سلامت نیوز: هیچ خانه‌ای نیست که در آن از فریاد «اتاقت را تمیز کن» والدین خبری نباشد. این جنگ بخصوص در نزدیکی‌های سال نو و یا شروع مدارس بیشتر شدت پیدا می‌کند. با نزدیک شدن به فصل بهار و سال نو همه خانواده‌ها دوست دارند که خانه‌ای تمیز و مرتب داشته باشند. همه خانه یک طرف و اتاق کودکان هم یک طرف. با وجود آن همه اسباب بازی و خرده‌ریزهایی که در آن هست تمیز کردنش هم وقت بیشتری می‌برد و هم حوصله زیادتری می‌خواهد. بخصوص اگر کودک هنوز یاد نگرفته باشد که چگونه اتاقش را مرتب نگه دارد. از همه این‌ها گذشته شروع سال نو شاید بهانه خوبی باشد برای اینکه به کودکانتان یاد بدهید چگونه اتاق خود را مرتب نگه دارند و به جای اینکه مانند گذشته از داد و فریاد استفاده کنید و کارها را سخت کنید، بد نیست به این نکات مفید در خانه تکانی اتاق کودکتان توجه کنید.‏

این نکات به شما و کودکتان کمک خواهد کرد که به جای دعوا بتوانید بهتر از قبل به اتاق سروسامان بدهید و خیالتان از بابت روزهای تعطیلی که در پیش است هم راحت باشد.

از دید کودک ببینید

برای مرتب کردن اتاق کودک بخصوص اگر هنوز به سنین مدرسه نرسیده بهتر است اول طوری بنشینید که بتوانید اتاق را از دید او ببینید. اتاق را باید طوری مرتب کنید که کودک شما بتواند از وسایلش استفاده کند و در ضمن برای دسترسی به یک وسیله مجبور نشود همه چیز را به هم بریزد. بنابر این سعی کنید از فضا‌ها و مبلمان اتاق به گونه‌ای استفاده کنید که کودک راحت باشد. معمولا ما در چیدمان اتاق و انتخاب مبلمان اتاق کودک بیشتر از نیاز کودک به زیبایی دکوراسیون اهمیت می‌دهیم و این باعث می‌شود که خیلی زود از نحوه برخورد کودک با اتاق مرتبش دلخور شویم. کشوهای سفت و بزرگ برای دستان کوچک فرزندمان ساخته نشده‌اند و کودک به سختی می‌تواند آن‌ها را باز و بسته کند. به همین علت پس از چند بار باز و بسته کردن آن خسته شده و از خیر گذاشتن وسایلش در آن می‌گذرد. درهای تاشوی کمد وقتی که از پایین فشار داده شوند معمولا از جا در می‌روند و میله‌های بلند برای آویزان کردن چوب لباسی؛ وقتی که دست کودک به آن نمی‌رسد، مناسب نیستند. همچنین جعبه‌های اسباب بازی بزرگ که توده‌ای از اسباب بازیهای ریز و درهم در آن ریخته شده به درد کودک نمی‌خورند.

برای مرتب کردن و چیدن اتاق فرزندتان سعی کنید همه چیز را متناسب با سن و قد او تهیه کنید. برای کودکان کوچکتر می‌توانید از کمدها و طبقات بدون در استفاده کنید و میله‌های لباس را طوری نصب کنید که دست کودک به آن برسد. البته لازم است چوب لباسی‌هایش هم اندازه کودک باشد تا او بتواند لباس را روی آن قرار دهد. برای اسباب بازیها از جعبه‌های باز بدون در در سطح زمین استفاده کنید. برای لباسهای زیر و جورابها می‌توانیداز سبدهای پلاستیکی بدون در استفاده کنید. سعی کنید تا حد امکان همه چیز را طبقه بندی کنید.‏

‏ می‌توانید یک چک لیست برای وسابل درست کنید. آن را در اتاق کودک نصب کنید تا کودک با چک کردن آن بداند که همه چیز را سر جایش قرار داده یا نه. لابد می‌گویید کودکی که خواندن بلد نیست چگونه از چک لیست استفاده می‌کند؟ برای بچه‌هایی که هنوز به مدرسه نمی‌روند می‌توانید از چک لیست نقاشی شده استفاده کنید. مثلا یک جفت جوراب نقاشی شده می‌تواند نشانه‌ای برای جورابها و لباسهای زیر باشد. یک کتاب برای کتابها و یک اسباب بازی مثلا عروسک و یا ماشین برای اسباب بازیها!

