بچه‌ها به جای نشستن در کلاس‌های درس،حالا می‌توانند کناروالدین‌شان در خانه، به تماشای تلویزیون و بازی‌های ویدئویی بپردازند. مسئولان هم با یک تیر، دو نشان می‌زنند: هم از فشار اجتماعی کاسته می‌شود و هم بهانه‌ای برای عدم اقدام جدی در برابر بحران آلودگی هوا فراهم می‌کنند!
این روزها شاخص آلودگی هوا در کلانشهرها به بالاترین حد خود رسیده و هیولای عظیم‌الجثه‌ای از دود و آلاینده‌ها را به جان‌مان انداخته، مسئولان اما سال‌هاست جز چند راه‌حل تکراری و موقتی انگار هیچ تدبیر دیگری برای نجات جان‌مان از چنگال این غول هولناک ندارند. مثلا درحالی که قانون هوای پاک و ده‌ها راهکار کارشناسانه برای حل این معضل چندین و چندساله در قفسه دستگاه‌های دولتی خاک می‌خورد، مسئولان راه‌حلی کم هزینه و بدون دردسر، مثل تعطیلی مدارس را درحالی پیش می‌گیرند که خود این راه‌حل به‌ظاهر ساده، معضلی در آینده تحصیلی دانش‌آموزان خواهد بود!
تدبیر دوسر باخت
طبق تحقیقی که توسط پژوهشگران دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۸ درخصوص تأثیر آلودگی هوا بر سلامت و آموزش دانش‌آموزان انجام شد، نشان داد که تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا موجب کاهش محدود آلودگی می‌شود اما این تعطیلی‌ها تأثیر منفی زیادی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دارد. در این تحقیق تأکید شد که دانش‌آموزان به دلیل تعطیلی‌ها با افت سطح یادگیری مواجه می‌شوند و این به‌ویژه در مقاطع حساس تحصیلی مثل پایه‌های ابتدایی و دبیرستان، تأثیرات منفی بیشتری دارد.علاوه‌بر این، برخی مدارس برای جبران این تعطیلی‌ها، برنامه‌های آنلاین آموزشی را درنظر گرفته‌اند اما بسیاری از دانش‌آموزان به دلیل دسترسی محدود به اینترنت یا تجهیزات مناسب از آموزش آنلاین بهره‌مند نشده‌اند.
دود آلودگی هوا در چشم سیستم آموزشی کشور
تعطیلی مدارس در شرایط بحرانی مثل زمانی که شاخص آلودگی هوا به بالاترین حد سالانه خود می‌رسد، شاید از دید مسئولان راه‌حلی موقت و کم‌هزینه برای کاهش فشارهای اجتماعی و مدیریتی باشد اما اثرات آن در بلندمدت می‌تواند آسیب‌زننده باشد. چراکه این تعطیلی‌ها نه‌تنها به معنای توقف آموزش برای مدت کوتاه است بلکه در بسیاری از مواقع، موجب ایجاد شکاف‌های آموزشی و افت تحصیلی می‌شود.زمانی که دانش‌آموزان به مدت طولانی ازفضای آموزشی دورمی‌افتند،این تعطیلی‌ها به‌سرعت درروند پیشرفت تحصیلی‌شان اثرگذار خواهد بود. در چنین شرایطی،افت تحصیلی به عنوان یک پیامد طبیعی وبلندمدت، درسطح وسیعی خود را نشان می‌دهدکه درنهایت می‌تواندبه کاهش کیفیت آموزش درسیستم آموزشی کشور منجرشود.این درحالی است که برای حل مشکلات، نیاز به راهکارهای ساختاری و پایدارتر است، نه فرار از واقعیت از طریق تعطیلی‌های مداوم و بدون توجه به پیامدهای آن!
تدبیر آموزش و پرورش چیست؟
سیدمحمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش دولت دوازدهم در گفت‌وگو با جام‌جم با بیان این‌که مسلم است تعطیلی مدارس به دلیل شرایط آب و هوایی اجتناب‌ناپذیر بوده و نمی‌توان دانش‌آموزان را در شرایط پرخطر به مدرسه فرستاد، می‌گوید: آنچه مهم است این است که نظام آموزش و پرورش برای این اختلال در وضعیت درسی دانش‌آموزان چه برنامه‌ای پیش‌بینی کرده است. وی می‌افزاید: براساس تقویم آموزشی به طور میانگین ۲۰۰ روز آموزشی برای یادگیری محتوای تعیین‌شده برای حضور دانش‌آموزان در مدارس لازم است اما وقتی این روزها ۲۰ درصد کاهش پیدا می‌کند، قطعا در یادگیری بچه‌هاو بنیه علمی آنها درسال‌های بعد تاثیر می‌گذارد. بطحایی با بیان این‌که یکی از راه‌های جبران این تعطیلی‌ها استفاده از آموزش مجازی است، می‌گوید: اگرچه استفاده از آموزش مجازی یکی از راهکارهای جبران عقب‌ماندگی درسی دانش‌آموزان است اما مطالعات در کشورهای پیشرفته هم اثبات می‌کند که این نوع آموزش در مقایسه با آموزش حضوری، اثربخشی قابل قبولی را در دانش‌آموزان ندارد. وزیر آموزش و پرورش در دولت دوازدهم با بیان این‌که باید دوره‌های حضوری و جبرانی برای این عقب‌افتادگی‌ها درنظر گرفته شود، ادامه می‌دهد: اگرچه در کشورهای دیگر هم در شرایط خاص ممکن است مدارس را تعطیل کنند اما فرق ما با آن کشورها در این است که نظام آموزشی ما به‌شدت متمرکز است اما کشورهای دیگر تمرکزشان کمتر است.این مسأله حتی باعث ایجاد تبعیض میان دانش‌آموزان شهرهای مختلف نیز می‌شود، بنابراین اصلی‌ترین عاملی که دراین زمینه موثر است،بحث افزایش یا کاهش تمرکزاست؛چراکه وقتی در کشوری نظام آموزشی با تمرکز کمتری مواجه است، معلم و کارکنان می‌توانند با انعطافی که دارند، این خلأ را در قالب برنامه‌های دیگر جبران کنند.وی درپایان تاکید می‌کند:مابایدمطالعات تطبیقی درمورد روش‌های قابل استفاده در کشورهای دیگر را به‌روزرسانی کنیم و آن بخشی که در کشور ما قابل اجرا است را به‌کار گیریم.
در روزهایی که آسمان تهران رنگی تیره به خود می‌گیرد و نفس کشیدن به یک چالش تبدیل می‌شود، مسئولان با راهکاری جالب و خلاقانه به میدان می‌آیند: تعطیلی مدارس! گویی که این تصمیم، معجزه‌ای است که می‌تواند تمام مشکلات آلودگی هوا را به یکباره حل کند.
نظر شما