سوزش معده در افراد دارای مشكل معمولا با اولین لقمه شروع میشود. زمانی كه یك لقمه از برنج یا پیتزای گرم را میبلعید، دستگاه گوارش وارد عمل میشود.
علل سوزش معده
زمانی كه اولین لقمه را قورت میدهید، غذا در طول مری حركت كرده تا وارد معده شود. دریچه پایینی مری كه در محل اتصال مری به معده قرار دارد و اسفنكتر مری نام دارد، باز شده تا غذا از مری به معده سرازیر شود. سپس دریچه باید بسته شود تا از برگشت اسیدها به داخل مری ممانعت كند. در بعضی افراد این دریچه بهدرستی عمل نمیكند و اجازه میدهد كه اسید معده به داخل مری تراوش كند و همین مساله باعث ایجاد درد و آزار میشود.
البته همه افراد مبتلا به رفلكس اسیدی از سوزش معده رنج نمیبرند و برعكس بسیاری از افراد مبتلا به سوزش معده دچار رفلكس اسیدی نیستند و ناراحتی آنها ناشی از اختلالات دیگری است. نشانه سوزش معده احساس دردناك و سوزنده در وسط قفسه سینه است. این درد معمولا بعد از صرف غذا شروع میشود و تا چند ساعت بعد از آن ادامه مییابد.
این ناراحتی ممكن است با دراز كشیدن یا خم شدن بدتر هم شود. سایر علایم سوزش معده شدید عبارتند از: احساس مزه ترش در پشت گلو، مشكل بلع و احساس چسبنده بودن غذا به قفسه سینه یا گلو، سرفههای مزمن یا حملات آسم نیز میتواند از دلایل رفلكس اسیدی باشد.
بعضی از عادتهای خاص میتواند عملكرد دریچه مری را تحت تاثیر قرار دهد. اضافه وزن، خوردن وعدههای غذایی سنگین، پوشیدن لباسهای تنگ و استعمال دخانیات از جمله عوامل بروز این اختلال است. سوزش معده معمولا خطر جدی برای سلامت كل بدن به همراه ندارد. با این حال اگر به صورت شدید، متوالی و پایدار بروز كند به طوری كه بیش از دو مرتبه در هفته این احساس را تجربه كنید میتواند دال بر ابتلا به بیماری رفلكس مری- معده باشد. عدم توجه به درمان این اختلال میتواند منجر به التهاب، زخم و تغییر سطح مری شود كه بعدها تبدیل به سرطان میشود.
كنترل سوزش معده
با تغییر جزیی در روال رژیم غذایی میتوان این عارضه را كنترل و درمان كرد. ابتدا بهتر است حجم هر وعده غذایی را كم كنید. سه تا چهار ساعت قبل از خواب شام را صرف كنید و بعد از آن از خوردن تنقلات یا سایر خوراكیها اجتناب كنید. بعضی از غذاها با افزایش بیش از حد اسید معده یا شل كردن دریچه مری- معده ابتلا به سوزش معده را افزایش میدهد. مثلا، گوجه فرنگی، پیاز، سیر، شكلات، نعناع، غذاهای چرب و مركبات مثل پرتقال و گریپفروت این عارضه را تشدید میكند. همچنین لازم است سایر غذاهای چاشنیدار كه این اختلال را تحریك میكنند محدود كرد. بعضی نوشیدنیها مثل قهوه، چای و آب پرتقال نیز باعث بروز سوزش معده میشود. آب بهترین نوشیدنی است كه اسیدهای دستگاه گوارش را رقیق میكند.
در هنگام خواب سر خود را بالاتر از بدن قرار دهید. اگر در شب دچار سوزش معده میشوید بهتر است بالشی بلندتر زیر سر قرار دهید. این كار مانع از بازگشت اسید معده به داخل مری میشود. همچنین بهتر است به طرف چپ بدن قرارگیرید، در این حالت سوزش معده تخفیف مییابد. از پوشیدن لباسهای تنگ اجتناب كنید. برداشتن فشار از روی امعاء و احشا روش مناسبی برای پیشگیری از ابتلا به سوزش معده است.
سوزش معده در دوران بارداری
بیشتر زنان باردار از این اختلال به خصوص در ماههای دوم و سوم بارداری شكایت میكنند. این عارضه در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش فشار به دستگاه گوارش بروز میكند. علایم خفیف سوزش معده در دوران بارداری با تغییر در روش زندگی قابل درمان است. مثلا افزایش توالی صرف غذا و كاهش حجم وعدهها، اجتناب از خوابیدن بلافاصله بعد از صرف غذا، عدم مصرف غذاهای چاشنیدار و سرخشده. چنانچه علایم شدید باشد بهتر است قبل از مصرف هر دارو به پزشك مراجعه كنید.
نظر شما