کودک را در خانه تکانی شرکت دهید

از مرتب کردن اتاق کودک به تنهایی و در زمانی که او حضور ندارد جدا خودداری کنید. وسایل دور ریز را در جلوی چشم کودک خارج کنید تا فکر نکند که غیب شده‌اند. یادتان باشد دندان قروچه و تهدید با این جمله که «اتاقت را باید همیشه تمیز نگه داری» دردی را دوا نمی‌کند و یک کار ریشه‌ای نیست. بلکه لازم است کودک ببیند و یاد بگیرد که چگونه می‌توان اتاق را مرتب کرد و تمیز نگه داشت و این را باید در کنار شما تجربه کند. بنابر این به خانه تکانی و مرتب کردن اتاق کودک به عنوان یک دردسر نگاه نکنید بلکه آن را یک مرحله از روند آموزشی کودک بدانید که می‌تواند برای او لذت بخش هم باشد. اما دقت کنید که تمرکز در این کار باید بر کودک باشد و بخصوص در مورد کودکانی که کمی بزرگترند؛ نقش شما تنها باید مانند یک مشاورباشد به طوری که در نظم دادن به اتاق کودک او را همراهی کنید. به عنوان مشاور می‌توانید او را راهنمایی کنید که چه وسایلی در نظم دادن به اتاق به کار او می‌آید و چه چیزهایی برای او مهم است و چه چیزهایی ممکن است مشکل زا باشد. با همراهی کودک شما خواهید توانست از نظرات و دیدگاه‌های او هم در مورد چیدمان اتاقش آگاه شوید و بهترین چیدمان را با نظمی که برای کودک کاربردی باشد، انتخاب کنید. یادتان نرود که بچه‌ها وقتی در کارها مشارکت داشته باشند بیشتر و بهتر می‌توانند قوانین انضباطی را درک کرده ودر آینده اتاق را تمیز و مرتب نگه دارند.‏

وسایل اضافی را جدا کنید

چیدن آن همه وسایل و اسباب بازی در اتاق کودک مانند یک معماست. چون اغلب اتاق کودکان کوچک است و گاهی مشترک با هم و به همین علت اغلب فضای کافی برای وسایل ندارد. البته می‌توان با کمی حوصله این اتاق کوچک را از وسایل اضافی خالی کرد؛ مانند اسباب بازیهایی که استفاده نمی‌شوند، لباسهایی که دیگر فصل آن گذشته و یا کوچک شده‌اند. حتی گاهی وسایلی که مربوط به کودکان نیست در اتاق کودک هست که با خارج کردن آن کلی به فضای اتاق اضافه می‌شود. یادتان باشد لازم است اتاق به گونه‌ای چیده شود که دست کم تمام تعطیلات که قرار است مهمانها برای دید و بازدید عید بیایند، مرتب بماند. در ضمن کودکان نمی‌توانند یک کمد انباشته از وسایل را مرتب نگه دارند چون تا بخواهند یک وسیله را از زیر انبوهی از وسایل دیگر بیرون بکشند همه چیز دوباره درهم و بر هم می‌شود. بنابر این سعی کنید اتاق را خلوت کنید و وسایل اضافی را از دسترس کودک خارج کنید. تنها لباسهای فصل را در دسترس قرار دهید. می‌توانید به کودک بگویید با لباسهایی که برای او کوچک شده می‌توان بچه‌هایی را شاد کرد و این لباسها را به خانواده‌های نیازمند بدهید. حتی لباسهایی که کوچک نیست اما کودک شما از آنها زاید استفاده نمی‌کند را جدا کنید و از دسترس او خارج کنید تا بتواند بهتر نظم اتاقش را حفظ کند.‏برای کودکان کوچکتر می‌توانید یک جعبه پلاستیکی بزرگ برای کنار گذاشتن اسباب بازیهایی که زیاد استفاده شده‌اند و دیگر مورد توجه کودک نیستند تهیه کنید. این جعبه را تا مدتی در جایی دور از دسترس بگذارید و بعد از اینکه اسباب بازیهای در دسترس کودک برایش خسته کننده شدند، مثلا در یک روز بارانی و کسل کننده که امکان گردش و بازی در فضای باز ندارد؛ این اسباب بازیهای قدیمی را دوباره در اختیار کودک بگذارید و آنوقت خواهید دید که همین اسباب بازیهای تکراری چقدر برای کودکتان جذاب و دوست داشتنی خواهند شد. جعبه را هم دوباره از اسباب بازیهایی که دیگر تازگی شان را برای کودک از دست داده‌اند پر کنید و به همین ترتیب هم اتاق کودک مرتب خواهد ماند و هم از انبوه اسباب بازیها در یک جا خلاص می‌شوید.‏


