سلامت نیوز: فاضلاب محلات در ضلع شرقی بدون هیچ فیلتری وارد تالاب میشود که از اواخر دهه 80 تا امروز ادامه دارد و در این چند سال با فشار فعالین محیط زیست مسئولان قول دادهاند در سال جاری از ورود فاضلاب به تالاب جلوگیری کنند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه ایران نوشت: کوههای جنگلی، زریبار را در آغوش گرفته و پرندههای وحشی بیخیال روی آب میچرخند. منتظر عابر یا مسافری که برایشان غذایی بریزد. تصویری کارت پستالی از دریاچه زریبار. دریاچهای که به قول مردم مریوان نگین کردستان است. اما این نگین چند سالی هست که دچار آلودگی شده. آلودگیهایی که به قول سیوان امینی فعال زیست محیطی دلیل آن نبود مدیریت و پروتکلی یکپارچه برای حفاظت از این میراث طبیعی است.
تالاب زریبار از سال 88 به عنوان پناهگاه حیاط وحش ثبت شده و زیر نظر سازمان محیط زیست جزو مناطق چهارگانه قرار گرفته است. تالابی لوبیایی شکل که طولش 6 کیلومتر و عرض آن به 2 کیلومتر میرسد.
بعد از ثبت شدن این تالاب در محیط زیست، قرار بود دور آن ساخت و سازی صورت نگیرد و حریم تالاب حفظ شود اما با نگاه کوچکی به اطراف میشود ساخت و سازهای قدیمی را دید. ساختمانی نوساز هم روی تپه در منطقهای مناسب ساخته شده گویا ارگانی جهت رفاه حال کارکنان پس از قانون منع ساخت و ساز، روی تپه مشرف به تالاب و در حریم آن، این ساختمان را بالا برده است و اداره کل محیط زیست هم از ساختش شکایت دارد. زریبار در مریوان، با میانگین بارش هزار میلیمتر در سال، جزو تالابهای پر آب کشور است و آن طور که امینی میگوید: «طی تحقیقات به عمل آمده، اقتصاد حدود 2 هزار خانوار در مریوان مستقیماً وابسته به آن است و اگر آسیبی به این تالاب وارد شود، معیشت بسیاری از این خانوادهها تحت تأثیر قرار میگیرد.»
ورودی محوطه شهرداری را که جایی برای اتراق مسافران در کنار زریبار است رد میکنیم و به محوطه میرسیم. در راه نمیشود فهمید دقیقاً به کجا آمدهایم. تقریباً هیچ تابلویی برای شناساندن تالاب وجود ندارد. مغازههای سوپری و ماهی کبابی هم در ورودی تالاب چشمانداز آن را پوشانده. داخل محوطه پارکینگ تقریباً پر از ماشین است و چند نفری مشغول شستن ظرفها در روشویی هستند و آب روشویی مستقیماً وارد زریبار میشود. به تالاب ساکت و مه گرفته خیره میشوم و ناگهان لرزشی در نیزارها میبینم و بعد از چند لحظه سروکله گرازی از لای نیزارها پیدا میشود. آن طور که امینی میگوید محل سکونت این گرازها لای این نیزارهاست. نیزارهایی که حضورشان برای تصفیه آب الزامی است اما یکی از مشکلات هم رشد بیرویه همین نیزارهاست.
امینی میگوید: «شاید به جرأت بتوان گفت بیش از 40 تا 50 درصد تالاب را نیزار گرفته و این نیزار هم بخش جدایی ناپذیر تالاب است و تنها آب نیست بلکه پرندگان و گرازها و گیاهان و پروانهها در این نیزار هستند و همه با هم این اکوسیستم را به وجود آوردهاند. اما حجم بالای نیتراتی که از طریق فاضلاب وارد تالاب میشود باعث افزایش نیزار شده. هرچند نیزاری اگر نمیبود تا شبیه تصفیهگر عمل کند ما با یک گنداب طرف بودیم.»
از تالاب به سمت محله استادیوم میرویم جایی که کانالی بزرگ و بدون فیلتر تمام فاضلاب محله را وارد تالاب میکند. مسیر کانال را دنبال میکنیم و چند کیلومتری از محل به سمت نیزارها میرویم تا با چشم خودمان ببینیم که این فاضلاب به تالاب میریزد. هرچه جلوتر میرویم دیگر کانال از حالت سرپوشیده خارج میشود و دیگر احساس رودربایستی هم ندارد. امینی میگوید: «فاجعه این است که شهر را گسترش بدهیم اما هیچ برنامهای برای دفع فاضلاب آن نداشته باشیم. تمام این فاضلاب بر اثر مصرف آبزیان دوباره به خود ما برمیگردد و الان به جرأت میشود گفت دیگر ماهیهای تالاب که روزگاری زبانزد بودند آن کیفیت و سلامت گذشته را ندارند. بحث اساسی ورود فاضلاب به زریبار است و حجم زیاد کود و سموم شیمیایی بالادست تالاب. فاضلاب محلات در ضلع شرقی بدون هیچ فیلتری وارد تالاب میشود که از اواخر دهه 80 تا امروز ادامه دارد و در این چند سال با فشار فعالین محیط زیست مسئولان قول دادهاند در سال جاری از ورود فاضلاب به تالاب جلوگیری کنند. خیلی وقت پیش این قول را دادند و ما خوشبینیم.»
امینی دلایل دیگر مشکلات محیط زیستی تالاب را احداث کانال «قزلچسو» در شمال تالاب میداند که باعث شده زریبار به صورت طبیعی تخلیه نشود و این تخلیه نشدن باعث پرغذایی تالاب و کشته شدن ماهیها شود. او میگوید: «شیب این کانال به شکلی است که تمام روان آبهای زمینهای کشاورزی دشت «بلو» و کود و سموم شیمیایی را به طور مستقیم وارد تالاب میکند. جالب اینکه ما در بالادست تالاب هم پروژه برداشت شن و ماسه داریم که آب را به شکل گلآلود در میآورد.»
او از اتفاقات خوبی که در این مدت افتاده نیز میگوید و امیدوار است با همت فرمانداری بزودی تالاب زیبای زریبار از فاضلاب محلات حاشیهنشین مریوان دور بماند.
نظر شما