سلامت نیوز:یخچال تنها یک وسیله لوکس در آشپزخانه برای پز دادن نیست و باید در خرید آن دقت کافی کرد زیرا که می تواند باعث ابتلای اعضای خانواده به انواع بیماری ها و مسمومیت های غذایی شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از دیلی میل سبزیجات کپک زده، ژامبون یک هفته ای یا یک بشقاب باقیمانده از ناهار یکشنبه ... به احتمال زیاد بیشتر چیزهایی که در فرورفتگی های یخچال خود پیدا می کنید در سطل زباله قرار می گیرند.

بر اساس مطالعه‌ای که توسط سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای Sainsbury's انجام شد، خانواده‌های بریتانیایی هر سال هفت میلیون تن ضایعات مواد غذایی را دور می‌اندازند - معادل شش وعده غذایی در هفته

 دلیل شگفت انگیز این است که 75 درصد از مردم درجه مناسب یخچال را نمیدانند. فقط کاهش دما می تواند از 4.2 میلیون تن هدر رفتن مواد غذایی در سال جلوگیری کند 

بنابراین دمای یخچال شما چقدر باید باشد و کدام قفسه برای چه غذاهایی بهتر است؟

 
چگونه می توان دمای یخچال را به درستی تنظیم کرد؟

اول از همه: دمای یخچال شما ثابت نیست. یخچال توسط گازی خنک می شود که به صورت مایع در داخل یک سیم پیچ در یخچال جریان دارد و گرمای هوا را جذب می کند.

هر چه غذاها به کویل نزدیکتر باشند (که معمولاً در قفسه پایینی با بالا آمدن هوای گرم یافت می شود)، آن غذاها سردتر خواهند بود.

کارشناسان می گویند دمای بهینه برای یک یخچال خانگی بین 0 تا 4 درجه سانتی گراد است.

دکتر لیزا آکرلی، متخصص برجسته ایمنی مواد غذایی، می گوید که این کار برای جلوگیری از رشد لیستریا - یک باکتری مسموم کننده غذایی مضر است که در دمای بالاتر از 5 درجه سانتیگراد رشد و گسترش می یابد.

نگه داشتن یخچال در دمای زیر چهار درجه سانتیگراد - اما نه زیر صفر تضمین می کند که برای مدت طولانی تری مواد غذایی را  تازه نگه دارد.

یک یخچال خیلی پر می تواند غذای شما را خراب کند

هرچه قفسه های یخچال شما پرتر شوند، خنک نگه داشتن آن سخت تر می شود. درست مانند یک اتاق شلوغ، یک یخچال کامل به طور طبیعی گرمتر از یک یخچال خالی است. 

همچنین یک یخچال خالی خیلی کارآمد نخواهد بود. برای اینکه مکانیسم خنک کننده بیش از حد کار نکند و یخچال بیش از حد سرد نشود، بهتر است چند پارچ آب در یخچال نگهداری کنید تا فضا پر شود. 

در حالت ایده‌آل، یخچال باید حدود سه چهارم پر باشد تا هوای سرد بدون مانع در گردش باشد و از ایجاد گرما جلوگیری کند. مراقب باشید دمای یخچال از محدوده 0 تا 4 درجه سانتیگراد خارج نشود.

چه چیزی را نمی توانید در یخچال بگذارید؟

در مقایسه با سه یا چهار دهه پیش که ما بیشتر از یخچال استفاده می کنیم. با این حال، بسیاری از غذاهای روزمره در واقع نیازی به سرد نگه داشتن ندارند.

پروفسور پل بریمن، کارشناس علوم غذایی و استاد مدعو در دانشگاه ریدینگ، می‌گوید برخی از اینها به طعم و مزه مربوط می‌شوند، در حالی که سایر غذاها می‌توانند در دماهای پایین‌تر دچار واکنش‌های مضر شوند.

او توضیح می‌دهد: مثلاً موز در یخچال سیاه می‌شود. دمای سرد باعث نشت واکوئل های سلولی گیاه می شود. این مایع حاوی ترکیبات فنلی است که با یک آنزیم واکنش داده و ماده قهوه ای رنگی به نام ملانین را تشکیل می دهد.

در مورد نان هم همینطور است. دمای خنک یخچال باعث می شود که به دلیل تأثیرات روی نشاسته، سریعتر کهنه شود.