ساده و مرتب بچینید

جعبه‌های اسباب بازی و طبقه‌های بدون در برای وسایلی که از اجزای ریز ساخته شده مناسب نیستند. برای طبقه بندی اسباب بازیها ابتدا آنهایی را که اجزای ریز دارند از بقیه جدا کنید و از جعبه‌هایی مانند جعبه کفش و یاجعبه‌های پلاستیکی و فلزی سبک بگذارید. پازلها،حیوانات کوچک پلاستیکی، ماشینهای کوچک و لباسهای عروسکها را می‌توانید در این جعبه‌ها بگذارید. سپس آنها را در طبقات کمد جایگزین کنید. می‌توانید روی جعبه‌ها را بنویسید و یا به کمک کودک نقاشی کنید تا کودک بتواند بدون باز کردن در جعبه وسیله مورد نیاز خود را پیدا کند.برای بلوکهای ساختمان سازی و ماشینهای بزرگتر و کامیونها از جعبه‌های بزرگتر استفاده کنید. مجله‌ها وکتابها را در طبقات کتابخانه بگذارید و اگر فضای کافی ندارید آنهارا هم در جعبه‌ها انبار کنید.سی دی‌ها و بازیهای رایانه‌ای و... را هم طبقه بندی کرده و در جعبه‌های کوچکتر بگذارید. یادتان نرود اگر تعدادی از آنها خراب شده‌اند، از بقیه جدا کنید تا سر فرصت آنها را امتحان کرده و در صورت لزوم دور بیندازید. فایده این طبقه بندی و گذاشتن مجزا در جعبه‌ها این است که می‌توانید به کودک بگویید تا وقتی یک مجموعه ازاسباب بازیها را بعد از بازی، در جعبه خودش وسر جایش نگذاشته، اجازه ندارد جعبه دیگری را بیرون بیاورد.‏

از پایین به بالا بچینید

یک قانون به درد بخور برای مرتب کردن کودک این است که قرار دادن چیزها برای او ساده‌تر از برداشتن آنها باشد. به عنوان مثال اغلب کودک با انگشتان کوچکش می‌تواند یک کتاب را به راحتی از لای کتابها بیرون بکشد اما برای برگرداندن همان کتاب بین انبوهی از کتابها لازم است شما کمکش کنید. اما باید برعکس باشد یعنی او خیلی راحت دستش به همه چیز نرسد اما بتواند به راحتی وسایل استفاده شده را در جای مناسبی قرار دهد که نظم اتاق به هم نخورد. مثلا یک طبقه از کتابخانه برای کتابهایی در نظر گرفته شود که کودک در دست خواندن دارد. تا کودک بتواند به راحتی این کتاب را در ساعات استراحت خود مطالعه کند و دوباره سر جایش بگذارد. در ضمن لازم است طبقات پایین‌تر کمد را برای اسباب بازیهایی در نظر بگیرید که بیشتر از آنها استفاده می‌شودو البته طبقات بالاتر برای وسایل و اسباب بازیهایی که کودک به ندرت از آنها استفاده می‌کند. در این طرز چیدن کودک وسایل معمول را به راحتی بر می‌دارد و در جای خود می‌گذارد و به همین علت کمتر وسایل در وسط اتاق می‌مانند.‏

بر چسب بزنید

برای مرتب کردن اتاق کودک اگر قبلا روی وسایل برچسب زده باشید، بسیار در وقت شما صرفه جویی می‌شود. یادتان باشد این برچسبها می‌توانند شکل نقاشی شده و یا یک عکس قیچی شده از مجلات باشند که کودک خودش آنها را تهیه کرده است. تصاویری از عروسک، کفش، پیراهن، جوراب، ماشین و حیوانات می‌تواند نشان دهد که در داخل هر جعبه و یا کشوی کمد چه وسیله‌ای قرار داده شده. اگر کودک شما تازه خواندن و نوشتن را یاد گرفته بهتر است از کلماتی که درشت نوشته شده استفاده کنید که به راحتی برای کودک قابل خواندن باشد. همه جار ا برچسب بزنید و آنوقت می‌توانید بایک بازی با کودک از او بخواهید که هر وسیله را در کشویی که برچسب مربوط به خود قرار دهد.‏

رسیدگی را روزانه کنید

هجوم همه کارها در یک روز می‌تواند کودک و حتی شما را خسته و کلافه کند. حتی وقتی اتاق کودک تمیز ومرتب است، با چند ساعت بازی دوباره به هم می‌ریزد. به کودک یاد بدهید تا با انجام روزانه کارهای نظافت، اتاق را همیشه مرتب نگه دارد. می‌توانید حتی مرتب کردن اتاق را به 2 بخش صبحگاهی و شبانه تقسیم کنید. در نوبیت صبحگاهی، تخت خواب مرتب می‌شود و لباسهای خواب سر جایشان قرار می‌گیرند و در صورت لزوم به سبد

رخت شویی ریخته می‌شوند. در نوبت شبانه لباسهای روز تعویض شده و در جای خود قرار می‌گیرند و اسباب بازیها و وسایلی که در طول روز بیرون مانده‌اند سرجایشان قرار داده می‌شوند. با این روش اگر شب بخواهید سری به اتاق کودک بزنید، پایتان روی ماشین صدادارش که وسط اتاق افتاده نمی‌رود و عروسک کودک دلبندتان را نا خواسته نخواهید شکست!

منبع: روزنامه اطلاعات