سلامت نیوز : به رغم آنكه كارشناسان محیط‌زیست نسبت به قرار گرفتن هوای پایتخت در وضعیت «اضطرار» از مدت‌ها پیش هشدار داده بودند، اما تصمیم‌گیری مسئولان دولتی برای مقابله با این شرایط تنها به تعطیلی پایتخت ختم شد. این در حالی بود كه با وجود گذشت 15 سال از تشكیل كارگروه كاهش آلودگی هوا تصمیم‌گیری‌های این كارگروه نتوانست سایه سنگین آلودگی هوا را از سر پایتخت نشینان بردارد. امسال نیز كارگروه كاهش آلودگی هوای تهران تعطیلی را به عنوان آخرین راهكار پیش روی مسئولان و شهروندان قرار داد. این در حالی است كه به گفته كارشناسان محیط‌زیست خسارات ناشی از آلودگی هوا در کلانشهرها هفت تا هشت میلیارد تومان است که این رقم معادل رقمی است که برای واردات بنزین یا تولید آن صرف می‌شود.اما در این میان حجت‌الاسلام و المسلمین پورمحمدی، رئیس سازمان بازرسی كل كشور بر این باور است كه هیچ ارگان مشخصی پاسخگوی آلودگی هوا نیست و از همه مهم‌تر اینكه تعطیلی شهر نیز تنها راه حل معضل آلودگی هوا نمی‌تواند باشد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ شاید تاكید مجدد بر گسترش حمل‌و‌نقل عمومی كه در طول این سال‌ها مدیریت شهری، شورای شهر تهران، نمایندگان مجلس و تمامی كارشناسان شهری نیز بر آن تاكید دارند، این روزها تكرار مكرراتی باشد كه مسئولان دولتی توجه یا بهتر است بگوییم كه تمایلی به اجرای آن ندارند. در حالی كه تهران از خواب پاییزی تعطیلی چند روزه ناشی از تشدید آلودگی هوا بیدار می‌شود كه برخی مسئولان هنوز در خواب زمستانی به سر می برند و با بی توجهی نسبت به اختصاص اعتبارات قانونی مورد نیاز گسترش حمل و نقل عمومی به عنوان مهم‌ترین راهکار کاهش آلودگی هوا، شهروندان تهرانی را همچنان مورد بی‌مهری قرار می‌دهند. سیدجعفر تشكری‌هاشمی، معاون حمل‌و‌نقل و ترافیك شهردار تهران در این باره به روزنامه تهران امروز می‌گوید: «یکی از مشکلات مهم تهران و یکی از مشکلات عمده شهروندان تهرانی آلودگی هواست که هر چند سابقه تاریخی آن به بیش از چهار دهه قبل باز می‌گردد اما در این مدت نه تنها مشکل آلودگی هوای تهران کاهش نیافته بلکه افزایش نیز یافته است.» معاون شهردار تهران اعتقاد دارد كه به رغم وجود مشکلات اقلیمی‌ای كه تهران دارد اما مهم ترین عامل آلودگی هوای تهران آلاینده‌های متحرکند. تحقیقات نشان می‌دهد كه وسایل حمل‌و‌نقل موتوری عامل تولید 80‌درصد آلودگی هوا هستند، این در حالی است كه عواملی نظیر افزایش تعداد وسایل نقلیه، میزان سفرهای روزانه و حجم مصرف سوخت، آثار زیانباری بر سلامت جسمی و روحی شهروندان بر جای گذاشته است.

سید جعفر تشكری هاشمی در این باره به روزنامه تهران امروز می‌گوید: «مدیریت شهری تهران برای افزایش سهم حمل و نقل عمومی از طریق ساخت و گسترش سامانه ریلی (مترو) و راه‌اندازی و توسعه سامانه اتوبوس‌های تندرو (BRT) در چند سال اخیر که کاهش آلاینده‌ها از جمله نتایج آن است، گام‌های بلندی بر داشته است.»معاون حمل‌و‌نقل و ترافیك شهردار تهران با تاکید بر اینکه مدیریت شهری در بحث آلودگی هوا تنهاست،یادآور می‌شود: «اینکه تنها شهرداری تهران خود را مسئول بداند و به رغم هم محدودیت های پیش رو بخشی از مسئولیت‌های برنامه جامع کاهش آلودگی هوای شهر تهران را به تنهایی انجام دهد، کافی نیست بلکه باید سایر دستگاه‌های دست اندرکار نیز مسئولیت‌های خود را در قبال این برنامه و کاهش آلودگی هوای شهر تهران و در واقع در مقابل سلامتی شهروندان تهران انجام داده و آنها نیز به تکالیف و وظایف خود عمل کنند.»

