چرا آزمایش عملکرد کبد اهمیت دارد؟

LFT ها می توانند به ارزیابی عملکرد کبد و شناسایی هر گونه مشکل کمک کنند. این موارد معمولاً برای غربالگری شرایطی مانند هپاتیت، سیروز کبدی و عوارض جانبی ناشی از هر داروی خاصی ضروری هستند. همچنین می تواند درمان یک بیماری خاص کبدی را کنترل کند.

عملکرد کبد چطور بررسی می شود؟

انواع مختلفی از تست های عملکرد کبد را می توان انجام داد که هر کدام به جنبه های مختلف عملکرد کبد نگاه می کنند. آزمایشات رایج شامل اندازه گیری بیلی روبین، آلانین ترانس آمیناز (ALT)، آسپارتات ترانس آمیناز (AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، آلبومین و پروتئین کل، L-لاکتات دهیدروژناز (LD) و گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) می باشد.

• بیلی روبین: این بیلی روبین در طی تجزیه گلبول های قرمز تولید می شود و در مدفوع یافت می شود. افزایش سطح بیلی روبین ممکن است به وضعیتی مانند یرقان اشاره کند.
• آلانین ترانس آمیناز (ALT): این آنزیم به تجزیه پروتئین رژیم غذایی به انرژی برای کبد کمک می کند. سطوح بالای ALT نشان دهنده آسیب کبدی است.
• آسپارتات ترانس آمیناز (AST): این آنزیم مشابه ALT در جریان خون وجود دارد و به کبد در تجزیه اسیدهای آمینه کمک می کند.
• آلکالین فسفاتاز (ALP): این آنزیم دیگری است که در کبد یافت می شود و به تجزیه پروتئین کمک می کند که در استخوان ها نیز یافت می شود.
• آلبومین و پروتئین کل: آلبومین به محافظت از بدن در برابر عفونت ها کمک می کند. وقتی این پروتئین ضروری در کبد کم باشد، نشان دهنده آسیب کبدی است.
• L-لاکتات دهیدروژناز (LD) : سطوح بالای LD می تواند نشان دهنده آسیب کبدی باشد، اما در همه موارد یک شاخص واضح نیست.
• گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) : آنزیم دیگری که در خون یافت می شود و سطوح بالای آن را می توان به عنوان نشانه هایی از آسیب کبدی تفسیر کرد.

چگونه برای آزمایش عملکرد کبد آماده شویم؟

اگر پزشک آزمایش‌های عملکرد کبد (LFT) را تجویز کرده است، مهم است که بدانید چگونه برای آن‌ آماده شوید. برای برخی از آزمایشات، خون گرفته خواهد شد. برای کمک به انجام یکنواخت فرآیند، توصیه می شود موارد زیر را انجام دهید:

• در روزهای منتهی به آزمایش خون LFT مایعات زیادی بنوشید. این کار به هیدراته نگه داشتن رگ های شما کمک می کند و خون گیری را برای فلبوتومیست آسان تر می کند.
• حداقل 24 ساعت قبل از آزمایش از مصرف الکل خودداری کنید. الکل می تواند در عملکرد کبد اختلال ایجاد کند و نتایج آزمایش را منحرف کند.
• در روزهای منتهی به آزمایش از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید. یک کبد سالم زمانی بهترین عملکرد را دارد که به خوبی تغذیه شود.
• در مورد هر دارویی که مصرف می کنید با پزشک خود صحبت کنید. برخی از داروها می‌توانند بر روی تست‌های عملکرد کبد تأثیر بگذارند، بنابراین پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دوز شما داشته باشد یا مصرف آنها را به طور موقت متوقف کند.
• قبل از انجام آزمایش، احتمالاً از شما خواسته می شود 8 تا 12 ساعت ناشتا باشید. این بدان معناست که در این مدت به جز آب نباید چیزی بخورید یا بنوشید. روزه گرفتن به اطمینان از نتایج دقیق آزمایش کمک می کند.

نتایج تست عملکرد کبدی چیست؟

نتایج طبیعی برای آزمایش های عملکرد کبد ممکن است بسته به آزمایش خاصی که انجام می شود متفاوت باشد.

برای مرجع، در اینجا نگاهی به سطوح تست نرمال در میان مردان بزرگسال می اندازیم.

نتایج آزمایش خون با محدوده استاندارد برای آزمایش‌های معمول عملکرد کبد عبارتند از:

ALT

7 تا 55 واحد در لیتر (U/L)

AST

8 تا 48 U/ L

ALP

40 تا 129 U/ L

آلبومین

3.5 تا 5.0 گرم در دسی لیتر (g/dL)

پروتئین کل

6.3 تا 7.9 گرم در دسی لیتر

بیلی روبین

0.1 تا 1.2 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL).

GGT

8 تا 61 U/ L

LD

122 تا 222 U/ L

PT

9.4 تا 12.5 ثانیه

این نتایج برای مردان بالغ معمولی است. نتایج محدوده استاندارد ممکن است از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد. همچنین ممکن است برای زنان و کودکان کمی متفاوت ترباشند.

پزشک شما از نتایج برای کمک به تشخیص بیماری یا تصمیم گیری در مورد درمان مورد نیاز شما استفاده می کند. گاهی اوقات ممکن است از آزمایش خون و تصویربرداری اضافی برای کمک به تشخیص استفاده شود. اگر قبلاً بیماری کبدی دارید، آزمایش‌های عملکرد کبد می‌تواند به تعیین چگونگی پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان کمک کند.

توجه به این نکته مهم است که فقط به این دلیل که نتایج آزمایش در محدوده طبیعی است، لزوماً به این معنی نیست که کبد عملکرد مطلوبی دارد. به طور مشابه، اگر نتایج خارج از محدوده طبیعی باشد، لزوماً به این معنی نیست که مشکلی در کبد وجود دارد. برای به دست آوردن یک تصویر کامل، تست های عملکرد کبد باید با سایر اطلاعات بالینی مانند علائم، سابقه پزشکی و یافته های معاینه فیزیکی تفسیر شوند.