سایر مواد غذایی که باید خارج از یخچال نگهداری شوند عبارتند از: میوه های نرم مانند هلو و آلو (باید اجازه بدهند تا برسند)، تلخ (که بدون سرما مزه بهتری دارد) و سیب زمینی.

نشاسته موجود در سیب زمینی در دمای پایین به قند تبدیل می شود و هنگام پختن یا سرخ شدن واکنش نشان می دهد و ماده شیمیایی مضری به نام آکریل آمید تشکیل می دهد.

آیا می توانم از آن برای  نگهداری باقیمانده ها استفاده کنم؟

هیچ مشکلی برای نگهداری باقی مانده غذاها در یخچال وجود ندارد، به شرطی که به خوبی بسته شده باشند  و ابتدا تا دمای اتاق خنک شوند.

دکتر آکرلی می‌گوید: «سرد شدن سریع، کنترل کلیدی برای اطمینان از ایمن بودن آن است. باقی مانده ها را در ظرفهای کوچک ریخته و در دمای اتاق خنک کنید و در مدت حداکثر دو ساعت در یخچال قرار دهید. فرآیند خنک سازی سریع از رشد باکتری ها در باقی مانده ها جلوگیری می کند.

مراقب برنج پخته باشید. باسیلوس سرئوس - باکتری که عامل 5 درصد مسمومیت های غذایی در انگلستان است - به محض سرد شدن برنج شروع به تولید هاگ های سمی می کند. سرد کردن آن به درستی رشد باکتری ها را کند می کند.

شیشه ها و قوطی های باز را چگونه در یخچال نگهداری کنیم؟

فلز نه تنها می تواند طعم ناخوشایندی به غذا بدهد، بلکه مواد شیمیایی که داخل آلومینیوم استفاده می شود می تواند با آنچه در داخل آن است واکنش نشان  دهد. برای جلوگیری از آلودگی هوای یخچال توسط سموم، اطمینان حاصل کنید که هر شیشه محکم بسته شده باشد. 

چرا برخی از غذاها شروع به یخ زدن می کنند؟

اگرچه بسیاری از ما هرگز به خود زحمت نداده ایم که نگاه کنیم، اما تقریباً همه غذاهای سوپرمارکتی دارای دمای ذخیره سازی توصیه شده روی بسته بندی خود هستند (معمولاً بین 3 تا 5 درجه سانتیگراد). برخی از غذاها - مانند پنیرهای سفت (که تا 10 درجه سانتیگراد قابل نگهداری هستند) و سالاد بسته بندی شده  (که تا دمای 5 یا 6 درجه سانتیگراد خوب است) - در دمای کمی بالاتر هم سالم می مانند، بنابراین قرار گرفتن در یخچال فوق سرد می تواند باعث شود که آنها تا حدی دچار مشکل شوند. دکتر آکرلی می گوید یخ زدگی. برای سلامتی ما مضر نیست، اما ممکن است بر طعم مواد غذایی تأثیر بگذارد

او می‌گوید: «پنیر منجمد به شما آسیبی نمی‌رساند اما در مورد سالاد، اگر خیس شود، خوردن آن خوب نخواهد بود. کاهو بیشتر از آب ساخته شده است، بنابراین ساختار سلولی آن هنگام یخ زدن از بین می رود.

اگر یخچال شما دارای یک کشوی مجزا برای سبزیجات است کاهو را در آن نگهداری کنید که سبزی ها را مرطوب و ترد نگه دارد.

چند وقت یک بار باید یخچال را تمیز کنیم؟

کثیفی یا ریختن مواد غذایی در یخچال می تواند با جلوگیری از حرکت آزادانه هوای سرد بر دما هم تأثیر بگذارد.

کارشناسان می گویند باید هر ماه یخچال خود را به طور کامل تمیز کنید و از آب گرم صابون (نه مواد شوینده) و مسواک برای تمیزک ردن گوشه های یخچال استفاده کنید.

همچنین باید سالی یک بار یخچال خود را به طور کامل تمیز کنید یعنی  همه چیز را بردارید و از برق بکشید. این به تنظیم دما با حذف هرگونه تجمع یخی کمک می کند.

علاوه بر درجه حرارت چیدمان مواد غذایی در یخچال نیز اهمیت فراوان دارد و می تواند باعث افزایش تازگی و ماندگاری مواد غذایی شود.

