سلامت نیوز : گاهی حرف‌هایی از دل پژوهش‌های علمی بیرون می‌آید که اصلا با شنیده‌ها و مهم‌تر از آن اساسا با فهم عرفی دانشمندان نمی‌خواند. طبیعی است در چنین مواردی به آسانی نباید آموزه‌های بهداشتی و درمانی رایج را کنار گذاشت و صد البته به عهده دانشمندان هر شاخه‌ای است که چنین یافته‌هایی را توضیح دهند یا در صدد آزمون دقیق‌تر آنان برآیند. یکی از این همین حرف‌های عجیب و در عین حال معمایی، یافته‌های جسته گریخته‌ای است که گاهی درباره چاقی به گوشمان می‌خورد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از مجله سیب ؛ طی سال‌های اخیر گاهی می‌شنویم چاقی می‌تواند از بروز مرگ و میر ناشی از دیابت نوع 2 جلوگیری کند! هرچند این حکم نتیجه مطالعاتی معدود و محدود است، با این حال بویژه در میان دانشمندان این پرسش مهم را برانگیخته است که آیا واقعا چاقی در عین تمام معضلاتی که به همراه دارد، می‌تواند در پیشگیری از دیابت مفید واقع شود.
واقعیت این است که این یافته‌ها به هیچ وجه با نتایج بخش اعظمی از تحقیقات دانشمندان سازگاری ندارند. نتایج عمده پژوهش‌های گذشته نشان می‌دهد اضافه وزن یا چاقی، افراد را در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت، سرطان و حتی مرگ زودرس قرار خواهد داد.
نمونه‌ای از این مطالعات محدود، پژوهشی است که سال 2012 در مجله JAMA منتشر شده است. این پژوهش 2625 فرد را که بتازگی تشخیص داده شده به دیابت نوع 2 مبتلا هستند مورد مطالعه قرار داده که از آنها تنها 12 درصد وزن طبیعی داشته‌اند و بقیه دارای اضافه وزن یا چاقی بوده‌اند. در میان این افراد با کمال تعجب مشاهده شده است افراد دارای وزن بیشتر که به دیابت مبتلا بودند بیشتر از دیابتی‌های لاغرتر عمر کردهاند!
دانشمندان دقیقا نمی‌توانند توضیح دهند که چرا در این پژوهش افراد سنگین‌تر بیشتر عمر کردهاند، اما احتمال می‌دهند ژنتیک یا شاید نوع خاصی از چربی که برخی افراد چاق در بدن خود انباشته می‌کنند و افراد دارای وزن طبیعی از آن بی‌بهره‌اند در این مساله نقش موثری داشته باشد. اما مطالعه گسترده‌ای که نتایجش در New Journal of Medicine منتشر شده، نظریه «فواید چاقی» را ابطال می‌کند. محققان دست‌اندرکار این پژوهش معتقدند فواید چاقی آن هم ضد دیابت بیشتر شبیه یک افسانه است و به هیچ وجه واقعیت ندارد.
خانم دیدر توبیاس سرپرست این گروه پژوهشی، از دانشکده سلامت عمومی هاروارد، به آسوشیتد پرس گفته است: «ما چنین تاثیرات محافظتی را به هیچ وجه مشاهده نکرده‌ایم. [به عکس ادعاهای فوق] پایین‌ترین میزان خطر [مرگ و میر ناشی از دیابت نوع 2] در میان افراد دارای وزن طبیعی مشاهده شده است.»
توبیاس و همکارانش 11427 زن و مرد را که به دیابت مبتلا بودند مورد بررسی قرار دادند. زنان همگی پرستار و مردان نیز از افراد شاغل در امور بهداشتی و درمانی بودند. آنها این افراد را بر مبنای BMI (یا همان شاخص توده بدنی‌شان) به گروه‌های متفاوتی تقسیم کردند. به این ترتیب که افراد دارای BMI بیش از 25 را در دسته «افراد دارای اضافه وزن» و افراد دارای BMI بیش از 30 را در دسته «افراد چاق» قرار دادند.
پس از 15 سال، این دانشمندان میزان مرگ شرکت‌کنندگان را مورد بررسی قرار داده و دریافتند افراد دارای BMI بین 5/22 تا 25، که افراد دارای وزن طبیعی تلقی می‌شوند، در معرض کمترین خطر مرگ ناشی از دیابت قرار دارند.
این پژوهشگران همچنین زیرگروه‌های این دسته‌ها را نیز بررسی کردند و دریافتند برای افراد زیر 65 سال، خطر مرگ ناشی از دیابت با افزایش وزن بدن بالا می‌رود.
طبق یافته‌های آنان همین الگو برای افراد سیگاری نیز برقرار است، یعنی میزان مرگ و میر ناشی از دیابت در این گروه سنی در افراد سیگاری بیشتر است.
این یافته‌ها باید این ذهنیت غلط را پاک کند که برخورداری از کیلوگرم‌های اضافی سپری محافظتی در برابر خطر عوامل ابتلا به دیابت یا مرگ ناشی از آن خواهد بود؛ برعکس باید نگران این کیلوگرم‌ها باشیم، زیرا مطابق یافته‌های پژوهش اخیر، اضافه وزن و چاقی عامل بسیار خطرناکی برای مرگ ناشی از دیابت به شمار می‌رود.
درست است که اندکی اضافه وزن شاید تاثیر چندانی در افزایش خطر مرگ ناشی از دیابت نداشته باشد، با این حال پزشکان نکته مهمی را گوشزد می‌کنند که هرگز نباید از آن غافل بود: به محض این‌که روند افزایش وزن در فردی آغاز شود، بسیار سخت می‌توان آن را متوقفش کرد. به همین دلیل توصیه‌های مکرر قدیمی اما موثر همچنان پابرجاست: اگر می‌خواهید به دام بیماری‌های مزمنی مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی نیفتید، بهترین راه آن است که BMI خود را در میزان طبیعی حفظ کنید.
ـ BMI عددی است که از تقسیم وزن (برحسب کیلوگرم) بر مجذور طول قد (برحسب متر) به دست می‌آید و مقدار طبیعی آن بین 19 تا 25 است. هرچه این عدد به 5/22 نزدیک‌تر باشد، وزن فرد متناسب‌تر است.
نظر شما