سلامت نیوز: موضوعاتی مثل اعتماد به پزشك یا داشتن پزشك خانواده ریشه در مباحث جدیتر و اصولی تری مانند سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی دارد.
سرمایه اجتماعی مفهومی جامعهشناسی است که در تجارت، اقتصاد، علوم انسانی و بهداشت عمومی جهت اشاره به ارتباطات درون و مابین گروهی از آن استفاده میشود. اگرچه تعاریف مختلفی برای این مفهوم وجود دارد اما در کل سرمایه اجتماعی بهعنوان نوعی «علاج همه مشکلات» جامعه مدرن تلقی شده است. ایده اصلی این است که «شبکههای اجتماعی دارای ارزش هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند،همانطور که پیچگوشتی (سرمایه فیزیکی) یا تحصیلات دانشگاهی (سرمایه انسانی) هم به صورت فردی و هم در شکل جمعی میتوانند موجب افزایش بهرهوری شوند، ارتباطات اجتماعی هم بر بهرهوری افراد و گروهها تأثیر میگذارند».
تحقیقات رو به رشد پیرامون سلامتی نشان میدهد که وجود سرمایه اجتماعی در شبکههای اجتماعی و اجتماعات، حافظ سلامتی است. افرادی که در شبکه یا اجتماعی غنی از حمایت، اعتماد عمومی، اطلاعات و هنجارها زندگی میکنند، منابعی در اختیار دارند که بر سلامت آنها اثر مثبت میگذارد. بهطور مثال، یک بیمار سرطانی میتواند بدین طریق اطلاعات، پول یا حمایت روانی را که برای درمان و بهبود نیاز دارد، به دست آورد. سرمایه اجتماعی مشوق اعتماد عمومی و عضویت در گروهها نیز هست. این عوامل میتوانند افراد را از رفتارهایی همچون کشیدن سیگار و میگساری که برای سلامتی مضر هستند، بر حذر دارند .
از طرف دیگر سرمایه اجتماعی میتواند مضر سلامتی هم باشد. اگرچه مطالعات معدودی در زمینه ارزیابی سرمایه اجتماعی در اجتماعات تبهکاران انجام شده است اما از همین اطلاعات محدود چنین برداشت میشود که سرمایه اجتماعی اثر منفی در اجتماعات درهم شکسته دارد. همنشینهای منحرف به کمک تعاریف مطلوبشان و فرصتهایی برای یادگیری که هنجارهای شبکه فراهم میکنند، مشوق رفتارهای انحرافی هستند. اگرچه در همان اجتماع، اصلاح هنجارها (یعنی جایگزینی همنشینان منحرف با نمونههای مثبت) میتواند مثمرثمر باشد.
سلامت به مفهوم سلامت جسمی، روحی، روانی و اجتماعی یکی از نعمتهای خداوندی است که تأمین آن در بندهای سوم و چهلوسوم قانون اساسی ایران مورد تأکید قرار گرفته است. حفظ و ارتقای سلامت مردم، موضوعی چند عاملی است که جهتیابی علمی برنامهها را برای ارتقای سلامت میطلبد. دکتر سعید صادقیه اهری عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در پاسخ به این پرسش كه آیا برای ارتقای سلامت مردم تنها نیازمند دارو، تخت بیمارستانی و خدمات پیشرفته تخصصی هستیم؟ میگوید: اعتماد یکی از مهمترین عوامل در ارایه و دریافت مناسب خدمات بهداشتی- درمانی و تمکین بیمار از پزشک و درنهایت بهبود بیمار است؛ یکی از عناصر مشخص و مهم سرمایه اجتماعی که کاهش آن در روابط بین پزشکان و ارتباط بین بیماران و پزشکان درواقع به معنی افت سرمایه اجتماعی در بین مردم و بخشی از ارایهکنندگان خدمات پزشکی است آثار آن را در سرگردانی بیماران بین متخصصان مختلف برای تأیید یا رد یک تشخیص یا ضرورت یک اقدام تشخیصی و درمانی شاهدیم. چنین وضعیتی بهطور مستقیم هزینههای بیماران و صندوقهای بیمهگر را افزایش میدهد و بر آلام بیماران میافزاید.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: رسانهها در بهبود نظام سلامت با ما همراه باشند و باید با اطلاعرسانی صحیح و سالم طوری رفتار کنند که به اعتماد مردم نسبت به پزشکان ضربه زده نشود.
چندی پیش، «سیدحسن قاضیزادههاشمی» وزیر بهداشت در حاشیه دیدار خود با جمعی از مراجع تقلید در قم گفته بود امروز مراجع تقلید، جامعه پزشکی را تشویق کردند و تأکید داشتند که سلامت مردم در اختیار گروه پزشکان است و عقیده داریم در همه صنوف، خطا موجود است اما رسانهها باید به نحوی به مردم اطلاعرسانی کنند که اعتماد آنها نسبت به اطبا ضربه نبیند. وی در پاسخ به سوالی در مورد ارتقای کیفیت ویزیت بهخصوص در مراکز آموزشی، بیان کرد: ما به برخی تغییر رفتارها نیاز داشتیم، چرا که در چند دهه گذشته برخی تصمیمات نادرست گرفته شده بود، لذا تغییر برخی رفتارها نیاز به زمان دارد.
همانطور كه از سعی و تلاش دستاندركاران وزارت بهداشت بر میآید، تلاشهای جدی و جدیدی در حال صورتگیری است. خانوادهها در صورتی كه اعتمادشان به پزشكان و برنامههای وزارت بهداشت جلب شود، گام بلندی در جهت سلامت اجتماعی برداشته میشود. گامی كه موجب خواهد شد این سلامت به سرمایه اجتماعی مبدل شود.
نظر شما