سلامت نیوز:طبق تعریف پیمان‌نامه جهانی کودک که ایران نیز به آن پیوسته است به افراد زیر 18 سال کودک گفته می‌شود. ازدواج کودکان می‌تواند به شکل رسمی یا غیررسمی باشد. ازدواج کودکان مساله‌ای است که هم مربوط به پسران می‌شود و هم مربوط به دختران.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ،با این حال، بیشتر کودکانی که پایین‌تر از 18 سالگی ازدواج می‌کنند، دختران هستند. گزارشات نشان می‌دهد این ازدواج‌ها بیشتر به دلیل وضعیت بد اقتصادی و اجتماعی اتفاق می‌افتد. ازدواج کودکان با مسائل دیگری مانند بارداری و پیامدهای آن نیز همراه است. در ایران سن ازدواج برای دختران 13 سال و برای پسران 15 سال است که البته ازدواج زیر این سنین اگر با اجازه پدر و با رای دادگاه باشد مانعی ندارد.
آمارها چه می‌گوید؟
طبق آمار ثبت‌احوال ایران، در 9 ماه سال 92 آمار سن ازدواج برای دختران کمتر از 15 سال، حدود 31هزار نفر و برای پسران زیر 20 سال حدود 27هزار نفر بوده است. همچنین، سال 91، 40 هزار و 600 دختر کمتر از 15 سال و 43 هزار و 900 پسر زیر 20 سال ازدواج کردند. این آمار با توجه به آمار مشابه آن در سال 90 افزایش داشته است. در سال 90، 39 هزار و 800 ازدواج برای دختران زیر 15 سال و 48 هزار ازدواج برای مردان کمتر از 20 سال ثبت شده است. احمد تویسرکانی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفته است: ثبت ازدواج‌های زیر ۱۵ سالگی غیرقانونی است و موردی در این زمینه که پایین‌تر از سن قانونی ازدواجی به ثبت برسد سراغ ندارم. آنچه موجب نگرانی فعالان حوزه کودک شده است، شفاف نبودن آمارها و حتی در برخی موارد انکارکردن آمارهای پیشین در رابطه با ازدواج‌های کودکان است.
مسائل فرهنگی و اقتصادی؛ علل عمده ازدواج کودکان
عضو هیات‌مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان در این زمینه عنوان کرد: به‌صورت طبیعی از مسئولان انتظار نمی‌رود که در رابطه با مساله‌ای پنهان‌کاری کنند. ثریا عزیزپناه معتقد است: ارگان‌های متولی باید به سراغ این مساله باشند و با انجام کارهای پژوهشی آن را بررسی کنند. برای مثال، باید فهمیده شود که چه تعداد از این ازدواج‌ها به طلاق یا چه تعدادی به زایمان‌های زودرس و مرگ مادر و کودک منجر می‌شود. او عوامل فرهنگی، عرفی و اقتصادی را علل عمده ازدواج کودکان در ایران عنوان می‌کند و می‌گوید: با انکار یا تکذیب این پدیده کمکی به حل آن نمی شود. به گفته عزیزپناه، با بررسی این مساله می‌توان به دلایل طلاق در جامعه نیز پی برد. عضو هیات‌مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان معتقد است که صرف بلوغ جسمی تضمینی برای زندگی مشترک نیست و مهم‌ترین مشکلی که در سنین پایین وجود دارد این است که با توجه به مقتضیات زمان و پیچیدگی زندگی فعلی این کودکان آمادگی تشکیل زندگی را ندارند. عزیزپناه می‌افزاید: سن مشارکت در اجتماع 18 سال است ازجمله دریافت گواهینامه رانندگی یا شرکت در انتخابات؛ برای انتخاب فرد اصلح برای زندگی نیز باید در سطوح اجتماعی مشارکت داشت. او با بیان اینکه نگرانی دیگر فعالان حوزه کودک ازدواج‌های ثبت نشده است، بیان می‌کند: هر مساله اجتماعی که نادیده گرفته شود به‌صورت آسیب‌های اجتماعی نمود پیدا می‌کند.