همیشه ابتدا بررسی کنید که دریچه های یخچال در کدام قسمت ازبدنه قرار دارد و مواد فاسد شدنی مانند شیر و انواع لبنیات، گوشت ،ماهی خام و تخم مرغ را در آنجا قرار دهید که به طور معمول قفسه پایین در یخچال است تا دیرتر خراب شوند.

دقت کنید برای جلوگیری از سرایت آلودگی ها وباکتری ها حتماً مواد پروتئینی را جدا از سایر مواد غذایی در یخچال و در یک ظرف دربسته قرار دهید تا علاوه بر حفظ بهداشت از بروز بوی نامطبوع در یخچال خودداری شود.

نظافت یخچال یکی از موارد بسیار ضروری در جلوگیری از بروز انواع بیماری ها و مسمومیت ها است زیرا علاوه بر رشد قارچ و کپک ها بر دیواره و بدنه یخچال ، باز و بسته کردن در نیز می تواند باعث ورود گرد و غبار و آلودگی به درون یخچال و گردش آلودگی در فضای داخلی دستگاه شود، هرچند که در برخی نمونه های مدرن یخچال این مشکل تا حدی توسط فیلترهای مخصوص برطرف شده.

تمیز کردن یخچال در بازه های زمانی منظم با آب و صابون توسط یک فرچه یا مسواک نو می تواند از آلودگی فضای یخچال بکاهد، متخصصان بهداشتی استفاده از آب و جوش شیرین را برای ضد عفونی یخچال مناسب می دانند زیرا می تواند علاوه بر نظافت مانع از آزاد شدن ترکیبات شیمیایی پاک کننده ها درون دستگاه شود.

یکی از آلوده ترین مناطق یخچال جا میوه ای است بویژه اگر میوه و سبزی کثیف و بدون پوشش محافظ در یخچال قرار داده شود، رشد و تجمع باکتری در این حالت بسیار زیاد می شود، همینطور ترتیب جای دادن میوه ها باید به نحوی باشد که میوه هایی مانند گوجه فرنگی ، سبزی و کاهو که بیشتر در معرض پلاسیده شدن هستند بر روی سایر میوه ها قرار بگیرند و میوه های مقاوم تر مانند سیب یا گلابی بسته به فصل سال در قسمت های زیرین قرار بگیرند.

کارشناسان توصیه می کنند افراد میوه ها را قبل از ورود به یخچال ضدعفونی کنند و یا اگر در اثر کمبود وقت مجبور به گذاشتن میوه آلوده در دستگاه شدند حتماً از یک پوشش پلاستیکی برای جلوگیری از نفوذ آلودگی استفاده کنند.

کارشناسان اعتقاد دارند اکثر محصولات غذایی فرآوری و صنعتی که بسته بندی شده اند و در آنها از مواد نگهدارنده استفاده شده باید در یخچال قرار بگیرند زیرا می توانند در اثر دمای محیط بیرون بتدریج فاسد شوند از جمله روغن و یا آرد سفید گندم که باید در یخچال قرار بگیرند.

این نوع مواد می توانند در دیواره یخچال قراربگیرند اما کارشناسان توصیه می کنند افراد از زیاد باز و بسته کردن بی دلیل  درب یخچال خودداری کنند زیرا می تواند باعث ورود آلودگی و از دست رفتن هوای خنک داخل دستگاه شود.

در عین حال دمای بالاتر از 4 درجه سانتی گراد یا زیر صفربرای یخچال مناسب نیست، زیرا در دمای بالای 4 درجه انواع میکروب ها و آلودگی ها شروع به رشد می کنند و در دمای زیر صفر مایعات، میوه و سبزیجات دارای آب میان بافتی یخ می زنند و از فرم طبیعی خود خارج می شوند، دربرخی یخچال های مدرن تغییرات دما از طریق پیام کوتاه به تلفن همراه هوشمند کاربر اطلاع داده می شود اما بهترین کار نصب یک دماسنج دیجیتالی داخل یخچال و دقت در تغییرات آن است.

اهمیت دمای یخچال زمانی که قرار است داروی بیمار در آن گذاشته شود اهمیت بسیار پیدا می کند زیرا می تواند باعث فاسد شدن دارو و بروز عوارض جانبی ناخواسته دربیمار شود.

منبع:Dailymail