نامه‌نگاری شورای شهر تهران به دولت و مجلس

در طول این سال‌ها یكی از موضوعاتی كه به صورت مكرر مورد نقد و بررسی اعضای شورای شهر تهران قرار گرفت، دلایل اجرا نشدن طرح جامع كاهش آلودگی هوا در تهران بود. به همین علت اعضای شورای شهر در آخرین جلسه علنی خود قبل از تعطیلات پایتخت بر اثر افزایش آلودگی‌ هوا بار دیگر تصمیم گرفتند تا طی نامه‌ای از دولت و مجلس بخواهند تا برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در تهران اجرایی شود. معصومه ابتكار،‌ رئیس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران اعتقاد دارد كه تعطیلی دوروزه پایتخت اثرات منفی‌ای بر اقتصاد شهروندان تهرانی خواهد گذاشت كه شورای شهر تهران در این باره نباید سکوت كند. او تاكید می‌كند: «معضل آلودگی هوا راه حل دارد اما مسئولان با ادبیاتی از این معضل یاد می‌کنند، که گویی این مهم لاینحل است.» برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در سال 78 به تصویب رسید و اجرای آن تا سال 84 باعث شد تا 80 در صد آلودگی خودرو‌ها کاهش یابد و سرب از سوخت حذف شده و در این میان اقداماتی که برای خروج خودروهای گازوئیل‌سوز انجام شد نیز باعث شد تاثیرات اجرای این برنامه در آن سال‌ها در کاهش آلودگی هوای شهر تهران قابل لمس و اثرگذار باشد.

معصومه ابتكار یادآور می‌شود: «هرچند پیش نویس بازنگری برنامه جامع کاهش آلودگی هوا تهیه و به تصویب هیات دولت هم رسیده است امابه گفته برخی مسئولان در این امر، خبری از اجرای بندهای این برنامه نیست و اصولا سازو‌کار جدی مدیریتی وجود ندارد.» اما حمزه شكیب، رئیس كمیسیون توسعه و عمران شورای شهر تهران پیشنهاد می‌دهد شورای شهر باید کار عملی‌تری انجام دهد. او در این باره می‌گوید: «می‌توانیم کمیته‌ای تشکیل دهیم که شورا هماهنگ‌کننده بین دستگاه‌های مختلف دولتی و نهادهای مربوطه باشد. چراکه برای کاهش آلودگی هوای تهران و کاهش ترافیک که یکی از دلایل آلودگی است، برنامه‌هایی تهیه و تدوین شده است که باید اجرایی شوند. این کمیته می‌تواند پیگیر این موضوعات باشد.»

هیچ ارگان مشخصی‌ پاسخگوی آلودگی هوا نیست

حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی، رئیس سازمان بازرسی كل كشور اعتقاد دارد ارگان مشخصی پاسخگوی مسئله آلودگی هوا نیست. او با اشاره به نا‌هماهنگی بین توسعه شهر و ورود خودروها به داخل معابر و بزرگراه‌های كلانشهرها تاكید می‌كند: «شهرداران تونل، جاده‌ و بزرگراه می‌سازند و شرکت‌های خودروسازی خودرو تولید می‌کنند و هنوز اتوبان به بهره‌برداری نرسیده سه برابر ظرفیت آن خودرو تولید شده است. میزان مصرف سوخت و آلاینده‌ها نیز بالا می‌رود. در شهرهای بزرگ کشور که این روزها با آلودگی هوا مواجه بوده‌اند 22.5 میلیون نفر جمعیت زندگی می‌کنند، آیا رفاه به معنای آن است که ما تلاش می‌کنیم زودتر بمیریم و زودتر بیمار شویم و قصد داریم با پول خودمان خودکشی کنیم؟ این در حالی است که ما یک کشور ثروتمند هستیم و باید ثروت خود را صرف فراهم آوردن رفاه کنیم.»حجت‌الاسلام و المسلمین پورمحمدی تعطیلی شهرها را بر اثر آلودگی هوا راهكار مناسبی نمی‌داند و یادآور می‌شود: «هنگام آلودگی هوا شهرها را زود تعطیل می‌کنیم اما این کار با کدام منطق همخوانی دارد؟ آیا ما نمی‌دانستیم که ممکن است در فصل سرما با وارونگی هوا مواجه شویم؟ آیا از میزان خودروهای در حال تردد و از محصور بودن تهران از سه جهت با کوه‌ها آگاهی نداریم؟ ما در کشور انسان های حسابگر زیاد داریم.» به گفته رئیس سازمان بازرسی كل كشور، لازم است تکلیف خود را روشن کنیم و برای رفع نقاط ضعف اقدام کنیم. در این شرایط شوراها می‌توانند نقش زیادی در مدیریت شهری داشته باشند. باید اختیارات را تفویض کنیم؛ ناگفته پیداست كه توسعه کشورها با توسعه مدنی اتفاق می‌افتد.