18 سالگی؛ سن مناسب ازدواج برای زنان
در همین زمینه، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه رابطه جنسی با ازدوج شروع می‌شود، می‌گوید: سن شروع رابطه جنسی به بلوغ جنسی، بلوغ فکری و اقتصادی بستگی دارد. به گفته سیامک مره‌صدق در شرایط جامعه ما، حداقل سن ازدواج برای مردان 20 تا 22 سال و برای زنان 18 سال است. اگر زودتر از این ازدواج اتفاق بیفتد، استثناست نه قاعده. او بر فراهم بودن امکانات شغلی، رفاهی، اقتصادی و بلوغ فکری به‌عنوان عوامل مهم در ازدواج تاکید می‌کند و می‌افزاید: یک فرد برای ازدواج باید از نظر فکری نیز مستقل باشد. مره‌صدق ادامه می‌دهد: مطابق با آنچه علم پزشکی می‌گوید، سن باردارشدن از 18 سالگی شروع می‌شود و تا 36 سالگی فرصت برای بارداری وجود دارد. به گفته این نماینده مجلس، رشد دختران تا سن 16 سالگی با شیب تندی وجود دارد بنابراین، بهترین کار این است که سن باردار شدن به بالای 16 سال موکول شود. مره‌صدق بیان می‌کند: در سنین پایین، منابع غذایی برای مادر و کودک پایین‌تر است. همچنین به دلیل آهنگ رشد زنان، بارداری زودهنگام منجر به پوکی استخوان در سنین بالا می‌شود. عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، رشد نامناسب جسمی و مغزی جنین را از نتایج بارداری زودهنگام عنوان می‌کند که سبب می‌شود کودک توانایی‌های لازم را نداشته باشد. او معتقد است: در هر شرایطی ممکن است ازدواجی رخ دهد که زودتر از سن ایده‌آل باشد. در این صورت باید سعی شود سن بارداری به تاخیر بیفتد. او مسائل فرهنگی و عرف را از عوامل عمده ازدواج‌های زودهنگام می‌داند که حل آن زمان‌بر است. او معتقد است: اگر قانون نیز تغییر کند، راه‌های دورزدن قانون وجود دارد و در این صورت ازدواج‌های ثبت‌نشده افزایش پیدا می‌کند و منجر به نقض حقوق زنان می‌شود.
بلوغ جنسی، روانی و فکری ملاک ازدواج باشد
بک حقوقدان نیز می‌گوید: سن مشروعیت قانونی برای ازدواج در بیشتر کشورهای دنیا همان سن رشد یعنی 18 سال است. به گفته مونیکا نادی درحال حاضر ازدواج دختران بالاتر از 13 سال و پسران بالای 15 سال جایز است. با این حال ازدواج‌های زیر 13 سال برای دختران و 15 سال برای پسران باطل نیست. او ادامه می‌دهد: ازدواج زیر سنینی که ذکر شد منوط به اجازه ولی و رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه است. به گفته این عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان، از نظر حقوقی ازدواج زیر این سنین باطل نیست و تنها اتفاقی که می‌افتد این است که سردفتر دچار مسئولیت می‌شود. نادی بیان می‌کند: با توجه به مقتضیات اجتماعی و فرهنگی فعلی می‌توانیم میان بلوغ جسمی با بلوغ جنسی، روانی و فکری تفکیک قائل شویم و با پایبندی به شرع آن را ملاک ازدواج قرار دهیم. این حقوقدان معتقد است: راه برای فرار از قانون وجود دارد چراکه خلاء‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مانند فقر و اعتیاد از عوامل عمده این ازدواج‌هاست. او ادامه می‌دهد: با این نوع ازدواج‌ها نه‌تنها خود کودکی که ازدواج کرده است، آسیب می‌بیند بلکه فرزندان او نیز آسیب می‌بینند.
نظر شما