سلامت نیوز: زندگی و عمر آنقدر دراز و طولانی نیست که با غصه خوردن ، افسوس به گذشته و ترس از آینده سَر شود پس چه بهتر که این عمر چند ساله را با بیهوده به غم نشستن هدر ندهیم و همیشه شاد زندگی کنیم.

البته باید این را در نظر بگیریم که برای شاد بودن نباید منتظر باشیم تا یک علت بیرونی آن را در ما ایجاد کند و یا فردی از راه برسد و ما را بخنداند، شاد بودن و نشاط واقعی از درونِ ما بر می خیزد و این خودمان هستیم که باید با رفتارهایی چون گذشت و بخشش، مهربانی کردن، دوست داشتن، به خدا نزدیک شدن و ... نشاط همیشگی و پایدار را در خود ایجاد کنیم.

دکتر محمود برجعلی عضوهیئت علمی گروه روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی در گفتگو با شفقنا زندگی انسان را مجموعه ای از ابعاد وجودی در نظر می گیرد که عمده ترین این ابعاد عبارتند از جسمانی، روانشناختی، اجتماعی، هیجانی، عاطفی، معنوی و اخلاقی.

وی عنوان کرد: اگر بخواهیم یک انسان کامل را تعریف کنیم باید به ابعاد وجودی او به شکل مثبت و مناسب توجه کنیم، ابعادی که در این زمینه می تواند به شاکله یا شخصیت سالم انسان کمک کند بعد هیجانی ـ عاطفی یا سلامت روانشناختی است که در حقیقت شادی و نشاط یا خندیدن و شوخ طبعی از مولفه های آن هستند.

افراد دلشاد رفتارهای معنوی قوی تری دارند

این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: شادی و نشاط می تواند در انجام وظایف و تکالیفی که بر عهده انسان است به وی کمک کند. حتی در موارد دینی هم شاهد هستیم افرادی که دلشاد تر و امیدوارتر هستند رفتارهای معنوی شان با خدا نیز قوی تر است و با خدا بهتر راز و نیاز می کنند، وفای به عهد دارند و دل گرم تر هستند.

این روانشناس با اشاره به دو مفهموم شادی و نشاط گفت: آنچه که ما باید بیشتر به دنبال آن باشیم نشاط درونی است، غالبا رفتارهای کوتاه مدتِ سرور را شادی می گویند که معمولا علت های بیرونی دارد، اما آنچه که بیشتر باید به آن توجه کرد نشاط است چون نشاط، یک رفتار پایه دار در درون افراد است و افراد باید بیشتر در درون خود به دنبال مولفه های درونی بگردند.

چگونه نشاط درونی را همواره همراه داشته باشیم؟

برجعلی معتقد است: امیدوار زندگی کردن، فعال بودن، هدف داشتن در زندگی، پر تلاش بودن و ... نشاط های درونی ای هستند که همیشه با انسان همراه اند. رعایت مسایل دینی و اخلاقی به انسانها نشاط درونی می بخشد، فردی که وجدان بیداری دارد، دل کسی را نمی شکند، با اطرافیان خود مهربان است، تکالیف الهی، دینی و انسانی خود را انجام می دهد قطعا همیشه نشاط درونی را با خود همراه دارد و مسلما هر کس این دنیایش آباد باشد آن دنیایش هم آباد است.

او با اشاره به ابعاد زیستی نشاط نیز بیان کرد: امروزه ثابت شده است افرادی که شادی و نشاط در آنها بیشتر است دوپامین مغزشان نیز بیشتر ترشح می شود در نتیجه فرد از نظر جسمانی سرحال تر و سرزنده تر است. فردی که دلشاد باشد تکالیفش را نیز بهتر انجام می دهد و مثلا اگر کاسب باشد بهتر کار می کند یا اگر محصل باشد بهتر درس می خواند و ... ؛ بنابراین شادی و نشاط می توانند در روابط اجتماعی افراد مولفه اثرگذاری باشند.

این مدرس دانشگاه یادآور شد: باید چگونگی افزایش یافتن شور و شوق زندگی را به افراد آموزش دهیم اگرچه تلویزیون این روزها به این قضیه توجه کرده است.

شخصیت کودکانه داشته باشیم

برجعلی در ادامه اظهار داشت: حضرت عیسی (ع) می فرمایند « اگر می خواهید وارد سرزمین شادی شوید باید رفتار خود را مانند کودکان کنید». یعنی افراد باید ویژگی های شخصیتی کودکان را در خود تقویت کنند.

وی افزود: در حال حاضر یکی از مشکلات جدی ما احساس تعلقاتمان است. متاسفانه ما امروزه به وسایل که در اطرافمان وجود دارد از جمله تلفن همراه، کامپیوتر، اینترنت، ماشین و ... احساس تعلق داریم به طوری که اصلا اجازه نمی دهند اطرافمان را ببینیم.

این روانشناس بالینی ادامه داد: دنیای مجازی، اینترنت، کامپیوتر و ... بسیاری از روابط عاطفی و مهمانی های ما را از ما گرفته است؛ بنابراین تعلق ایجاد کردن یکی از عواملی است که شادی و نشاط را از ما می گیرد. کودکان معمولا زیاد احساس تعلق ندارند، خیلی سخت گیر، اهل کینه، نفرت و خشم نیستند.

از تعلقات زندگی فاصله بگیریم

برجعلی خاطرنشان کرد: پیامبر اسلام (ص) فرمودند «از دنیای بچه ها چند چیز را دوست دارم، بچه ها تعلقشان به زندگی خیلی کم است، بچه ها بیشتر به زمان حال توجه می کنند، کینه ای نیستند، زود قهر می کنند و زود هم می بخشند» به همین دلیل است که می گویند وقتی کودکان با هم دعوا می کنند در دعوایشان وارد نشوید.

او همچنین با اشاره به آیه 23 سوره حدید، بیان کرد: امروزه روانشناسان نیز می گویند که دو مورد از علت های اساسی مشکلات افراد این است که خیلی به گذشته افسوس می خورند و همچنین خیلی از آینده ترس دارند.

این مدرس دانشگاه اظهار داشت: امروز را ببینیم، به یکدیگر سخت نگیریم، رفتارهای انسانی نظیر مهربانی ، صمیمیت و .. را تقویت کنیم. متاسفانه کودکانمان نیز دارند مانند بزرگترها می شوند.

خندیدن حد و مرز ندارد اگر...

او در ادامه گفتگوی خود یادآور شد: خندیدن اندازه ندارد، فقط باید یادمان باشد که به تمسخر، لودگی و انحرافات اخلاقی کشیده نشویم. اگر خندیدن و شاد بودن عملکرد و رفتارهای سالم ما را تضییع نکند هیچ حد و مرزی ندارد، منتهی شرط این است که مزاحم دیگران نشویم و رفتارهایمان به دیگران خطر وارد نکند.

این روانشناس همچنین گفت: از آنجا که خندیدن بعد احساسی ما را قوی می کند از قدیم « خنده بر هر درد بی درمان دواست» ضرب المثل ما بوده است . یکی از اشکالات ما ضعیف بودن عواطف ماست که خندیدن می تواند بعد روانشناختی ما را تقویت کند.

برجعلی در پایان ضمن بیان اینکه باید فرهنگ دلشاد بودن را در مردم ایجاد کنیم عنوان کرد: در شادی و نشاط و خندیدن نیز تعادل باید برقرار باشد، اواخر سوره فرقان در حدود ده آیه ویژگی های افراد مومن را ذکر می کند که یکی از موارد آن متعادل بودن است.