سلامت نیوز-*محمدنعیم امینی فرد: در کشور ما به دلیل عدم وجود پشه زیکا به نسبت ابتلا به این بیماری از طریق گزش پشه امکان‌پذیر نیست. در ضمن ابتلا به این بیماری به دلیل آمیزش جنسی نیز به طور نادر گزارش شده است. مهم‌ترین مساله انتقال این بیماری از طریق مادر به فرزند است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان، این روزها ویروس زیکا تبدیل به کابوس مردم آمریکا شده است؛ بیماری کشنده ای که از طریق یک حشره میلیون ها تن را تهدید می کند. میلیون ها تن از مردم جهان این روزها علاوه بر نگرانی از گسترده شدن ابعاد بحران‌های مختلف انسانی ناشی از جنگ و گرسنگی، با مشکل مرگبار دیگری مواجه شده اند که «زیکا» نام دارد؛ نوعی بیماری که از طریق پشه به انسان منتقل می شود و باعث بروز اختلالات مغزی و در نهایت مرگ می‌شود.

سازمان بهداشت جهانی درباره گسترش ویروس زیکا در سراسر قاره آمریکا هشدار داده و گفته است:‌ زنانی که قصد رفتن به مناطقی را دارند که در آن ویروس زیکا وجود دارد، باید پیش از سفر یا بازگشت، مشاوره پزشکی انجام دهند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که خطر شیوع این بیماری به سراسر قاره آمریکا وجود دارد. تاکنون شواهدی از وجود این بیماری در ۲۱کشور آمریکای شمالی و جنوبی و حوزه کارائیب تایید شده است. از آنچه درباره ویروس زیکا می‌خوانید، ممکن است چنین برداشت کنید که این ویروس در ردیف امراضی مانند ابولا و کمی پایین تر از ایدز قرار داشته و از «ویروس های خطرناک کشنده» است. یکی از دلایل ترس بیش از حد از این ویروس، کمبود معلومات راجع به آن است. این ویروس برای نخستین بار در سال ۱۹۴۷ در اوگاندا شیوع یافت، اما تحقیقات زیادی راجع به آن تا به حال انجام نشده است. هنوز هیچ واکسنی برای مهار آن وجود ندارد.

در این زمینه کارشناسان معتقدند دلیلی وجود ندارد از این مرض دچار اضطراب و سرآسیمگی شویم. در این زمینه نیز یوناس شمیت شانازیت، متخصص ویروس شناسی در انستیتو برنهارد نوخت گفت:«ما نباید زیکا را با چ آی وی یا ابولا مقایسه کنیم، تا مردم آن را اشتباه درک نکرده و دچار این توهم نشوند که این ویروس، اچ آی وی جدید است.» این در حالی است که ویروس زیکا نیز یکی دیگر از بیماری‌ها و ویروس های نوظهور در عصر حاضر است که به دلیل تاثیر انسان بر طبیعت بروز کرده است. ویروس زیکا از زمان برگزاری المپیک برزیل مطرح شد. ابتدا این ویروس در آفریقا، حوالی جنگل زیکا و در نزدیکی دریاچه ویکتوریای اوگاندا شیوع پیدا کرد، اما به دلیل ارتباطات جهانی این بیماری منتشر و در دیگر نقاط جهان نیز ثبت شد.

هم اکنون این بیماری یک معضل بهداشتی خاص در کشور آمریکا محسوب می‌شود. سازمان بهداشت جهانی ویروس زیکا را در کشور آمریکا در وضعیت اضطرار اعلام کرده است. این بیماری توسط گزش یک پشه خاص منتقل می شود. این در حالی است که در کشور ما این پشه وجود ندارد. با توجه به اینکه چندی پیش حضور محدود این پشه در کشور اعلام شد، اما وزارت بهداشت و درمان به شکل موثر برای برخورد با این پشه وارد عمل شد. هم اکنون سه راه مشخص در زمینه انتقال این بیماری وجود دارد که عبارتند از گزش پشه، ابتلا از طریق آمیزش جنسی و انتقال از طریق مادر به جنین یا نوزاد. در کشور ما به دلیل عدم وجود پشه زیکا به نسبت ابتلا به این بیماری از طریق گزش پشه امکان‌پذیر نیست. در ضمن ابتلا به این بیماری به دلیل آمیزش جنسی نیز به طور نادر گزارش شده است. مهم‌ترین مساله انتقال این بیماری از طریق مادر به فرزند است.

در ضمن عارضه مشخص در ارتباط با انتقال این بیماری مساله کاهش رشد مغز است. به همین دلیل توصیه می شود افرادی که در محل شیوع ویروس زندگی می کنند مساله حاملگی شان را به تاخیر بیندازند. منشأ بروز بیماری‌های نوظهور ارتباطات گسترده افراد در دنیای کنونی است. این در حالی است که در گذشته ظهور یک بیماری در آمریکا و انتقال آن به قاره آفریقا بعید به نظر می رسید، اما به دلیل ارتباطات گسترده وقتی فرد درگیر بیماری می‌شود، به نسبت با انتقال افراد بیماری‌ها نیز منتشر می‌شود. در اصل نوع ارتباطات در دنیای امروز باعث شده تا کل جهان همچون دهکده ارتباطی شود و همین امر را می‌توان زمینه بروز انواع بیماری‌ها دانست. مساله آلودگی یکی از مهم‌ترین و حادترین مسائل ناشی از تمدن انسانی در جهان امروز به شمار می رود، چرا که از اعماق چند هزار متری زمین گرفته تا معادن، آب‌های تحت الارضی، بیوسفر، تروپوسفر و حتی در داخل هواپیماهای بلند پرواز و جو خارجی زمین، چرخه و سیستم حیات را مورد تهدید قرارداده است. بیماری‌های محیطی و زیست محیطی به شکل گسترده می توانند اکوسیستم را برای ظهور ناقل های خاص مستعد کند یا به شکل فیزیکی مساله ریزگردها می تواند عامل مهمی در بروز بیماری‌های تنفسی محسوب شود. با گذشت زمان بر مقاومت طبیعت افزوده می شود، اما برای برخورد با برخی از بیماری‌ها به ویژه زیکا به دلیل اینکه خود محدود هستند به هیچ عنوان هیچ لزومی برای تولید واکسن یا پادتن برای مقابله وجود ندارد. در برخی موارد تنوع ژنتیکی و تغییر شکل این ویروس به قدری شدید است که پادتن موثری برای این ویروس نمی‌توان ایجاد کرد. به هر حال ویروس ها هم موجودات هوشمند و از تنوع های ژنتیکی متعددی برخوردار هستند، اما در این زمینه می‌توان با پیشرفت و با استفاده از مهندسی ژنتیک به خیلی از بیماری‌های مهمی که معضل بهداشت عمومی‌اند پی برد.

* سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس