای موافق نشان دادن گرگانی ها با این طرح، و نیز قومی کردن مخالفت های اکولوژیک، علمی و طبیعت دوست با این طرح از هیچ کوششی فروگذار نکردند. از جمع آوری امضا از مسافران غریبه ای که برای گشت وگذار به جنگل های "النگ دره " و "ناهارخوران" آمده بودند به عنوان موافقان تله کابین گرفته تا تهمت های عجیب، سطحی، غیرعلمی، قومی-نژادی و کودکانه درباره مخالفت دیگر استان ها با توسعه گرگان؛ گویی توسعه گردشگری در یک شهر جز با بردن تاسیسات آهن و آجر و بتون و کابین به جنگل های چند میلیون ساله و تخریب جنگل میسر نمی شود!

هر چه که بود اما "طرح تله کابین ناهارخوران" به دلیل تخلف در وسعت طرح و کوچک کردن آن و تخریب های متعدد در صورت اجرا، با همت کنشگران و شهروندان گرگانی، استادان دانشگاه منابع طبیعی گرگان و 129 تن از اعضای هیات علمی دانشگاه های استان گلستان، و تلاش های قانون مدارانه "شورایعالی شهرسازی ومعماری" تغییر مسیر داد و منوط به انجام مطالعات ارزیابی محیط زیستی شد.

اعلام آخرین مصوبه  

حالا در نخستین روزهای آبان ماه 1400 مصوبه شورایعالی شهرسازی ومعماری ایران با موضوع "بررسی مجدد موضوع احداث تله کابین در محور گرگان-زیارت" به استاندار گلستان اعلام شده است.

این نامه که با عنوان "اعلام مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران"  و موضوع "بررسی مجدد موضوع احداث تله کابین در محور گرگان-زیارت" از سوی فرزانه مالواجرد رییس شورایعالی شهرسازی ومعماری ایران و معاون وزیر راه، خطاب به زنگانه استاندار و رئیس شورای برنامه ریزی و توسعه گلستان نوشته و اعلام شده است با اشاره به برخی تخلف ها در موضوع مجوزهای تله کابین ناهارخوران گرگان، تصمیم های گرفته شده را شرح داده است.

در این مصوبه مقرر شده موضوع تله کابین ناهارخوران، با هماهنگی "سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری کشور" در قالب "طرح جامع پارک جنگلی ناهارخوران" با بررسی جمیع ملاحظات مرتبط با چگونگی استفاده از اراضی از جمله بارگذاری ها و الزامات زیست محیطی و ترافیکی در "کمیته ارزیابی اثرات زیست محیطی" طرح و نتیجه به دبیرخانه شورای عالی منعکس شود. دبیر شورای عالی در صورت موافقت "کمیته ملی ارزیابی اثرات زیست محیطی" با احداث تله کابین مذکور، مراتب موافقت شورای عالی را با لحاظ ملاحظات ترافیکی معطوف به موضوع به مراجع استانی اعلام و در غیر این صورت موضوع از دستور کار "شورای عالی شهرسازی و معماری ایران" خارج می شود.

متن کامل مصوبه نهایی شورایعالی شهرسازی ومعماری ایران درباره طرح تله کابین ناهارخوران در ادامه آمده است :

جناب آقای زنگانه استاندار محترم و رئیس شورای برنامه ریزی و توسعه استان گلستان

اعلام مصوبه شورای عالی شهرسازی ومعماری ایران

بررسی مجدد موضوع احداث تله کابین در محور گرگان-زیارت

به استحضار می رساند شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه مورخ ۱۴۰۰/۷/۱۲ پیرو مصوبه مورخ ۱۴۰۰/۴/۷ خود ضمن استماع گزارش کمیته منتخب کمیته فنی شماره یک پیرامون بررسی مجدد احداث تله‌کابین در محور گرگان - زیارت و مباحث مطروحه به شرح زیر اتخاذ تصمیم نمود :

بنابر تاکید نماینده سازمان حفاظت محیط زیست در کمیته فنی و شورای عالی شهرسازی و معماری پروژه مذکور علی رغم اظهارنظر اولیه مرجع استانی مربوطه مشمول ارزیابی اثرات زیست محیطی است؛ لذا مقرر می گردد موضوع با هماهنگی سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری در قالب "طرح جامع پارک جنگلی ناهارخوران" با بررسی جمیع ملاحظات مرتبط با چگونگی استفاده از اراضی از جمله بارگذاری ها و الزامات زیست محیطی و ترافیکی در"کمیته ارزیابی اثرات زیست محیطی" طرح و نتیجه به دبیرخانه شورای عالی منعکس گردد.

 دبیر شورای عالی در صورت موافقت "کمیته ملی ارزیابی اثرات زیست محیطی" با احداث تله کابین مذکور مراتب موافقت شورای عالی را با لحاظ ملاحظات ترافیکی معطوف به موضوع به مراجع استانی اعلام و در غیر این صورت موضوع از دستور کار "شورای عالی شهرسازی و معماری ایران" خارج می گردد.

 ضمناً مقرر گردید سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری سازمان جنگل ها ومراتع و آبخیزداری در جهت تسهیل و تسریع در فرآیندهای اعلام نظر و صدور مجوز، تدابیر و تمهیدات اداری و حقوقی لازم در جهت جلوگیری از تفاسیر متعارض مراجع ملی و استانی وابسته به آن سازمان را در قالب بخشنامه و دستورالعمل متناسب به صورت مشترک به مراجع ذیربط ابلاغ نمایند مراتب جهت استحضار و صدور دستور دستور انعکاس و اقدام اعلام می‌شود.

 فرزانه صادق مالواجرد